ھەبونا چەندین پارتێن جودا جودا ل گورەپانا سیاسی یا کوردستانێ دا وەکریە کو ھەڤرکیا سیاسی وەک میکانیزمێن گەھشتن ب دەسەلاتێ و خزمەتکرنا زێدەتر گەرم و گور بوینە و بەردەوام بورسا سیاسی بەرەف ھەلکێشانێ بچیت , لێ ل سیستەمێن نوی دا چاڤەرێیا داکەفتنا ژی دئێتە کرن بەلێ ئارمانجا سەرەکی گرنگە کو پارتێن سیاسی ل سەر بەردەوام بن .
ئەرکێ سەرەکی یێ پارتێن سیاسی ئەوە کو خزمەتەکا زێدەتر پێشکێشی جڤاکی بکەن و ببنە وەسیلەک بو ئارمانجا مەزن و فەرە تاک بێتە تێگەھاندن کو حزب ئارمانج نینە بەلکی وەسیلەک ئانکو ئالاڤ و میتودەکە بو گەھشتن ب گوپیتکێ . ھەروەسا کار کرن بو گەھشتن ب وان ھیڤی و ئومێدێن کو گەلی ھەی ژ کارێ حزبانە ب بەرنامەکێ دارێشتی و ب ھەفکاریا ھەمی ئالی و پێکھاتێن وەلاتی و سەنتەرێن ستراتیجی و دەزگەھێن ئەکادیمی . بو ھندێ ل داویێ سەربەخویی و ئازادی و خوشگوزەرانی و یەکسانی و دادپەروەریی و پێشکەفتنا بەردەوام ب دیف دابێت .
ئەو کەشێ کو حکومەتا ھەرێما کوردستانێ رەخساندی بو ھەمی ئالیێن سیاسی وەکریە بگرە و کێشەکا زور بکەڤیتە ناڤبەرا ئالیێن سیاسی بو گەھشتن ب وێ چەندێ کو خەباتێ بو دکەن . ھەر ئالیەک خوەدی ھزر و نێرینێن خوەیە مافەک سروشتیە و حکومەتێ وەک ئەرکەکێ ئەخلاقی و نیشتیمانی ئەڤ کەشە رەخساندیە . بەلێ جوداھی ل ھەلویستان فەرە سنور ھەبن تایبەت بو گەلێ کورد و ئەگەر ئەو پێشھات و پرسێن دئێنە پێش چارەنڤیس سازبن . خەباتکرن بو دەمێ پتر ژ سەد سالا و بەخشینا گیانێ دەھان ھزارا شەھیدا و وێرانکرنا کوردستانێ ژ ئالیێ دوژمنان ڤە , و ئەو ھەمی دەردەسەریێن کو ب سەرێ گەلێ کورد و کوردستانیان ھاتی ب درێژاھیا حوکمرانیا عیراقێ ل سالا (١٩٢١) ھەتا کەفتنا رژێما ێەدامێ دکتاتور ل سالا (٢٠٠٣) . بەلێ ئەقلیەتا رێڤەبرنێ ل عیراقێ ھەمان ئەقلیەت بو , سەرکرداتیا کوردستانی دەرفەت ب دەسەلاتدارێن بەغدا دا ل بن سێبەرا سیستەمێ فیدرالی و دەستورەکێ کو ھەمی ئەرک و مافان ل سەر حاکم و محکوما دیار بکەت , بەلێ ئەڤە (١٤) سال دەرباز بون ل سەر سیستەمێ نوی و (١٢) سال ب سەر دەستورێ (٢٠٠٥) دەرباز بون , ھەتا نھا پتر ژ (٥٥) ماددێن دەستوری جێ بەجێ نەکرینە و پرەنسیپێ شەراکەتێ ل عیراقێ سەرکەفتن ب دەست نەئینا ل بن ھەمی ناڤ و نیشانا , وەکی سەروکێ حکومەتا ھەرێما کوردستانێ ئیشارەت ب ڤێ چەندێ دای و راگەھاندنی( مەبدەئێ شەراکەتێ ل عیراقێ شکەستن ب دەست ئینا و فەرە ببینە دوو جیرانێن باش ) براستی دوو برا پێک نەکەن دێ ژێک جودا بن نەخاسمە دوو گەل و نەتەوە و جوگرافیا و دیروک و کلتورێن جودا . ئەڤێ ئێکی فەرز کریە ل سەر ھەمی ئالیێن کوردستانی کو ئەگەر جوداھیی ژی ھەبیت ل سەر پرسێن نافخوی و خزمەتگوزاری و ئیدارەدانا وەلاتی تشتەک نورمالە بەلێ پرسێن نەتەوەی و نیشتیمانی ئێک دەنگیێ ل سەر ھەمی ئالیێن سیاسی فەرز دکەت .

پشتی ئەڤێن مە بحس ژێ کری کو بەغدا بەرامبەر کوردان ئەنجام دای و زێدەتر ژی سەرکرداتیا کوردستانی گەھشتیە وێ قەناعەتێ کو بریارا مانەڤە ل گەل عیراقێ بدەتە دەستێ کوردستانیا . ل کومبونا (٧حوزیرانێ ) کو سەرکرداتیا کوردی لگەل پرانیا ئالیێن سیاسی و ھەمی پێکھاتێن کوردستانی و پتر ژ (٨١) کورسیێن پەرلەمانی بریار دا ب ئەنجامدنا ریفراندومێ ل (٢٥ئیلونێ) ئەڤێ بریارێ دەنگڤەدانەکا نافخوی و ھەرێمێ و جیھانی بدیف خوە ئینا و ھەتا نھا ژبلی گروپەکێ بچیک ژ نافخویێ وەلاتی و ئیرانێ و ھەبونا تێبینی ل سەر دەمێ ریفراندومێ ژ ئالیێ ھندەک وەلاتان چیێ دی نەھاتیە مەیدانێ .
دەردێ کوردا ل کەڤندا و ھەتا نھا نەبونا ئێکەتی و براتیێ و ئێک دەنگیێ بویە. ب مخابنی ڤە ھەتا نھا ژی ئەڤ دەردە بەردەوامە , ل سەر ریفراندومێ ھەلویستێ شوڤینیێت عیراقی یان ئیرانێ و تورکیا چ ئەڤرو یان سەد سالێن دیتر کورد ریفراندومێ ئەنجام بدەن ئەو رازینینە .
بزاڤا گوران و کومەلا ئیسلامی وەک دوو پارتێن سەرەکی یێن ھەرێما کوردستانێ ل سەر وان واجب دبیت ل ڤێ قوناغێ دا دەست بەردارێ وێ عینادا سیاسی بن و دەست ب قوناغەکا نوی بکەن ژ سیاسەتێ و بێنە بەرێ ریفراندومێ و سەنگا خوە بپارێزن و کار بکەن کو بەھرا وان ژی وێ شانازیا نەتەوەی دا ھەبیت کو چەندین سالە کار بو دئێتەکرن , بەروڤاژی دیروک رەحمێ ب وان نابەت کو نەھێنە بەرێ بەلێ و کار بو سەرئێخستنا ڤێ پروسێ نەکەن . گرێدانا ریفراندومێ ب حزبەکێ ڤە یان پارتەکێ ژ ئالیێ وان ئالییان کو رەخنێ ل میکانیزمێن ڤی پروسێ دگرن تشتەکێ شاشە و ریفراندومێ مولکێ گەلێ کوردستانێ یە , ل سەر ڤێ چەندێ سەروکێ حکومەتا ھەرێما کوردستانێ نێچیرڤان بارزانی زور ب روونی بەحس کر دەمێ گوتی ( ل بابەتێ ریفراندومێ ب ھیچ شێوازەکێ خوسار و فایدە نینە ! ھەمی پێکڤە خوسارین یان ھەمی پێکڤە فایدەینە ! سەرکەفتن و سەرنەکەفتنا ریفراندومێ پەیوەندی ب سەرکەفتن و سەرنەکەفتنا تنێ لایەنەکێ یان حزبەکا سیاسی ڤە نینە. ریفراندوم بابەتەک نینە کو دێ لایەنک فایدە بیت و ئێک دێ خوسارەت بیت. ل سەرکەفتنا ریفراندومێ ھەمی سەرکەفتینە و بەروڤاژی ڤێ چەندێ ژی راستە). لەوما زور راستە ئالیێن خوە ل دەرڤەی ڤێ پروسێ گرتی باش ھزر بکەن و ئەڤ چەندە گوتنا سەروکێ حکومەتێ و جێگرێ سەروکێ پارتی دیموکراتی کوردستانە و فەرە ڤێ چەندێ ب دەرفەت وەربگرن و بکەنە بنیاتێ دانوستاندنێن موکم و ل ئارمانجا مەزن ئێک بگرن کو سەربەخوییە. ھەروەسا فەرە ریفراندوم ببیتە خالا کومکرنا ھەمی پێکھاتە و ئالیێن سیاسی وەکی سەروکێ حکومەتێ ئیشارەت پێ دای نەکو ببیتە جھێ دووبەرەکی و تەفرەقێ.
ل داویێ فەرە ھەمی ئالیێن سیاسی باش ھزر بکەن و ڤێ دەرفەتا دیروکی ل دەست نەدەن و ھەروەسا حکومەتا ھەرێما کوردستانێ ھەمی پێکولان بکەن بو خوشکرنا ژین و ژیارا خەلکی و بەردەوامی دان ب کاروانێ چاکسازیێ و گرنگی دان ب یەکسانی و دادپەروەریێ و نەھێلانا گەندەلیێ . ل ڤێ قوناغێ دا ل سەر ھەمی پێکھاتێن ئولی و مەزھەبیە کو کار بکەن بوسەربەخویێ و گەھشتن ب ئازادیی.