شۆرەشا مەزنا ئیلۆنێ ب سەرپەرشتیا پارتی دیموکراتی کوردستان و چاڤدێری و بەشداریا راستەوخۆ یا بارزانی نەمر ل ١١ ئیلۆنا ئالا ١٩٦١ بەرپا بوو . بەری بەرپابوونێ بارزانی نەمر بۆ دابینکرنا پشتەڤانیەکا جەماوەری بۆ شۆرەشا سەرەدانا پرانیا دەڤەرێن کوردستانێ کر ، ئەڤ سەرەدانەکا بوونە فاکتەرەکێ بھێز بۆ سەرکەفتنا شۆرەشێ چونکی پرانیا سەرۆک عەشیرەت و کەسایەتێن ئایینی و رەوشەنبیری پشتەڤانی لێ کر ژبلی ھندەک سەرۆک عەشیرەتێن بەرژەوەند پەرێز . لەوما ھەر زوی شۆرەش بوویە شۆرەشەکا مەزنا جەماوەری و پرانیا ئارمانجێن خۆ بجە ئینان ژوان ئۆتۆنۆمی بۆ کوردستانێ بوو ، و ل سالا ١٩٧٠ حکومەتا عیراقێ بفەرمی دان بڤی مافێ دا ، ژلایێ لەشکری و سیاسی ژی ئەڤ شۆرەشە بوویە بنگەە و بنەمایەک بۆ بزاڤا رزگاریخوازیا گەلێ کورد و شۆرەش و سەرھەلدانێن لدیفرا لسەر وی ینەمایی بەردەوامی پێ ھاتەدان . برەنگەکێ گشتی شۆرەشا مەزنا ئیلۆنێ ھەتا رێکەفتنا خیانەتکاریا ( الجزائر ) سالا ١٩٧٥ وەک درێژترین شۆرەشا رێکخستی و دیسپلیندارا کوردی لسەر بنەمایەکێ دیموکراسی و دادوەری و داکۆکیکار ل مافێ گەلێ کورد ب گشتی و چینێن پێشکەفتنخواز ب تایبەتی وەک پالە و جوتیار و کاسبکار و رەوشەنبیرێن شۆرەشگێر و ....ھتد دھێـە ھژماردن . شۆرەشا مەزنا ئیلۆنێ دژیێ خۆدا شیا دەسکەفتێن مەزن بدەستڤە بینیت و بزاڤا رزگاریخوازیا کوردستانێ ل قوناغەکێ بۆ قوناغەکا پێشکەفتیتر ڤەگوھێزیت و ھەستا نەتەوی و نشتیمانی ژی لنک تاکێ کورد مۆکمتر و بھێتر کر . لەوما شۆرەشا مەزنا ئیلۆنێ شۆرەشەکا ھەری سەرکەفتی بوو . ئەڤرۆ ژی پشتی بوورینا ( ٥٦ ) سالان گەلێ کوردستانێ بەرەڤ دووەمین شۆرەشا مەزنا ئیلۆنێ دچیت کو راپرسیا سەرخۆبوونا کوردستانێ ، لێ ب رەنگ و شێوازەکێ جودا ، سەرۆک مەسعود بارزانی بۆ دابینکرنا پشتەڤانیا ئەنجامێن ڤێ راپرسیێ دەست ب سەرەدانکرنا وەلاتێن مەزن و کاریگەر کریە ، چەوا بارزانی نەمر شیا پشتەڤانیا سەرۆک عەشیرەتێن کورد بۆ شۆرەشا ئیلۆنێ پەیدا بکەت وەسا سەرۆک مەسعۆد بارزانی ژی شیا پشتەڤانیا نیڤ دەولەتی بۆ سەرخۆبوونا کوردستانێ دابین بکەت . ئەگەر پێشمەرگەە و خەلکێ کوردستانێ ب بیروباروەر ب ھێزا چەکی بسەر دوژمنی زال ببیت کو ب نەچاری بوویە ئەڤرۆ خەلکێ کوردستانێ ب بەژداریکرنێ ل راپرسیێ و ب دەنگێ بەلێ دێ شۆرەشەکا نوو یا ئیلۆنێ بەرپاکەت و گەلێ کوردستانێ برەنگەکێ ساناھی تر و بێ قوربانی لڤێ قووناغێ بۆ قوناغەکا پێشکەفتی تر گاڤێ ھاڤێژیت و کو قوناغا سەرخۆبوونا کوردستانێ . چەوا شۆرەشا مەزنا ئیلۆنێ بسەر ھەمی ئاستەنگا زاڵ بوو و سەرکەفتن بدەستڤە ئینا و بارزانی نەمر گوە نەدا پرۆپاکندێن وان کەسایەتێن بەرژەوەند پەرێز یێن بەشداری شۆرەشێ نەکری وەسا خەلکێ کوردستانێ دڤێ راپرسیێ دا دێ بسەرکەڤیت و لایەنێن بەرژەوەند پەرێز یێن ھێشتا دژبەریا راپرسیێ دکەن و راپرسیێ ب پرسەکا حزبی و کەسی ھژمار دکەن و ل رێکا بەرژەوەندێن نشتیمانی لاددەن ، وەک دژبەرێز شۆرەشا ئیلۆنێ دێ ب جاش و خۆ فرۆش ھێنە ھژماردن و شەرمزار کرن .لەوما راپرسیا ئیلۆنا ئەڤ سالە ب شۆرەشەکا نوو یا ئیلۆنێ دھێتە تۆمارکرن و روولێ بەشداریکەر و کارئەکتەرێن وان ل روولێ پێشمەرگەھێن شۆرەشما مەزنا ئیلۆنا سالا ١٩٦١ ێ کێمتر نیە کو ب خەبات و قوربانیێن خۆ دووزا مە گەھاندی یە ڤی ئاستی ، دژبەرێن وێ ژی داھێنەرێن شێوازەکێ نوو نە یێن خۆفرۆشیێ و وەلات فرۆشیێ و خزمەتکرنا داگیرکەران .