ئەو ساتانای ناسڕێنەوە:بەرەو چیا، بەرەو شۆڕش
September 25, 2014
وتار و بیروڕا
سڵاومان كرد، فەرمووی سەركەوتنیان لێكردین و هەمووان چووینە كۆشی ماتۆڕە ئاوییەكەوە و كابرا پارەی خۆی لێوەرگرتین، قیروسیا لێمان كە دوو ئەوەندەی ئەو ژمارەیە دەبووین كە دەیتوانی باری بكات.
ئیدی زۆرانبازی بوو لە نێوان گوژمی رەشەبا و سنگكوتانی ماتۆڕەكەدا، نزیكەی چل خولەكی برد هەتا گەیشتنیە بەری رانیە و لەوێوە بە پرتاو لە پشتە تراكتۆرێكدا جێگای خۆمان كردەوە، كە تا گەیشتینە چەقی رانیە یەكی سواغە سەربانێ قوڕی بە سەرو گوێلاكماندا دابوو.
شار تاریك و نوتەك، چراو لۆكسی دوور و نزیك لەگەڵ ژاوەژاو و هەرواوەوریا شاری دەنواند. ئەنگوستەچاو بوو، بەری پێی خۆمان نەدەدی، كاتێكم زانی لاقێكم كەوتە ناو قۆرتێكەوە و ئازار لە كڵاوەی ئەژنۆمەوە هەتا قولەپێم لێ هەستا، ەاوڕێیەكانم دەستیان دایە بن باڵم و بەرزیان كردمەوە، چووینە چایخانەیەكی قەرەباڵغ و لۆكسێكی ئینگلیزی رووناكی كردبووەوە، خۆمان گەیاندە نزیك سۆپاكە و سێبەری تفەنگی (ماەێری)ی شانی پێشمەرگەكان لەسەر دیوارەكانی وێنەیەكی خەیاڵ بزوێنی كێشابوو، ئەو دەمە تفەنگی ماەێر پتر تایبەتی پۆلیس بوو.
سەیری لاقم كرد خوێنی پیادا دهەاتە خوارەوە، بەڵام زامدارییەكەی ەێندەی بە سۆیی ئازارەكەی نەدەبوو. دیارە خەڵكەكە ئێمەیان ناسییەوە، پاش فڕكردنی دوو دیشلەمە هەناوم گەرمبووەوە، كەوتنە هەواڵپرسین، ەێندەی نەبرد كوڕێك خۆی كرد بە چایخانەكەداو سۆراغی من و كاك نووری وەشتی دەكرد و پێی وتین: فەرموون بۆ ماڵی سەید قادر، چاوەڕوانتانن، دكتۆر جەمیل عەبدوڵڵاش لەوێیە. خانوویەكی ئاوەدان و پۆشتەوپەرداخ بوو، دیوەخانێكی بەرینی دڵكەرەوە و رازاوە بە فەرشی دەستی و رەنگین بە چراو لۆكس. كاك نووری چەرمەسەریی رێگاوبان و كەوتنەكەی منی بۆ گێڕانەوە، ئیدی دكتۆر زامەكەی بۆ دەرمانكردم، پاش كات بەسەربردنێكی خۆش و نانخواردن، چونكە كەنەفتی ماندووبوونی رێگابووین، خەو و پێڵووی چاوەكانی قورس كردبووین، بۆیە جێگایان بۆ راخستین و تا رۆژبوویەوە نوقمی خەوێكی خۆش بووبووین. ماڵی سەید قادر ئاوەدان بێ، بووژاینەوە و نانی بەیانییەكی تێروتەسەلمان خواردو ئیدی هەمووان یەكمان گرتەوە و روومان لە چیای ماخ و بزنان كرد.
بەر لە چیاكە دوو گوند سەرنجیان راكێشام، چ شێوازی خانووەكانیان و چ ناوەكانیان، (زەنگۆڵان) و (مەمك) لەو داوێنی زۆزانەدا، ئاژەڵدارییان دەكرد. ناوی خوامان لێەێناو كەوتینە هەڵزنان، خوڕەخوڕی بەفری تواوە كە بەلای ئەو بزنەرێگایەدا جۆگەیان هەڵبەستبوو، بۆ چێشتەنگاو ژوور ناوقەدی كەوتین، لەو بەرزاییەوە كە لە خوارەوەی دەڕوانی، هەستێكی پڕ لەخۆشی كەیلت دەكات، ئاوڕم لە ەاوەڵەكانم دەدایەوە و بە گیانێكی جۆش و خرۆشی شۆڕشگێڕییەوە، ئەم دێڕە شیعرەی (پیرەمێرد)م دەوتەوە «بەسەر كێوی ئەراراتدا بە لاوك پیرەمێرد سەركەوت. ئەڵێ شوێنم كەون كوڕگەل شەوی سەركەوتنە ئەمشەو) هەمووان وەك كۆرس بۆیان دەسەندمەوە، ناوبەناویش هەر پاش بڕینی سەختەن و پێچیەكی لوولخواردوو وچانێكی كورتمان بۆ دەدا، زۆر جار لە دوو توێی ئەو پشوودانەدا كاروانچی و یان برادەرانمان پێدەگەیشت و هەر هەموو دەمەتەقییەكانیش لە چوارچێوەی ئەمانە بەدەر نەدەبوون:
- ئەرێ زۆرمان ماوە؟
- لە كوێتانە؟ ئەو گشت كێوە زەبەلاحانە، بەڵام بۆ تاقی رۆژئاوا دەگەنە قۆناغ، واتە بۆ حەوانە و شەو بەسەربردن.
- مامۆستا ئەوە چۆنە وڵاغت بە كرێ نەگرتووە؟
- دەستی خۆش بێ، ئەی دوێنێ دەمەو زەردەپەڕ ئێسترەكەی كاكە (ئازادی عەبدولڵا ئەفەنی) لەو دۆندەوە كەوتبووە خوارێ و بە جانتا و كەلوپەلەوە هەپروون بە هەپروون بووبوو.
- بەڵام باش بوو، بە رێكەوت بەر لە هەڵدێرانی ئێسترەكە بۆ خواردنەوەی قومێ ئاو دابەزیبوو.
- باشە ەیچ ئاژەڵێ ەێندەی ئێستر شاخەوان نییە و بە شەوی ئەنگوستەچاو بە تولەڕێی سەر چیای هەزار بە هەزاردا هەڵدەگەڕێ، سەیرە!
من بە گوێی خۆم، گەلێك جار لە گوندنشینانم بیستووە، دەڵێن هەركاتێ ئێستر زۆر بێزار دەبێ، چەمووش دەبێ و خۆی هەڵدەدێرێ، واتە خۆی دەكوژێ.
كەوتینەوە هەڵگەڕان و بزنەڕێ بڕین، منیش هەر خەیاڵم لەو رووداوە ئاڵابوو، رووم كردە برادەرەكانم، بەخوا خۆی بكوژێ و خۆی نەكوژێ، بۆ بەیانی هەر وڵاخێك بەكرێ دەگرم، ئەمە دەریناەێنێ، كڵاوەی ئەژنۆم تەقی، چونكە مەبەستێكی دیاریكراومان هەبوو، هەنگاو بهەەنگاویش لێی نزیك دەبووینەوە، ئەوە بووە مایەی گوڕ پێدانمان، ئیدی خاوخلیچكی نەماو ماندووبوون وەلاوە نرا.
پاش یەك دوو قۆناغە پشوو نزیك كەوتینەوە، بەڵام تووشی رووداوێكی ناخۆش بووین، ئەوەبوو بەر لەگوندێك شوانێكی چڵكنی چڵمنە، سەگێكی هەوشاری بەردایە ئەو برا ەونەرمەندەمان كە ئەندامی تیپەكەم بوو، ئەویش ناچار بەردی گرتە سەگە و سەگیش دڕتر بوو، ئینجا شوانەكە بەجنێودان بەرەو برادەرەكە چوو، ئەویش زلەیەكی سراواندە پەناگوێی، ئیتر هەر ئەمەنەمان خۆش بوو لە دوو سێ لاوە چەكدار نیشتنە سەرمان و پاڵپشتی برادەرەكەیان كرد، كابرایەكی رەقەڵەی پەرپووتی لالغاو بەكەف، خەنجەرێكی مشتوسپی بە بەرۆكەوە بوو، نەڕانی: خۆم لە هەیوانەكەوە چاوم لێبوو تەعدای لەشوان و سەگەكەم كرد، چاوی دەردهەێنم، دەیكەمە عیبرەت.
زانیمان ئەو نابووتە ئاغای ئەو گوندەیە، ناچار لە وڵاخەكەم دابەزیم، قاتێ شەرواڵ و مرادخانی رەش و قەمسەڵەیەكی پێست جوانم لە بەرابوو، جامانەیەكی ریشوودراوی باودراوی جوانم بەستبوو، گەنجێكی قیت بووم، سڵاوم لێكرد، نوزەی لێوەنهەات، ئاغا سڵاو سڵاوی خوایە، من ئاگام لێبوو شوانەكەی تۆ شەڕی بەو برادەرەمان فرۆشت، كە هەر نەبێ لە تەمەنی باوكیایەتی، ئیتر خۆ ئەمە خوانەخواستە نە كەعبە كەچ بووە و نە دنیا ژێرەو زەبەر. ئیتر چی رەوانبێژی و ەونەری ئاخافتن هەیە بەكارم ەێنا، ئەو لە هەڕەشە و گوڕەشەی خۆی نەكەوت، پاشان چوومە لای كاك نووری وەشتی وتم، كاكە نووری فریاكەوە، ئەو ئاغا كەللەپووتە لە كەلی شەیتان نایەتە خوارێ، وا قسەی لەگەڵ بكە تۆ نە لەگەڵ ئێمەیت و نە دەشمانناسی، ئیتر كاكە نووری بەو سەروسیما پۆشاغەوە دابەزی و ئاغای بردە لاوە و چەند قسەیەكیان كرد، ئەوسا ئاغا دەستبەرداری برادەرەكەمان بوو، ئاەی سەرفرازیمان پیادا ەاتەوە، بەڵام خەریك بوو كەللەم بتەقێ، گرفتەكە لەوەدابوو ەیچمان چەكمان پێ نەبوو، ئەوانیش پڕ چەك، دەنا خوا شایەتە ئەو ئاغا پەرپووتە بە شەپازللەیەكی سلێمانییانە لە حەوت ساڵان راست دەبوویەوە.
تا تەواو لە گوندەكە دوورنەكەوتینەوە، خۆمان لەكاك نووری نەگەیاند، تەواو لە حوكمی دووربینیشدا نەمابووین، ئەوسا پێموت: ئەرێ كاكە نووری بە قوربان ئەو قیرسچمە نەگریسەت چۆن قایل كرد؟
- : پێویست ناكات جەنابتان دەستان لەو كەسەدا پیس بكەن، تۆ بۆ برای خۆتی دانێ، چارت بۆ دەكەم، زۆرشتی تریش.
عەسرێكی درەنگوەختان بوو گەیشتینە ئاوەدانی و سواری جێبێكی ئەمەریكی درێژبووین، لە گەڵاڵە دابەزین و سۆراغی هەواری ەونەرمەندانمان كرد، ئیدی بەرەو ژوور بووینەوە بە ەاوەڵە ەونەرمەندەكانمان شادبووینەوە، هەر لەو ماڵەدا ژوورێكیان كردبووە ستۆدیۆ و زۆربەی سروودەكانیان تیادا تۆمار كردبوو.
ئەوسا دابەزینە ناو بازاڕ و نانمانخوارد و گەڕاینەوە مەڵبەندەكەمان و شەوێ گوتیان: زوو بخەون بۆ ئەوەی بەر لە سپێدە هەستن و بچینە ناو ئەشكەوتەكەی چیای گەڵاڵە.، هەركە چاوم لێكنا نوقمی خەوێكی خۆش بووم لە دەنگەدەنگ و (درەنگە خەو تەواو) بە ئاگاەاتم.
- :ئەرێ ئەو هەراهەرایەتان لە چییە؟ خۆ ەێشتا هەر شەوە.
- :خێراكەن دەستوبرد كەن، ەاكا فڕۆكەكان زرمەیان هەستان.
- كاكە گیان بەم نیوەشەوە؟ خۆباشە نەبوونەتە هەویرشێلی لەواشەخانەكانی جاری جاران!؟