پێنگاڤێن چاکسازیێ ھەلویستێ ھەرێمێ

پێنگاڤێن چاکسازیێ ھەلویستێ ھەرێمێ
بو چاکسازیێ و گوھرینا بنەرەتی دێ نمونەکێ ل سەر دیروکا ئەوروپی یا نوی ئینم , کو چاوا دوو وەلاتێن وەکی برێتانیا و فەرەنسا قوناغێن پری قەیران ل دیروکا خوە دەربازکرینە. و بوینە مەزنترین ئیمپراتوریەت ل سەرانسەرێ جیھانێ و ھەتا نھا ژی ل سەردەستێن جیھانێ نە. برێتانیا کو ب ئێکەم وەلات دئێتە ھژمارتن کو سیستەمێ دیموکراسی تێدا سەرھلدای, بێ کو شورەشێن مەزن و خوین رێشتن و توندوتیژیەکا وێرانکەر بخوەڤە ببینیت. ھەر ھەمان سیستەمێ شاھاتی ماڤە . بەلێ ب یاسا و بریارێن گونجای کو دیف کەتواری دگونجیان ھەتا گەھشتە رادەکێ کو کەسێن وەکی فەیلەسوف ڤولتێر نامێن دەربارێ ئێنگلێز بلاڤ بکەت و برێتانیا بیە پێشکێشا ھەمی جیھانێ ل شورەشا پیشەسازیێ و ژێکڤەکرنا دەسەلاتێن دەولەتێ ئەو ژی ژ بەرھندێ بو کو برێتانیا ھەر ژ سالا ١٢١٥یاسا ماگناکارتا دەرکر ھەتا سەدێ ھەڤدێ و ھەژدێ و نوزدێ بەردەوام بو ھەتا دەسەلاتا وان جێگیربو . ژ ئالیێ دیتر فەرەنسا ل گومێن خوینێ گەڤزی ب ئەگەرێ شورەشا سالا ١٧٨٩ ژ بەرکو ژ نشکەکێ ڤە و بێ بەرھەڤیێن یاسای و سیاسی و دەستوری و بێ پلانێن پێش وەخت و بێ کو جڤاک یێ بەرھەڤ بیت و حکومەت پێنگاڤ پێنگاڤ مافان بدەت , ب ئێک جار خەلک ب ئەگەرێ تێکچونا سەروبەرێ ئابوری و سیاسی و کارگێری شورەش کر و لویسێ شازدێ ب سیستەمێ شاھاتی ڤە ژ ناڤبر. بەلێ چ پێنەچو سەرکردە روبسبێر بەرھەم ئینا کو سەد دەستا ل لویسێن فەرەنسی توندتر بو و ب ناڤچونا وی ناپلیون پوناپەرت ھاتە سەر تەختێ دەسەلاتا فەرەنسی و بەرێ گەلێن ئەوروپی ھەمیا دا شەرێن خویناوی ھەتا ل واترلو ل سالا ١٨١٤ ژ نافچوی.
پشتی ڤێ نموونێ فەرە پرسیارەکێ بکەین, ئەرێ برێتانیا یان فەرەنسا بکەین نموونە و پێشکێش بو خو ؟ جڤاکێ کوردی نھا دا نەیێ بەرھەڤە ژ ئالیێ جڤاکی و سیاسی و دەستوری و سیستەمێ حوکمی ڤە ب ئێک جاری گوھرینێن بنەرەتی (جزری) قەبول بکەت , چونکی چەندێن ھزرا گوھرینان ل سەری دا ھەی رەنگە ھند ژی ھزرا چاکسازیا ل سەری دا ھەبیت . و رەنگە گروڤە و ھیجەت ژی ھەبن , ئەو ژی ئەوە کو ئەڤ دەسەلاتە ب ھەمی کێم و کورتێن خوەڤە بەرھەمێ ھەلبژارتنا ڤی گەلی یە.ھەروەسا تشتێ بەرێ مە د دەتە ھندێ کو بەرێ خوە بدەینە ھندێ کو برێتانیا وەکی وەلاتەک کوب پێنگاڤ پێنگاڤ وەلاتێ خوە ل ھەمی کێم وکورتی و گەندەلی و ستەمەکێ دەرباز کری , ئەوە کو ھێشتا زێدەتر ژ نیڤەکا ئاخا کوردستانێ داگیرکریە, ب ئەگەرێ خیانەتا (١٦ئوکتوبەرا کالفاما) ئەڤە وێ دگەھینیت کو ئەوا ل مسر و لیبیا و تونس و یەمەن و سوریا رێڤە دچیت ل داخازکرن بو ژناڤبرنا رژێمێن حوکمی بو مەناگونجیت ب وێ حکومەتا کو ب دەنگێن خەلکی ھاتیە سەردەسەلاتێ و ناڤ ھندە دوژمنان بێژینێ (بروخێ). بوچی نابیت ؟ ژ بەرکو ب ئێک دوو روژێن خونیشاندانێن سلێمانیێ عیراقێ داخازکر کو ھێز بێتە ھنارتن بو سلێمانیێ!ئەڤە جوداھیی ناڤبەرا گوھرینا جەزری و چاکسازیا ب بنیات.
مە ئەڤ نمونە گوت و رەنگە گەلەک بپرسن , ئەرێ پرسیارەک گرنگ دئێتەکرن , حکومەتا ھەرێما کوردستانێ ل شیان دا ھەیە کو چاکسازیان بکەت کو ببیتە ھوکارێ بھێزکەفتنا ھەلویستێ سیاسی و خوشگوزەرانیا خەلکی ؟ ب دیتنا من بەر چەند ھوکاران دێ چاکسازی ئێنە کرن :
- ئەو کارەساتا کو ژ ئەنجامێ شازدێ ئوکتوبەرێ ب سەرێ کوردستانێ ھاتی , و ئەو مەترسیا کو چو نەما بو کیانێ سیاسی و دەستوری یێ ھەرێما کوردستانێ ژ ناڤببەت, ژ ئەنجامێن خیانەت و نەبونا بریارەکا نەتەوەی و نیشتیمانی بو . کو ھەمی ل نەبونا چاکسازیێ ھات ل سێکتەرێن جودا جودا.
- سێ سالێن ھشکاتیێ و قەیرانێن گران , وەکر کو خەلک ژ خوە و حکومەتێ ژی بێزار ببیت, بو ڤەگەراندنا باوەریی و دەنگ ئینانا ل ھەلبژارتنان چاکسازیی باشترین بریارە.
- بو بێ منەت بون ل حکومەتا عیراقێ و بھێزکەفتنا ھەلویستێ کوردستانێ چاکسازیی باشترین دەلیڤەیە.
- روژ ب روژ بارێ حکومەتا ھەرێما کوردستانێ گرانتر دبیت ب ئەگەرێ ھندێ کو بەردەوام چاکسازیی ھاتیە گیروکر و بەر دلێ ڤی و یێ دیتر ھاتیە گیروکرن.
- سەرکەفتنا چاکسازیێ پێتڤی ب پلانەکا ستراتیجی و خەباتا ھەمە لایەنە و بریارێن وێرەک ھەیە وەکی بریارا بەرێز نێچیرڤان بارزانی سەروکێ حکومەتا ھەرێما کوردستانێ ب پێداچون ب موچێ خانەنشینێن بالا و ئیمتیازات ..ھەروەسا ھاریکاریا ھەمی ئالیان بو ڤێ پروسێ دیارە تایبەت ل فراکسیونێن جودا جودایێن پەرلەمانێ کوردستانێ.
Top