زور جارا کەسێن خوین گەرم و ھندەکێن ب ئەجیندایا نافخوی و دەرڤەیی کار دکەن , چەند پەیڤەکا دبێژن, وەکی من بوچی یە دەولەتەک کو ئەزێ برسی بم ؟! یان دەولەت بو بەرپرسا یە و من نەڤێت ! ل وێ کومباختر ئەوە کو دەولەتا پاشەروژێ ب دەولەتا باژێرا ! یان یا تاکە کەس و بنەمالا و حزبەک دیار کری ددەنە نیاسین ! و داخازا دەولەتەکێ دکەن ھەمی تاکێن وێ بێ کێم و کورتی بن و چو خوەشی و باشی و یەکسانی و دادپەروەریا ھەیی کو ل کومارا ئەفلاتونی و بوچونێن خەلکێ باژێرێ باش یا فارابی و ھەمی یاسا و رێسایا ھەی زێدە تر بیت ! لێرە دا فەرە بو وان کەسێن کو ڤان پروپاگندا دکەن و وەتەرێ عاتیفی یێ خەلکەکێ سادە دلڤینن و مفای بو خوە تایبەت لێ وەردگرن. باش بزانن دەولەت چەند قوناغا دەرباز ببیت کوردا ژ بلی بریاردانێ ل (٢٥ ئەیلولێ ) ل روژا ریفراندومێ چو نەمایە ل قوناغا بنیات نانا دەولەتێ . بەلێ چ بکەین ئەو کەس و ئالیێن کو جوداھیێ ل ناڤبەرا قوناغا ئاڤاکرنا دەولەتێ و دەولەتداریێ ناکەن و دڤێت ھەمی تشتەک سافی بیت ل ئێک قوناغ دا .
گرنگی دان ب دیروکێ ل ھەر دەرەکێ و زەمانەکێ چو مەرەم پێ ھەبیت نەیا دیارە , بەلێ ئێک مەرەم یا دیارا ئاشکرایە ئەو ژی ( سەربور لێ وەرگرتن - عیبرەت ) . ئەوێن باوەر ب چو نەمای ل ڤی وەلاتی دا بلا دیروکا فەرەنسا و ئەلمانی بخینن و دوو نموونە دئێنە پێش چاڤ , کو دیار دبیت داخازکرنا دەولەتەکا فول مواسفات ئانکو دژی سەربەخویێ :
- ل دەمێ شورەشا فەرەنسی (١٤ تیرمەھا ١٧٨٩) خەلکێ فەرەنسا شورەش دژی شاە لویسێ شازدێ و زەلامێن ئولی و فیودال و بازرگانێن مالێ خەلکی کری , ل خوە پشت راست بون کو سنورێن وان ناھێنە لادان ئانکو کوردی و کورتی خوەدی دەولەت بون و قوناغا بنیاتنانا دەولەتێ دەرباز کرب و دەولەتداری و دەولەتا موئەسەساتا مابی بێتە دامەزراندن . ئەرێ مە دەولەت و سنور و کیانەک سەربەخو ھەیە کو داخازا دەولەتەکا فول مواسفات بکەین ؟
- دەمێ بروسیا سەرکرداتیا ئێکەتیا ئەلمانیا دکر ل سەدێ نوزدێ و ل سەر بھێزکرنا سوپایێ وەلاتی ئاریشە د ناڤبەرا بسمارک وەک حکومەت و بەرامبەر پەرلەمانی دروست بو , بسمارکی ب دەنگەک بلند گوت ( ئەز گوە ب زورینە و کێمینەیا پەرلەمانی نادەم و دێ سوپایی بو ئەلمانیایەکا ئێکگرتی بھێز کەم ) داویێ ژی ھزرا بسمارکی بسەرکەفت و ئیمپراتوریەتا ئەلمانی دروست بو .
حکومەتا ھەرێما کوردستانێ ل سەر وان ھەمی کێم کورتی و ئاستەنک و رێگریێن ھەمە لایەنە بەردوام بویە ل سەر ئاڤاکرنا پێگەھێن دەولەتداریێ و ھەر ژ لەشکەرەکێ بھێز کو شیایی بھێزترین دوژمن کو داعش بو بشکینیت . ھەروەسا ئابورەکێ بھێز و موکم و ستراتیجی کو ب وەلاتێن مەزنێن وەکی ئەمریکا و روسیا و فەرەنسا و تورکیا و ئیرانێ ڤەگرێدایە ب رێکا کومپانیایێن نەفتی یێن وەکی ئێکسون موبیل و شیل و گازبروم و روز نەفت و گەنەل ئێنێرجی و دی ئێن ئو .. ھەروەسا گوھرین نەرینا وەلاتێن دەڤەرێ ب رێکا دبلوماسیەتا سەرکەفتی و بازرگانیەکا باش حکومەتا ھەرێما کوردستانێ شیایە بکەڤیتە سەر نەخشێ جیھانێ یێ جھێن ئارام و باش بو بازرگانی و وەبەرئینانێ . د راپورتەکا شروڤەکاری یا فورینس پولیس بەری چەندەکێ ھاتیە کرن دایە دیارکرن کو نێچیرڤان بارزانی سەروکێ حکومەتا ھەرێما کوردستانێ (شیایە دوژمنێن بەرێ بکەتە مەزنترین ھەفپشکێن بازرگانی یێن کوردستانێ ). ئەڤە وێ چەندێ دگەھینیت کو کار ب جدی ھاتیە کرن بو ھندێ دەولەتەک ل پاشە روژێ بێتە ئاڤاکرن کو خوە ل سەر پێ بگریت .
ئەڤ پەیوەندیێن ئابوری کو حکومەتا ھەرێما کوردستانێ گرنگیا وان زانی بو مەرەما پێشڤەبرن و ئاڤاکرنا کوردستانەک بھێز و ھەروەسا ل دەمێ سیاسەت ژی دئێتە پێش ئابور مەزنترین یاریێ دکەت و شەرێ دنھا دا دئێتە کرن ل سەرانسەرێ جیھانێ بو کونترولا زێدەترا ئابورێ یە . راگەھاندنا دەمێ ریفراندومێ بیە خوەش دەلیڤە بو ھندەک کەسان کو کارێن وان (تابوریا پێنجێ یە ) خەلک ب گرتنا سنوران ل ریفراندومێ سست دکر , بەلێ دەمێ وەزیرێ دەرڤەیێ تورکیا دبێژیت ریفراندوم کار ل پەیوەندیێن بازرگانی و بزاڤا ئابوری ناڤبەرا کوردستانێ و تورکیا ناکەت باشترین بەرسڤە بو وان کەسا کو خەلک ب برسێ دترساند.
ل داویێ فەرە باش بزانین کو مانەڤە ل گەل عیراقێ ئێک واتا یا ھەی و نە دوو , ئەو ژی کوشتن و برس و ترس و نەخوەشی و جینوساید و سەرئێشا بەردەوام .لەوما گرنگ ھەمی تاکەکێ کوردستانی باش بزانیت کو دنھا دا دەمێ دیارکرنا چارەنڤیسی یە و ل پاشە روژێ دا ژی قوناغا ئاڤاکرنێ یە . بو ھەمی کەسەکێ ئاشکرا بیت کو حکومەتا ھەرێما کوردستانێ ھندەک پرێن ستراتیجی یێن سیاسی و ئابوری و دبلوماسی ئاڤاکرنە کو گرەنتیا پاشەروژەک باشتر ددەن ب سەربەخویی .