بجە ئینانا خەونا ژ مێژینەیا سەربەخویێ (١) بزاڤا رزگاری خوازا کوردی:
ساڵح زاهێر زێباری
پارڤەکرنا کوردستانێ ل سەر چار وەلاتێن نەتەوەی پشتی شەرێ جیھانی یێ ئێکی ( ١٩١٤ - ١٩١٨ ) و موکم کرنا ڤێپارڤەکرنێ ب رێکەفتنامێن نێڤدەولەتی وەکی (سایکس - بیکو ١٩١٦ و سان ریمو ١٩٢٠ و لوزان ١٩٢٣ و چارەسەرکرنا کێشا ویلایەتا موسل ١٩٢٥ ) چەند رێکەفتنامە و پەیماننامێن دیتر کو ب نھێنی ل ناڤبەرا وەلاتێن دەڤەرێ دھاتە ئیمزا کرن , بەردەوام کار ھاتیە کرن کو کورد ل خەونا سەربەخویێ دیر بکەڤیت . بەلێ گەلێ کورد بەردەوام بویە ل سەر پێکولێن خوە بو گەھشتن ب سەربەخویێ. چەندین نمونە ھەبوینە کو زور ژ دوژمنێن کوردان ھزرکریە کو گەلێ کورد جارەکا دیتر نەشێت خوە ل سەر پێ بگریت وەکی سالا ١٩٧٦ پشتی (رێککەفتناما جەزائیر ١٩٧٥) و نسکویا شورەشا کوردی گەلەک ژ وان یێن ھەمی خەیالا وان ناڤبرنا کوردان بو , ھزر ژ ھندێ دکر کو خەونا دێرین یا گەلێ کورد ژ نافچو . بەلێ کێمتر ل سالەکێ گەلێ کورد رابویەف سەر پێ و شورەش دەستپێکر .
خەونا سەربەخویێ دەمێ سەروکێ حکومەتا ھەرێما کوردستانێ دبێژت (ئەم ل ڤێ یادێ دا ئانکو یادا دامەزراندنا پارتی دیموکراتی کوردستان دووپاتیێ ل سەر بەردەوامی دان ب گەھشتن ب خەونا ژ مێژینەیا گەلێ مە ل کوردستانەکا سەربەخودکەین) لێرەدا دیار دبیت ئەو پێنگاڤێن ئیرو حکومەت و سەرکرداتیا سیاسی یا کوردی ب ھەفپشکی ل گەل ھەمی ئالیێن سیاسی و پێکھاتێن کوردستانی دھاڤێت بو بجە ئینانا خەونەکێ یە کو گەلێ کورد ب درێژاھیا چەرخەکێ ل باشورێ کوردستانێ خەبات کریە و قوربانی ب ھەمی خوشی و جوانیەکێ دایە بو ھندێ کوردستانەک ئازاد ئاڤا ببیت , نە بو چو حزب و کەسەکێ تایبەتە وەکی زور وێ پروپاگندا بێ بنەما دکەن .
کوردستان ب پیلان و نەخشەک دیراسەکری و ب بوچونا وەلاتێن ھەفسی و ئوکیێ یا نێڤدەولەتی و کار ئینانا ھندەک ژ کرێگرتیا پارچە پارچە بویە و توشی سەدان دەردەسەریا بویە . لەوما دەستپێکا بزاڤ و شورەشێن کوردی ھەردەم دووپاتی کرن بویە ل سەر :
• ئێک رێزیا ئالیێن کوردی . ھەمی پێکول ژ ئالیا سەرکرداتیا سیاسی یا کوردی بو ڤێ مەرەمێ ھاتینە ھاڤێتن.
• پاراستنا ناسناما کورد و کوردستانێ , ژ بەرکو رژێمێن دەڤەرێ (اعادت کتابت تاریخ ) کر و گەلێ کورد ھاتە (تعریب و تتریک و تفریس) کرن و ل سەنتەرێن ئەکادیمی و ناڤەندێن ئولی ئەڤ چەندە ھاتە پەسەندکرن.
• بەردەوام ل سەردەمێ بزاڤا رزگاریخوازاکوردی دا ھەول ھاتیە دان کو ھەمی ئالیەک ل نافخوی و ھەرێمی و نێڤدەولەتی دا تێبگەھینن کو کورد میللەتەکە یێ سەربەخویە و , خودێ ئەڤ سەربەخویی و جوداھیی یە پێدایە .
• بەردەوام بو ب جە ئینان خەونا ژ مێژینەیا گەلێ کوردستانێ بەردەوام تێگەھێ پێکڤەژیانێ و گفتوگو نەھاتینە ژ بیرکرن و ژ پرەنسیپێن بزاڤا رزگاری خوازا گەلێ کورد بوینە .
• تشتێ ھەری گرنگ ئەو بویە چو جاران گەلێ کو ل درێژاھیا دیروکێ پێکولا گرتنا ئاخ و وەلاتێن چو دەولەتێن دەردور نەکریە و ھەردەم رەگەزێن ئارامیێ بوینە .
ل داویا ڤێ گوتاری دا کو دێ پشکا دوویێ ژی بەحس ژ کار و چالاکیێن حکومەتا ھەرێما کوردستانێ کەین بو بجە ئینانا خەونا دێرینا سەربەخویێ . مە بەحس ژ وێ چەندێ کر کو دەمێ سەروکێ حکومەتا ھەرێما کوردستانێ نێچیرڤان بارزانی بەحسێ بجە ئینانا خەونا دێرین یا گەلێ کوردستانێ ژ سەربەخویێ دکەت , ل وەلاتەکێ سەربەخو وئاشتخواز و ل بن سێبەرا پێکڤەژیانێ و خوشگوزەرانی و دادپەروەریێ و پێشکەفتنا بەردەوام ..) وی دەمی خەباتەک دەھان سالی و ب دەھان ھزرا قوربانی بو بجە ئینانا ڤێ خەونێ ھاتینە دان و تێنە ھزرا مە .
