رۆمانی خۆشەویستی لە سەردەمی كۆلێرادا یەكێكە لە رۆمانە فرەبەناوبانگەكان لەسەر ئاستی جیهاندا، ئەم رۆمانە رۆماننووسی ناوداری كۆلۆمبی گابریل گارسیا ماركیز نووسیویەتی و لە ساڵی 1985 بڵاوی كردەوە، دواتر بە هەمان ناو كرا بە فیلمێكی سینەمایی، ئەم رۆمانە هەروەك رۆمانەكانی دیكەی ماركیز بە شۆڕبوونەوە بۆ ناخی كەسایەتی و رووداوەكان و توانای راكێشانی خوێنەرو پەیداكردنی چێژ لایان پێگەو گرنگیی خۆی هەیە، هەر ئەمەش وای كردووەو كە هەموو رۆمانەكانی بۆ چەندین زمان وەربگێڕدرێن و بە ملیۆنان دانەیان لێ بفرۆشرێن.
پوختەیەكی رۆمانەكە:
* رۆمانەكە بە گێڕانەوەی رووداوی چیرۆكێكی ئەڤینیی نێوان كوڕو كچێك دەست پێ دەكات كە لە سەردەمی هەرزەكارییەوە عاشقی یەكدی بوونە، ئەم ئەڤینییە تا تەمەنی ئەو كاتەی تەمەنیان دەگاتە حەفتا ساڵ بەردەوام دەبێت.
* رۆمانەكە وەسفی زۆر لەو گۆڕانكاری و نەهامەتی و كارەساتانە دەكات كە رووبەڕووی ئەو دوو ئەڤیندارە بوونەتەوە بەتایبەتی لە شەڕی ناوخۆی ناوچەی كاریبی.
* رۆمانەكە بە وردی دەچێتە نێو رووداوەكانی بارودۆخی ئەدەبی و دیمۆگرافی و ئابووری و كاریگەرییەكانیان بەسەر جیهاندا و چۆن بەگشتی هەموویان نەبوونەتە هۆكار بۆ تێكدانی رێڕەوی رووداوەكان، ئەمەش بەڵگەی لێهاتوویی و كارامەیی ماركیزە لە چۆنێتیی گرێچنی رۆمانەكە.
* رووداوەكانی ئەم رۆمانە لە گوندێكی بچووكی كاریبی دەست پێ دەكەن، هەر لەویدا گەنجێكی لات و هەژار كە كرێكاری تەلگرافە لەگەڵ كچە قوتابییەكی شۆخ و نازدار پەیمان دەدەن كە تا ئەو كاتەی هاوسەرگیریی دەكەن هەر یەكدییان خۆشبوێت، بۆیە سێ ساڵ لەنێو چێژی خۆشەویستیدا ئاوێتە دەبن.
* كچە پاڵەوانی رۆمانەكە(فیرمینا دازا) شوو بە پزیشكێكی ناودار دەكات، لێرەدا گەنجی عاشق هەست بە شكست دەكات، بۆیە بە هەموو شێوەو رێگەیەك هەوڵدەدات ئەویش ببێتە كەسایەتییەكی بەناوبانگ و خاوەن سامانێك تاكو شایستەی ئەو كچە بێت كە خۆشیدەوێت.
* بە درێژایی پەنجا ساڵ لە خۆشەویستیی یارەكەی دانابڕێت، چاوەڕێی ئەو رۆژە دەكات كە ئەڤینی تێدا سەركەوێت و بگاتە مرازو ئاواتی خۆی.
* ناوەرۆكی گشتیی رۆمانەكە وەسفی سووربوونی(فلۆرنتینۆ ئەریسا) دەكات لەسەر هاوسەرگیری لەگەڵ ئەڤیندارەكەی و چۆن ئەو عاشقە هەر بۆ ئەم ئامانجە دڵسۆزو بەوەفا بووە، تەنانەت كاتێ دەزانێت هاوسەرەكەی دەمرێت یەكسەر بەپەلە خۆی دەگەیەنێتە لای و خۆشەویستیی خۆی بۆ دووپات دەكاتەوە، بەڵام ئەوەی رووی دا شكست و هێدمەیەك بوو كاتێ زۆر بە تووڕەییەوەو بە قسەی ناخۆش و جنێو رووی لێ وەرگێڕاو دەریكرد، بەڵام ئەو هەر بێ ئومێد نەبوو، هەوڵی زۆری دا ئاشتی بكاتەوەو دواتر زانی كە نامەی ئەڤینی لەگەڵ ئافرەتێكی تەمەن حەفتا ساڵە بێ سوودە.
* دەست دەكات بە ناردنی نامەی هیوابەخش دەربارەی سەردەمی پیری و ژیان و هاوسەرگیری بۆ ئەڤیندارە حەفتا ساڵییەكەی، مەبەستی لە ناردنی ئەو نامانەش ئەوە بوو كە ورەی بەرزبكاتەوە كاتێ بەو پیرییە رووبەڕووی مردن دەبێتەوە، هەروەها هەوڵێكیشە بۆ ئەوەی بەردەوام نامەی لەگەڵدا بگۆڕێتەوەو هەر بە هاوڕێ بمێننەوە،چونكە تا ئێستاش هەر بە داڵغەو خەیاڵی ئەڤیندار لێی دەڕوانێت.
* كوڕی ئەو ئافرەتە كاتێ دەزانێت كە دایكی كەسێكی دۆزیوەتەوە كە هانی بەردەوامبوونی ژیانی دەدات زۆر دڵخۆش دەبێت، بەڵام كچەكەی پێی وایە كە خۆشەویستی لەو تەمەندا شتێكی قێزەونە، بۆیە دایكە لە ئەنجامی ئەو هەڵسوكەوتە كچەكەی لە ماڵ دەردەكات.
* ئەم رۆمانە وەسفی ئەوەمان بۆ دەكات كە چۆن ئەڤینی تەنیا بۆ ئەڤینیی بەرامبەرە نەك بۆ شتێكی دیكە، رووداوەكانیشی وەك زنجیرە بە دوای یەكدا دێن و دوا رووداویش لەناو كەشتییەكدایە، كە هەردووكیان و بەیەكەوە وەك دوو ئەڤیندار هەست بە مەیلی خۆشەویستی دەكەن، بۆیە پیاوەكە هەوڵی ئەوە دەدات كە لە نەفەرەكان بگەیەنێت كە پەتای كۆلێرا لەناو كەشتییەكە بڵاوبۆتەوە، بەڵام ئەو فێڵە سەرناگرێت، چونكە دەسەڵاتداران پارێزبەندیی تەندروستی دەخەنە سەر كەشتییەكە.
* رووداوەكانی ئەو رۆمانە بەوە تەواودەبن ئاڵایەكی زەرد كە نیشانەی پەتایەكە بەسەر كەشتییەكە بەرزدەكرێتەوەو تەنیا ئەو دوو ئەڤیندارە دەمێننەوەو ئاوێتەی هەست و چێژی خۆشەویستیی یەكدی دەبن و گوێ بە هیچ شتێكی دیكە نادەن.
گابریل گارسیا ماركیز:
رۆماننووس و رۆژنامەنووس و چالاكوانی سیاسیی كۆڵۆمبییەو لە ساڵی 1927 لە دایكبووەو زۆربەی ژیانی لە مەكسیكو ئەوروپا بەسەربردووە، ماركیز خاوەنی پتر لە 36 چیرۆك و 30 ریپۆرتاژو لێكۆڵینەوەی رۆژنامەنووسی و 12 رۆمانە، لە ساڵی 1982 خەڵاتی نۆبلی لە ئەدەب وەرگرتووە،لە ساڵی 2014 كۆچی دوایی كردووە.