ئةو ساتاناي ناسرِيَنةوة بةديعة دارتاش ضي بة بةعسيةكان طووت؟

ئةو ساتاناي ناسرِيَنةوة بةديعة دارتاش ضي بة بةعسيةكان طووت؟
لە بەهاری ساڵی (1974)وە جەنگ لە نێوانی گەلی كوردستان و رژێمی بەعسی عێراقدا هەڵگیرسایەوە. كوردستان كڵپەی ئاگرێك بوو شاخ و دەشت و داروبەرد دروشمە بوێری و پیرۆزەكەی (كوردستانی یان نەمان)ی دەنووسی و دەنواند، كورد بە لێشاو بەرەو شۆڕشی ئەیلوولی مەزن و بارزانیی باوك، بارزانیی نەمر دەچوو، هیچی لێ بەدەر نەبوو، بەر لە هەمووان هونەرمەندانی تیپ تیپ و دەستە بە دەستە رێگای چیاكانیان گرتەبەر. ژمارەیەكی زۆرمان روومان لە شاری هەڵەبجە كرد و لەوێ سەردانی ماڵی (لەتیف قادر ئاغای) خاڵم كرد، كە سەرۆكی شارەوانی بوو، لە ماڵی ئەوان بەگەلێك لە خزمانم شاد بووم، بۆ نیوەڕۆ سەروپێیەكی ئەوتۆ لێنرابوو بۆن و بەرامەی تا سەرچیای باڵامبۆ دەچوو، هەر ئەو رۆژە لەگەڵ دەستەیەك لە هونەرمەندانی شانۆ، وەك خوالێخۆشبووان (عومەری عەلی ئەمین، سمكۆ عەزیز، عوسمان چێوار، مستەفا ئەحمەد و عەبدوڵڵا حەمە ساڵح. بەرەو سەركردایەتی شۆڕش كەوتینەڕێ، لە عەربەت تاریكی كرد، بڕیارمان ئەو شەو و تا دەمەو بەیان لەوێ بەسەربەرین، جگە لەوەی باوبۆرانێكی بە جۆرێك بوو، كورد واتەنی دەتگوت (كونگەی سەروژووركراوەیە) ئەو شەوە بە دەم قسەی خۆش و قاقای پێكەنینەوە رۆژمان كردەوە، لە نانەواخانەكەی ئەوبەر شوێنەكەمانەوە هەریەكەو دوو نانمان وەرگرت و لە چایخانەكەی تەنیشتییەوە بە ماستی بەتامێی شارەزوورەوە و چای شیرینەوە خوارد و هەریەكەمان جانتاكەی دابە شانیا و بەرەو ناوچەی شارباژێڕ ملی رێگامان گرت، هەرلە دوكانیانەوە ماندوێتی دیاریی لێداین، من بەشبەحاڵی خۆم لە برادەرەكانم نەشاردەوە، بۆیە وڵاخێكم بە كرێ گرت، ئەوە سوودی بۆ هەمووان بوو، چونكە ئێمەیەكی شاریی هێندە شارەزای ئەو رێگاوبانە نەبووین، خاوەن وڵاخ بووە چاوساغمان، شەومان لە گوندی سیرەمێرگ بەسەربرد. ناسیاویم لەگەڵ خانەخۆیەكم پەیدا كرد، ئەو گوندانە موڵكی (نوری بەگی خدر بەگ) بوو كە خاڵی باوكم بوو، بەیانی بەر لەبەرچایی یەكی دوو سێ چای كەم رەنگیان بۆ تێكردین، پاشان نان و ماستیان بۆ داناین، ماڵئاوایمان لێكردن و كەوتینە رۆیشتن، رێگا دوور و باران و لافاو بواری نەئەدا، گەیشتینە سەر ئاوی كونەماسی لافاو پرد و مردی راماڵی بوو، ناچار دەبوو بە سواری گوێدرێژ لە ئاوەكە بدەین، رووبارەكەش وا هەستا بوو، دەرفەتی پەڕینەوەی مەحاڵ بوو، بەخۆم و جانتاكەمەوە خۆم هاویشتە سەر پشتی گوێدرێژ و هەمووانیش هاوار هاواریان بوو، لە مەلە كەوت و لوولی خوارد و جانتام ئاو بردی و بە زۆر خۆم بۆ گیرایەوە، بە هەرحاڵێ بوو جانتاكەیان بۆ گرتمەوە، بەڵام پڕ بوو بوو لە ئاو، هەرچی بەڵگەیەكیشم پێ بوو شۆڕابووەوە، لەدبەختیدا زۆربەی بە مەرەكەب نووسرابوو، بەڵام لەبەر تەڕبوونی خۆم و بەو سەرما و سۆڵەیەش، خێرا خۆم گەیاندە چایخانەی گوند كە زۆپایەكی دار نێڵەنێڵی بوو، تەواو سوو بووبووەوە، چوومە بەر سوپا و بەرە بەرە جلەكانم داكەند و هەر برادەرەش پارچەیەكی بۆ وشك دەكردمەوە، خۆشم ناوبەناو ئەمدیو ئەو دیوم بەخۆم ئەكرد، هاوڕێكانم كردبوویان بە بەزم و رەزمێكی ئەوتۆ كە ئاواییەكەی لێگرد كردبوویتەوە، پاشان وتم: كوڕینە شتێكتان كەم بوو، پۆست و ئیدارەكەی عەبەی سەید زادە و حەسەنی نەی.
بە چ فەلاكەتێ بەرەو ماوەت رێگامان بڕی و لە هەر قۆناغێكدا چەند برادەرێكی ترمان پێدەگەیشت، بەڕاستی ئەو گەشتە سەدان هەزاركەسییەی شۆڕش، مەزنی شۆڕش و بارزانیی نەمری بۆ دۆست و دوژمن دەسەلماند. كەواتە زۆربەی هەرە زۆری گەلەكە چووبووەوە ناو شۆڕشەوە، لێرەدا و هەر لەوبارەیەوە، بەرپرسێكی بەعسی كورد لەسەردانیدا بۆ پەیمانگەی هونەرە جوانەكانی سلێمانی گێڕایەوە: ئەو خەڵكە كە روویان لە سەرەوە كردووە و شارەكانیان چۆڵكردووە بەرپرسی یەكەمی حزبی بەعس داوای كرد لە هۆڵێكا چەند بكرێ لەوەی لە مامۆستایان ماون كۆبكرێنەوە. لەكات و شوێنی خۆیدا كۆكرانەوە، بەرپرسە گەورەكەی كەوتە هێرشكردنە سەر بارزانیی نەمر و بە دوژمنی گەل و خیانەتكار ناوی برد. بەرلەوەی لە قسە بێ سەرو بێ پایەكانی ببێتەوە، ئەم مامۆستا (بەدیعە دارتاش)ە هەستایە سەر پێ و بەروویدا تەقییەوە: تۆ چۆن وا بە بارزانی دەڵێی، ئەگەر ئەو خیانەتكار بێ ئەوە گشت گەلی كوردستان خیانەتكارە، چونكە زۆربەی هەرە زۆر بە هەموو جۆرە بیركردنەوە و رەنگ و رەگەزێكەوە، گیان لەسەردەستن بۆ ئەو بارزانییە، من بەقسەكانی تۆ قایل نیم و رەتی دەكەمەوە، ئەگەر راستگۆ بیت فەرموو بۆم بسەلمێنە؟
باباشیش بزانی، گریمان هەموو دونیا ئەو قسە هەڵەیەی تۆدەكاتەوە هەر ئەڵێم بارزانی گەلەوگەل بارزانییە، هۆڵ كش و مات بوو، بەرپرسەكان ئێشگیر و شپرزە بوون، هەمووان پەتی سێدارەیان لە ملی بەدیعەدا دەبینی. پاشان هەر ئەو كوردە بەعسییە وتی: بە دڵ دوژمنی باوەكوشتەی من بوو، بەڵام ئەو ئازایەتییەی كە نواندی لەبەرچاوم هەتا بڵێی گەورە بوو.
Top