دەڤەرێن کوردستانیێن دەرڤەی ئیدارا حکومەتا ھەرێما کوردستانێ کو ل دیف ماددێ (١٤٠) دەستورێ عیراقێ ھاتیە دیارکرن شنگال و مەخمور و کەرکوک و خانەقین و دەھان دەڤەر و یەکێن ئیداری ڤەدگریت ب گشتی پتر ژ (٥٠%) ئاخا ھەرێما کوردستانێ دکەڤیتە ڤان دەڤەرا و بن رەحما ڤی ماددێ دەستوری کو ھەتا نھا ب چەندین ھیجەت و خو ڤەدزین و بنپێکرنا نەھاتیە بجە ئینان. پشتی ژ نافچونا رژێما سەدامێ دکتاتور چ جارەکێ ڤان دەڤەرا ئێمناھیەکا باش و تەمام ب خوە ڤە نەدیت ھەتا پێشمەرگەیێن کوردستانێ ئەرکێ پاراستنا وان دەڤەران ب خوە ڤە نەگرتی,ئەوژی پشتی ریدانێن خەزیرانا ٢٠١٤ و گرتنا سێیەکا ئاخا عیراقێ ژ ئالیێ رێکخراوا تیرورستیا داعش ڤە.
پشتی وەرگرتنا ئەرکێ پاراستنا ڤان دەڤەرا ژ ئالیێ پێشمەرگەی ڤە و کەفتنە بەرسینگێ تیرورستێن داعش د سەنگەرەکێ دیر و درێژ ژ شنگالێ ھەتا خانەقین , پێشمەرگێن کوردستانێ پتر ژ دەە ھزار شەھید و بریندارا پێشکێشێ ڤێ دەڤەرێ و ئازادی و پاراستنا تەڤایا کوردستانێ کرن. ژ بلی وان مەزاختنێن زورێن کو حکومەتا ھەرێما کوردستانێ ل ڤان دەڤەرا سەرفکری ھەر چەندە ئەرکە و نابیت منەت , لێ دەڤەرەکن ژ بودجە و خزمەتکرنێ فەرە بەغدا رولێ خو بگێریت وەکی پشکەک ژ وی بودجەی کو بو تێتە دیارکرن و دەڤەرەکا کێشە ل سەر. پاراستن و خزمەتکرن و ڤەحەواندنا ئاوارێن وان دەڤەرا و ھاریکاریێن ساخلەمی و وەرگرتنا قوتابێن وان ل خاندنگەە و زانکویێن کوردستانێ و دەھان خزمەت و ھاریکاریێن دیتر ھاتینە پێشکێش کرن ژ ئالیێ حکومەتا ھەرێمێ ڤە بو وان دەڤەرا .
نھا دەمێ دانوستاندنێن د ناڤبەرا حکومەتا ھەرێمێ و حکومەتا بەغدا بەرەف پێش چوینە بو زڤرینەڤا ھێزێن پێشمەرگەیێ کوردستانێ و پاراستنا دەڤەرێن کوردستانی ب ھەڤپشکی دگەل سوپایێ عیراقێ پێشھاتەک گرنگە تایبەت پشتی ریدانێن شازدێ ئوکتوبەرێ و داگیرکرنا دەڤەرێ و تاک ئالی رێڤەبرنا وێ و دەستکرن ب سیاسەتا تەعریبێ . بەلێ دھەمان دەمدا ب ھیچ ئاوایەکێ نابیت چونا پێشمەرگەی بو وان دەڤەرا بێ گەرەنتی بیت و ب دیتنا من دبیت ئەڤێ لھەڤھاتنێ چەند خالەک ب خو ڤەگرت بن :
١- لھەڤھاتنەک موکم و گرنگ و روون و ئاشکرا بیت د ناڤبەرا ھەولێر و بەغدا و چ دەرفەتێ ب شروڤەیان نەدەت .
٢- بو بجە ئینان و بنپێنەکرنا ڤێ لھەڤھاتنا دناڤبەرا ھەولێر و بەغدا فەرە ئالیێ سیێ پشکدار بیت و باشترین ئالی ژی ئەمریکا یە .
٣- زڤرینەڤا پێشمەرگەیێ کوردستانێ نابیت تنێ بو ڤەگەراندنا ئارامیێ بیت , فەرە بو ھەبونا ئێمناھی و گەرەنتیا ژیانا پێکھاتان بیت .
٤- ئەڤ زڤرینەڤەیە بو ڤان دەڤەرا نابیت یا دەمکی بیت و کەسەک دیتر ببیتە دەسەلاتدار ل بەغدا ڤێ چەندێ رەتبکەت.
٥- لھەڤھاتنا ھەولێر و بەغدا فەرە ب یاسایێ بێتە رێکخستن ژ بەرکو کورد ل گەل بێ وەعدیا بەغدا راھاتینە.
د نھا رەوشا سیاسی و ئێمناھیێ ل عیراقێ دا روژ ب روژ بەرەف خرابتر دچیت و ئەگەر ھەفکاریا کوردستانێ نەبیت وەکی ٢٠١٤ بو بەغدا ب رێڤەیە , لەوما زور گرنگە کورد وێ دیروکا خراب یا سەرکەفتن ل شەری و خوسارەت ل دانوستاندنا دووبارە نەکەنەڤە و گوھداریا کەسێن شارەزا بێتەکرن و ب زانین و پلانێن ستراتیجی کار بو ڤەگەراندنا دەسەلاتا حکومەتا ھەرێمێ بێتە کرن بو دەڤەرێن کوردستانی , ئەو ژی ل خالێن سەری دا ئیماژە پێ ھاتە دان .