چارەسەریا قەیرانێ و کورسیا عەبادی

چارەسەریا قەیرانێ و کورسیا عەبادی
پەیوەندیێن ھەولێر و بەغدا ل دیف دەستورێ عیراقێ ھاتینە رێکخستن بەلێ ب مەرجێ جێ بەجێ کرنا دەستوری ب تەمامی نە ب پرت پرت و بێ دلی و یا ل بەرژەوەندیا عیراقێ جێ بەجێ بکەن و یا دیتر ژی ب ھەمی رێک و رەنگان بنپێبکەن.پشتی ریدانێنن شازدێ ئوکتوبەرێ و ئەو پێشھاتێن بدیف دا ھاتی و ئەو ناکوکیێن کو ب گورەپانا سیاسی کەفتی ل کوردستانێ دا و تێکچونا بەلانسێ ھێزێ ناڤبەرا ھەردوو ئالییان.بەغدا و کەسێ عەبادی کو ھیڤێن ھەمی ئالیان ل سەر بون کو عیراقا نوی کو ل پشتی ٢٠٠٣ ھاتبو ئاڤاکرن ل تاکرەوی و تائیفیەت و دکتاتوریەتێ دەرباز بکەت غرورەک بێ واتا بو دروست ببو , کو ب ھەمی شێوازەکێ دانوستاندن ل گەل حکومەتا ھەرێما کوردستانێ رەتدکرن , ب مەرجێن گران نەبیت کو دشیان دا نەبون بێنە جێ بەجێ کرن.
سەرەدانا سەروکێ حکومەتا ھەرێما کوردستانێ بەرێز نێچیرڤان بارزانی بو بەغدا و کومبون ل گەل سەروک وەزیرێن عیراقێ جھێ ل سەر راستانێ یە ل دەمەکێ دا کو بەغدا بەرھەڤی دانوستاندنا نەبو ب ھیچ ئاوایەکێ.ئەو ژی ژ بەرکو ئەڤ پەیوەندیە ل سەردەمێ عیراقا پشتی ێەدام حسێنی دکتاتور ئێکەم جار بو بگەھیتە ئاستێ پێکدادانێ و شەری . ژ بەرھندێ ئەڤ سەرەدانا گرنگ بو و لاپەرەک نوی ل ناڤبەرا ھەردوو ئالیان ڤەکر و مەسجەک گرنگ ھاتە ھنارتن بو ھەمی دەولەتێن ئیقلیمی و نێڤدەولەتی کو کوردستان ئاشتیێ و ئارامیێ و مافێن خوەیێن دەستوری دخازیت وەکی سەروکێ ئیرانێ حەسەن روحانی ژی ل دەمێ کومبونێ ل گەل نێچیرڤان بارزانی دا دووپاتی ل سەر پاراستنا مافێن کوردان کر ل چارچوڤێ دەستورێ عیراقێ .ئەڤە ل دەمەکێ دا بو کو بەری دوو سێ ھەیڤەکە ھەمی بوچون بو خرابتر بونا رەوشێ دچون ل ھەرێما کوردستانێ.بەلێ ب ڤێ پێنگاڤا دەستوری یا سەروک وەزیران قوناغەکا نوی ل دبولماسیەتا ھەرێما کوردستانێ ژی ھاتە گورەپانا سیاسی دا و بو دەربازکرنا رەوشێن ئالوز و مەترسیدار ل سەر وەلاتی ھەردەم پێنگاڤێن ب ڤی ئاوایی ل سەرکردێن ئێکێن وەلاتی تێنە خاستن و ئەڤ سیاسەتە بارزانی ژی ب وی ئاراستەی دچیت کو ھەمی دەرز و قوناغان ب بێ مفا دەرباز ناکەت ئەو ژی ب دبلوماسیەتا سەرکەفتی و ھەول ددەت کو ڤێ رەوشێ ب دبلوماسیەتەک سەرکەفتی دەرباز بکەت بو ھندێ کو زێدەتر بارێ ھاولاتیێن کوردستانێ گرانتر نەبیت.ئەڤ چەندە ژی ل سەر زمانێ بەرپرسێن ئیرانی ھاتە دووپاتکرن.
ئەڤ سەرەدانە چەندین واتایێن دیتر ژی ددەت وەکی زور کەسان دگوت بەغدا بەرھەڤ نیە پێشوازیێ ل سەرکردێن سیاسی یێن کوردستانێ بکەت . ھەروەسا ل سەرەدانا بارزانی بو بەغدا و تەھران تێتە دیارکرن کو ب ھیچ ئاوایەکێ ئەمریکا و ئەوروپا و روسیا ل دەڤەرێ دا ب رولێ خوە نەرابینە و سیاسەتێ ب رێکا وتەبێژێن خوە دکەن بێ فشار ئێخستنە سەر ئالیێن بالا دەست و ئەو ئێکە ژی روون بویە کو کوردستان فەرە کریزان ل گەل دەردوران چارەسەر بکەت بێ کو ببیتە کارتا فشارێ ل دەستێن وەلاتێن بھێز ل سەر دەڤەرێ.
عیراق بەرەف ھەلبژارتنێن پەرلەمانی ڤە دچیت کو زورترین گورانکاری ل گورەپانا سیاسی یا عیراقی لێ تێتە چاڤەرێکرن.ل ڤان ھەلبژارتنان دا ئالیێن عەرەبی و روژئاڤایی بو وێ ئێکێ دچن کو حەیدەر عەبادی دووبارە ببیتە سەروک وەزیر , بەلێ ھەتا نھا عەبادی شەنسێ وەرگرتنەڤا ڤی پوستی نیە تایبەت ل دەمەکێ دا کو ھەڤپەیمانیا حەشدا شەعبی ب سەروکاتیا ھادی عامریل ھەڤپەیمانیا عەبادی ڤە بویە و چەند گروپێن بھێز بەرەف ھەلبژارتنان دچن کو وێ دگەھینیت کو عەبادی دێ بەرەف چارەسەرکرنا کریزێن گەل ھەولێرێ چیت و پێکولا پشتەڤانیا کوردان بدەست خوە ئینیت .
ب ڤێ سەرەدانێ بارزانی شیا ل سەر ھەمی کێم و کورتیێن ل نافخودا ھەی کوردستانێ ڤەگەرینیت بو پێگەھێ وێ یێ راست و سەر ئاراستەکێ باش و دروست و وەرگرتنا وی قەبارێ خارجی کو ل بەرێ دا ھەی .
ھەولێر و بەغدا ب جێ بەجێ کرنا دەستوری دێ پتر بەرەف ئارامیا سیاسی و خوشگوزەرانیێ ڤەچن و بژاردەیا رەتکرن و تاکرەوی و دکتاتوری و شەر و چ بوئێک نەدانان ھاتیە تێستکرن و ئەزمونەک سەد سالی ھەبویە و چ مفا ژ بلی مال وێرانیێ بو عیراقیان نەبویە.لەوما ب ڤەگەریان بو دانوستاندن و دیالوگەکا باش و ببنیات و دیر ژدەم کوشتن و تەکتیک رەنگە دووبارە عەبادی ل کورسیا سەروک وەزیران بزڤرینیت و ھەروەسا کوردستانێ ژی ب مافێن دەستوری ژی شاد بکەت کو ل ھەمیان پێشتر دەربازکرنا ڤێ قەیرانا توند بیت ل ھەرێما کوردستانێ.
Top