ژنبوون و پرسی ژن و جیاكاری و توندوتیژی بەرامبەر رەگەزی مێ لە كۆمەڵگەدا بابەتێكی سەردەمییانە نییە، بەڵكو لە سەرەتاكانی دروستبوونی ژیانی مرۆڤایەتییەوە ئەم پرسە سەری هەڵداوە، كە ئایا ژن وەك پیاوە؟ وەك پیاو توانای هەیە؟ وەك پیاو مافی ژیانی هەیە؟ وەك پیاو خاوەنی خۆیەتی؟ ئایا دەتوانێت بەشداریی بوارەكانی ژیان بكات؟ ژن بۆچی هاتووەتە بوون و بۆ تەواوكاریی ژیان، یان بە دەست رەگەزی نێرینەوە بۆ ئامرازێك بەكارهاتووە؟ تەنانەت پرسی بوون و نەبوون كە ئایا ژن ببێت، یان نەبیت؟ كە لە كۆندا تا ئێستا هەندێك لە كۆمەڵگەكان نەك بوونی كچیان پێ ناخۆشە، بەڵكو هەر ناهێڵن ببێت و پێش لەدایكبوون لەباری دەبەن، كەواتە لەم رووەوە كە باسی بوون و نەبوونە، دەشێ وەك بابەتێكی فەلسەفییش ناوی بێنین. وەڵامی راستەقینە بۆ ئەم پرسیارانە، یان یەكلاكردنەوەی رۆئیا بەرامبەر ژن، هیچ كام لە ئایین و ئەفسانە و یاسا دانراوەكانیش نەیانتوانی بیدەنەوە، ئەگەرچی یاسا و ئایینەكانیش راستیی بوونی ژنیان وەك مرۆڤێك كە خاوەن خۆی بێت و بڕیار لای خۆی بێت، باس كردبێت، راڤەكردنی دەق و ئایەتەكان و فەرموودەكان و جێبەجێكردنی یاسا زەمینییەكان لە ئەرزی واقیعدا بابەتەكەی بە ئاقارێكدا بردووە كە نەك چارەسەری نەكردووە، بەڵكو ئاڵۆزتریشی كردووە. بە بەرەوپێشچوونی كۆمەڵگەكان و شۆڕشی پیشەسازی و هاتنەدەرەوەی ژن لە ماڵ و كاركردنی لە دەرەوە، كە ژینگەیەكی گونجاوی بۆ دابین نەكرا، هەروەك پسپۆڕێكی ئەڵمانی دەڵێت: ژنمان بردە دەرەوە بۆ كاركردن بە بێ ئەوەی ژینگەیەكی تەندروستی لە یەكسانیی كرێ و مامەڵە و دابینكردنی پێداویستەییەكانی وەك دایكێك بۆ ئامادە بكەین، ئەمە وای كرد لە جیاكاریی كۆمەڵایەتیی ناوماڵ و پلە دوویەوە بردمان بەرەو جیاكاریی كرێ و مامەڵە و توندوتیژییەكی دیكە.. هەروەها دەڵێت: تەكنەلۆژیا نەیتوانی كێشەكانی ژنان چارەسەر بكات، هێندەی ئەوەی كێشەی نوێ و زیاتری بۆ بەرهەم هێنان. ئەمە ئەگەر بۆ كۆمەڵگە پێشكەوتووەكان گرفتی دروست كردبێت، بۆ كۆمەڵگە نەریتییەكان كە لە قۆناغی راگواستنن لە نەریتییەوە بۆ مۆدێرن كێشەی گەورەتری دروست كردووە.
گەشەی تەكنەلۆژیا، سەرهەڵدانی سۆشیاڵ میدیا و نەمانی سنوور لەنێوان ئاڵوگۆری كولتوورەكان، فڕینی زانیارییەكان بە بێ سانسۆر، قۆناغی راگواستنەكەی لەم كۆمەڵگەیانەدا زۆر خێرا كردووە، بەڵام گەشەی عەقڵ و رۆئیای تاكەكان بەو شێوە خێرایە گۆڕانكاریی بەسەردا نایەت، كە تەحەمولی ئەو گۆڕانكارییانە بكات، كە لە كۆندا ئەم قۆناغی راگواستنە لە كۆمەڵگەكانی دیكەدا بە قۆناغبەندی بووە و لەگەڵیدا كار لەسەر گەشەی عەقڵ و رۆئیای تاكەكان كراوە، چ لە رێگەی سیستمی پەروەردە، حوكمڕانی، میدیا، هۆشیاركردنەوەی كۆمەڵگە، یانیش هەموویان بەیەكەوە، كە ئاستی بیركردنەوەی كۆمەڵگە بگەیەندرێتە ئەو ئاستەی كە گەشەی تەكنەلۆژیا و خواستی بە مۆدێرنبوونی كۆمەڵگە ویستوویەتی. بۆیە سەرهەڵدانی توندوتیژییەكان لەم جۆرە كۆمەڵگەیانەدا كە گەشەسەندنەكان خێران و قۆناغبەند نین، بەردەوام لە بەرزبوونەودایە، ئەمە جگە لە هۆكارە خودی و بابەتی و ناوخۆییەكان، كە فەلسەفەی پەروەردەكردنی ژن لەم كۆمەڵگەیانەدا هێشتا ئەو متمانەیەی بە ژن نەداوە كە لە زۆر رووەوە خاوەنی خۆی و بڕیاری خۆی بێت، بەڵكو لە ناخیدا بوونی ژنێكی لاواز و دەستەمۆ لەبەرامبەر پیاو، بینینەوەی خۆی وەك كائینێك كە بۆ بوارە كۆمەڵایەتییەكە هاتووەتە بوون، نەك بوارەكانی دیكە، ئەم بێ متمانەییە بەخۆ بەرامبەر رەگەزی دووەم هەمیشە لاوازی كردووە، لەولاشەوە كولتووری كۆمەڵگە و دواكەوتنی ژن لە پرۆسەی خوێندەواری و هەڵە راڤەكردن و شیكردنەوەی دەق و فەرموودەكان بە ئاراستەی پیاوسالاری، نەك مرۆڤسالاری، لەگەڵ راگەیاندن كە ئەمڕۆ سەرچاوەی سەرەكیی دروستبوونی ناسنامەی تاكە، بەتایبەتی بۆ شوێنێكی وەك هەرێمی كوردستان كە خاوەنی ئەو بەرهەمە میدیاییانەین كە بەشداریی پرۆسەی گەشەی كۆمەڵایەتی و پەروەدەی تاك و پاراستنی كولتووری دەكەن، ژن و تاكی ئەم كۆمەڵگەیە لە بەردەم بەرهەمە میدیاییە بیانییەكاندا بە شتێكی دیكە پەرورەدە دەكرێت، ئایدیایەكی دیكە وەردەگرێت و فێری رەفتارێكی دیكە دەبێت، كاتێك ژن ئەمە دێنێتەوە ژیانی واقیع و لاسایی دەكاتەوە، بیركردنەوەی دەگۆڕێت، بەڵام لێی قەبووڵ ناكرێت و رووبەڕووی قەیرانی ناسنامە و توندوتیژی دەبێتەوە. لەلایەكی دیكەشەوە نائارامیی وڵات و ناسەقامگیری لە رووی سیاسی، ئابووری، لاوازیی ئاسایشی كۆمەڵایەتی و قەیرانی پەروەردە و هۆشیاری لەلایەن دەزگا پەروەردەییەكانەوە، كە بەرپرسن لە پەروەردە و هۆشیاركردنەوەی كۆمەڵگە، ئەمانە هەموو هۆكاری بنەڕەتین بۆ توندوتیژیی خێزانی، بەتایبەتی بەرامبەر ژن بە پلەی یەكەم و گەنج بە پلەی دووەم، چونكە كورت و پوخت كولتوور و رۆئیا و بیركردنەوەی تاكی كۆمەڵگەی كوردی، ئەو ژنە، یان ئەو گەنجەی قەبووڵ نییە كە تەكنەلۆژیا و میدیا و ژیانی مۆدێرنی ئەمڕۆ دیەوێت. كەواتە ئەمە كاركردنی دەوێت، ئەگەرنا، یان دەبێت دەستكاریی رۆئیا و بیركردنەوەی كۆمەڵگە بكەین، یانیش دەبێت لە ژیانی تەكنەلۆژیا و سۆشیاڵ میدیا و مۆدێرنە بچینە درەوە. كە ئەمەی دووەمیان موستەحیلە، بۆیە ئەم پرسە دەبێت ببێتە پرسێكی گشتی و لە پرسی رێكخراوێك، یان ئۆرگانێك دەربچێت و ببێتە خەمی وڵات.
بێگومان ئەم داكۆكییەی سەرۆكی حكومەت جەنابی (كاك مسرور بارزانی) ئومێد و چاوەڕوانیی ئەوەی لێ دەكرێت، ئەم پرسە ئیتر بەم شێوە نەمێنێتەوە كە تەنیا بە دروشم و وتار باسی لێوە بكەین، بەڵكو بخرێتە چوارچێوەی پاكیجە چاكسازییەكەی كابینەی نۆیەم. بەڵام ئەم پرسە لەم كۆمەڵگەیەدا كە رەگ و ریشەی قووڵی هەیە، بە ئاسانی لەبن نایەت، بەڵكو ئەجێندا و تەسویقێكی كۆمەڵایەتیی درێژخایەنی چەند ساڵەی دەوێت، كە تەواوی ئەو دامودەزگاو لایەنانەی كە بەرپرسن بەرامبەری، بەشدارییان پێ بكرێت و، تەواوی ئەو بابەتانەی بوونەتە هۆكار بۆ خولقاندن و بەرزبوونەوەوی ئەم دیاردە توندوتیژییانە، دەستكاری بكرێن.
لە زۆربەی وتار و دیدارەكانمدا بۆ میدیاكان ئاماژەم پێ داوە، كە ئێمە لە مامەڵەكردنمان لەگەڵ ژن لە توندوتیژییەوە بەرەو دڕندەیی رۆیشتووین، كە نەك هەر بە كەم سەیری ژن دەكەین، بەڵكو لێیشی دەدەین، دەیكوژین، ئەتكی دەكەین، دەیسووتێنین، لەكەداری دەكەین، دوای كوشتنیش دۆسێی بەدڕەوشتی و سووكایەتیی بۆ دەكەینەوە و بەخراپترین تاوان تۆمەتباری دەكەین. من دڵخۆشم بە داكۆكی و دەستپێشخەریەكەی سەرۆكی حكومەت، بەڵام گرنگە ئەمە بخرێتە بواری جیبەجێكردنەوە و پڕۆژەی هاوبەش و هەمەلایەنە و پلان و سراتتیژێكی روون و بودجەیەكی دیاریكراو و كاتی دیاریكراوی هەبێت، تا تەواوی هۆكارەكان رێگرییان لێ بكرێت و یاسای پێویست و زیاتر دابنرێت و، یاساكانی دیكەش كە لەم بوارەدا دەتوانرێت سوودیان لێ ببیندرێت و هەمانە، بەركار بكرێن. بە كورتی ئەم بابەتە پێویستی بە چاكسازیی پەرورەدەیی، میدیایی، یاسایی، رۆئیایی و كۆمەڵایەتی دەبێت.