خوێندنەوەیەكی زانستی، مەعریفی، مێژوویی ئیسلامەوانییە بۆ داعشیزم
دوای ئەوەی داعش هات مووسڵ و ناوچە سوننییەكانی عێراقی داگیركردو، دواتریش رووبەرێكی بەرچاوی خاكی باشووری كودستانی كەوتە بەردەست. لێرەو لەوێ خەڵكێكی زۆر لەبارەی ئەم ئەم گرووپە تێرۆریستییەوە رای خۆیان دەربڕیوە. بەڵام، ئەوەی جێگەی سەرنجی منە، تا ئێستا (كاتی نووسینی ئەم وتارە)، هیچ كەسێك نەیویستووە بچێتە ناواخن و كرۆكیی ئەم گرووپەوە، جا لەبەر هەر هۆیەك بێت. هەربۆیە خوێندەوار و هزرڤانی كورد، تا ئێستا لە (تناقچات) و دژبەیەكیدان! هێندێك دەڵێن: ئەم جاعشانە (خەواریج)ـن، هێندێكی دیكەیان دەڵێن: (بوغات "بغاە")ـن، بەشێكیتریان دەڵێن: (قوتتاعولتەریق "قگاع الگریق")ن، بازێكیشیان دەڵێن: (مەغۆل و تەتەر و بەربەڕ)ـن. بەڵام نا، هیچیان نین، خۆزگە هەموویان بوونایە، بەس ئەوە نەبێ كە ئێستا من دەیڵێم!! ئەوانە خەواریج نین (حاشای خەواریجان!)، خەواریج بە لانی كەمەوە موسڵمان بوون، ئەو پەڕەكەی لەبەر پەیوەستبوونی لە رادەبەدەریان بە ئیسلامەوە، پەڕگیربوون و لە هێندێك شت راستییان نەپێكا. لێرەدا خاڵی جەوهەری و كرۆك لە نێوان جاعش و خەواریج، "ئیمامەت"ـە، هەرچی جاعشە پێیوایە دەبێ ئیمامی ئەكبەر، واتە خەلیفەی موسڵمانان قوڕەیشی بێت. واتە واجبە عەرەب بێت و لەنێو عەرەبیشدا لە بەرەبابی قوڕەیش بێت، بەڵام خەواریجەكان، نەك هەر بە پێویستی نازانن كە عەرەب و لەنێو عەرەبیشدا بۆ قوڕەیش بێت، بەڵكو، پێیانوایە هەموو موسڵمانێك، لە هەر گەل و نەتەوەو خێلأ و تیرەو بەرەبابێك بێت، بۆی هەیە ببێتە ئیمامی ئەكبەر و خەلیفەی موسڵمانان!! لەپاشان، با بەراوردێك بكەین لە نێوان رەفتار و كار و كردەوەكانی هەردوولا: ئایا لێك دەچن؟ بێگومان ئاسمان و رێسمان جیاوازییانە، هەزار رەحمەت لە كفن دز!! (این الپری من الپریا فمالكم كیف تحكمون؟).
ئەی تەگبیر، باشە ئەمانە چین؟ لە سادەترین وەڵامی ئەم پرسیارەدا، بێ دڵەڕاوكێ، دەڵێین: (أولئك هم شرّ البریە/ البینە: 6)، (إن هم الا كالأنعام بل هم أچل سبیڵا/ الفرقان: 44)، (إنهم شرّ الخلق والخلیقە)!!. ئەمانە وەههابینە. واتە: پێڕەوی لەو هزرە بۆگەن و، لەو دینە تێرۆریستییە عروبییە، ژەهراوییە بەدەویی سەحراوییە پیترۆدۆلارییە دەكەن كە محەممەدی كوڕی عەبدوڵوەههاب 1700ز-1792ز دایمەزراندووە.
هەركەسێك (الفتوحات المكیە، الدرر السنیە فی الرد علی الوهابیە، فتنە الوهابیین) كە سێ پەرتووكی شێخ ئەحمەد زەینی دەحلان-ن، خوێندبێتەوە، ئەوا ئەو رەفتارو كردەوانەی ئێستای داعشی ئاوا دێتە بەر چاو: وەك كەسێك درامایەكی پێشتر بینیبێ و بۆ جاری دووەم و دەیەم سەیری بكات. شێخی دەحلان، كە هاوكات موفتیی ئەوكاتی مەككە و، هاوزەمەنی كوڕی عەبدوڵوەههاب بووە، ئەگەر بە زمانی سەردەم بدوێین وەك رۆژنامەڤانێكی پڕۆفیشنالأ رووماڵی رووداوەكانی وەههابییەكانی كردووە و بۆ ئێمەمانانی تۆماركردووە.
لەكاتی خۆیاندا، وەههابییەكانیش وەك جاعشەكانی ئەمڕۆ، مەرقەدو مەزار و گومەز و نزرگە-یان وێران و خاپوور كردووە. هەر بەنموونە: دەرهێنانی گۆڕی دایكی موسڵمانان حەزرەتی خەدیجە، یەكەمین هاوسەری خۆشەویست (دروودی خوای لێبێ)، هەروەها دەرهێنانی گۆڕی نەوەی خۆشەویست، حەزرەتی ئیمامی حوسێنی كوڕی ئیمامی عەلی، لە كەربەلا و، بێئەدەبیكردن بە گۆڕی هەردوو ئیمام، خەلیفەی یەكەم و دووەمی پەیامبەر، ئیمامی ئەبوبەكر و عومەر. خۆ ئەگەر سپای میسر بە سەركردەیەتیی برایم پاشای كوڕی محەممەد عەلی پاشای بە بنەچە كورد، تەفروتونای نەكردبان، ئەوە لە بەرنامەیاندابوو گۆڕی پەیامبەری ئیسلام و فەخری كائینات "حەزرەتی محەممەد ئەلمستەفا"ش دەربێنن و، دواتریش كابەی ماڵی خوا بڕووخێنن.
شێخی دەحلان لەبارەی گەورەی تێرۆریستانی جاعش، محەممەدی كوڕی عەبدوڵوەههاب، دەڵێت: (وكان یچمر فی نفسه دعوی النبوە ولكنه لم یتسنه له ان یڤهرها)، واتە: محەممەدی كوڕی عەبدوڵوەههاب لە ناخیدا خۆی بە پێخەمبەر دەزانی و بانگەشەی بۆ دەكرد، بەڵام ژینگەو بارودۆخەكە رێگەیان پێنەدەدا. چۆنكە – وەك شێخی دەحلان دەڵێت:- بە بەردەوامی هەوالأ و دەنگوباسی ئەو كەسانەی دەخوێندەوە كە بەدرۆ داوا (ادعاء)ی پێخەمبەرایەتییان كردووە، وەك: موسەیلیمەی كەززاب (مسیلمە الكژاب). هەروەها، كوڕی عەبدوڵوەههاب وایدەبینی: كە 600سالأ پێشی ئەو، هیچ كەسێك موسڵمان نەبووە، هەروەها ئەو ئایەت و فەرموودانەی لەبارەی ناموسڵمانانەوە گوتراون، بەسەر موسڵمانانی جێبەجێ دەكرد. ئەوە داعشی ئەوسا، ئەمەش وەهابیزمی ئێستا! مێژوو چۆن خۆی دووبارە دەكاتەوە؟ لە راستیدا رێككەوتێكی زۆر سەیرە، پەیامبەری ئیسلام حەزرەتی محەممەد (دروودی خوای لێبێ)ـە، یەكەم خەلیفەی موسڵمانانیش دوای ئەو ئەبوبەكری سددیق-ە و، دامەزرێنەری ئایینی وەهابیزمیش نێوی محەممەدە و، خەلیفەكەیشی ئەبوبەكری بەغداییە.
وەهابیزم . یەك ئایینە (الوهابیە ملە واحدە)
خوا دەفەرموێ: (فماژا بعد الا الچلال/ یونس: 32)، بەڵێ، هەروەكچۆن خۆشەویست و حەزرەت (دروودی خوای لێبێ) دەفەرموێ (الكفر ملە واحدە). منیش وەك شاگردێكی بچووكی ئیسلامە رەسەنەكەی ئەو، دەڵێم: (الوهابیە ملە واحدە)، وەهابیزم یەك ئایینە. واتە: ئێمە ئیش لەسەر ناو ناكەین، چۆنكە ناو ئامڕازە، بەڵكو مامەڵە لەگەلأ نێوەڕۆك دەكەین. هەركەسێك دژی هەموو بیروباوەڕە گڵاوەكانی وەهابیزم نەوەستێتەوە وەههابییە، جا كەیفی خۆیەتی نێوەكەی هەرچییەكە: سەلەفی مەدخەلییە، جیهادییە، قاعیدەیە، تاڵیبانە، ئیخوانە، داعشە، جەبهەی نوسرەیە، بۆكۆ حەرامە، ئەنسار سوننەیە، ئەنسار ئیسلامە، ئەنسار بەیتولمەقدیسە، جوندولئیسلامە.. تاد.
لە راستیدا، تا دووسالأ لەمەوبەر من واتێگەییشتبووم كە ئیخوانی میسر لە رووی فكر و فەلسەفەوە خاوەن قوتابخانەیەكی سەربەخۆیە و دوور و نزیك پێوەندی بە وەهابیزمەوە نییە، بەڵام كاتێك رۆژنامەڤان و گەورە نووسەری میسری، "حیلمی نمنم"، پەرتۆكە بەنێوبانگەكەی (حسن البنا. الژی لا یعرفه احد/ حەسەن بەننا. ئەو پیاوەی كەس نایناسێ) بڵاوكردەوە، بۆم دەركەوت كە هەموو پارت و رێكخراوە تێرۆریستییە بەنێو ئیسلامییەكان وەههابیین و هەرهەموویان رووی یەك دراون.
لە دینی وەههابییەتدا، جەخت لە دووشتی جەوهەری كراوەتەوە: یەكیان، پێی دەڵێن (تەوحید)، ئەویتریان، پێی دەڵێن (جیهاد).
كێن ئەو كوردزمانانەی بوونەتە داعش؟
كە دەڵێم كوردزمان، مەبەستمە بڵێم (حاشا ئەوانە كورد نین!)، چۆنكە بوون بە داعش ئەو پەڕی جاهیلییەتەو، ئۆممەتی كورد-یش هەرگیزاو هەرگیز جاهیلییەتی نەبینیوە! كورد، سەدان سالأ بەر لە هاتنی ئایینی ئیسلامی پیرۆز خاوەن مێژوو و شارستانییەتی خۆی بووە و، هەرگیزاو هەرگیز فرەپەرست (مشرك) نەبووە، بەڵكو هەمیشە یەكتاپەرست (موحد) بووە: یان لەسەر ئایینی زەردەشتی بووە، یانژی گاور و جوولەكە (مسیحی و یهودی). مەعلومیشە ئەوانە دینی بەهەقی خوای مەزنن.
بەڵێ. ئەوەی مایەی نیگەرانییە، سەرباری ئەو هەموو راگەیاندنە زۆر و بۆرەی وڵاتەكەمان، تا ئێستا پەنجە نەخراوەتە سەر ئەوەی: ئەو كوردزمانانەی بوونەتە داعش كێن و سەر بە چ قوتابخانەیەكی فیكری و، لە چ ئایین و ئایینزایەكن؟ ئەوەی من زانیبێتم: هیچ كوردێكی ئێزیدی، كوردی شیعە (شەبەك + كاكەیی+ فەیلی)، كوردی موسڵمانی ناوەههابی، واتە، موسڵمانی رەسەن، كوردی ئەهلی هەققە (یارسان)، گاور و جوولەكە و.. تاد، نەبوونەتە داعش و، نەچوون خۆیان بۆ داعش و وەهابیزم بە دۆزەخ مشەڕەف بكەن! (إن هم الا كالأنعام بل هم اچل سبیلا/ الفرقان:44). ئەوانەی چوونەتە نێو داعش و شەڕیان بۆ دەكەن، هەرهەموویان وەههابین (بەزمانی راگەیاندنی ئێستا: ئیسلامی سیاسی). با سەركردەكانیشیان ئیعازیان بۆ نەكردبن، بەڵام، لەبەرئەوەی لەسەر ئەو دوو وشەیە (تەوحیل + جەههال)، غەسل دەماغكراون، ئیدی كۆنتڕۆلیان لەدەست دەرچووە. لێرەدا پرسیارێك هەیە: ئایا هیچ ئەندامی پارتی، یەكێتیی، گۆڕان، پەچەدەكە، شیوعی، زەحمەتكێشان، سۆسیالیست. تاد چوونەتە نێو داعش؟ "حەمەسەعید حەسەن"، لەبارەی (داعشی كوردی)یەوە لە (هەندێ داعشە شیعر)ـەكانیدا، دەڵێت: ئەو گەنجە/ كوردانەی/ لای داعش/ دەخەبتن/ هەموویان/ خەریجی مزگەوتن، شاگردی/ بانگخوازو/ خەتیب و/ ئیمامی/ هەرێمن، هەموویان/ ئەندامی/ حیزبەیلی/ ئیسلامی/ هەرێمن، ئەو گەنجە/ كوردانەی/ ئەوەند/ خوێنخۆرن، پەروەردەی/ بەردەستی/ رێبەری ئیخوان و/ ئەمیری/ تیرۆرن. (پاشكۆی روانگەو رەخنەی هەفتەنامەی چاودێر، 25/8/2014). پاشان، ئایا جیاوازی لە تێڕوانینی داعشە كوردزمانەكان بۆ ئێزیدییەكان و داعشەكانی دوای 10/6 هەیە؟ ئایا بەشێك لە داعشە كوردزمانەكان لە كۆڕ و سەمینار و مەوعیزەكانیاندا، نەیاندەگوت: ئیش بە ئێزیدییەكان مەكەن، تا نائێزیدی هەبێ (با ئەو نائێزیدییە عەرەب و بێگانەش بێت)، ئەگەر هەر كاریشتان پێكردن، كرێیەكەیان تاخیر بدەنێ، (أعگوا الأجیر اجره قبل ان یجف عرقه)، دواتریش كە پارەكەتان دانێ ریسوایان بكەن و، سووكایەتییان پێبكەن و تفێك لە شەیتان بكەن (بە قسەی ئەو). بێئاگا لەوەی، لە رووی ئیتیمۆلۆژییەوە، ئەوەی لەلای موسڵمانان و عەرەب "شیگان"ی پێدەگوترێ، لە بنەڕەتەوە لە "ساتان"ی عیبرییەوە وەرگیراوە، ئەوەی لای ئێزیدییەكان "شَیتان"ـە بە (ت)ی كوردیی، نەك (گ)ی عەرەبی! ئەو (شیتان)ـەی لای ئێزیدییەكان، لە دوو وشەی رەسەنی كوردییەوە وەرگیراوە: "شا + تەن"، (شا)، واتە: پاشا (=ملك). (تەن)، واتە: جەستە و لەش (= جسم). تەندروست واتە لەشساخ و بێ نەخۆشی. مانای (شەیتان) كە كوردییەكی رەسەنە، نەك (شیگان) كە عیبرییەو بە عەرەبیكراوە، ماناكەی: پاشای جەستە جوانان، لە هەموو شتێك جوانتر. خواش لە قورئانی پیرۆز دەفەرموێ: (الله نور السموات والأرچ/ النور: 35). بەڵام چی بكەین ئەمڕۆ بە سەرپێی و سەرچیخی، خوێندنەوە بۆ شتەكان دەكرێ و، نەزانیی و جەهلی مورەككەب وەك پەتایەكی كوشندە بڵاوبۆتەوە. (. ومن علامات الساعە: ان یرفع العلم ویپبت الجهل!)، راستت فەرموو ئەی خۆشەویستی خوا و ئێمە، ئێستا دەمڕاست و عەقڵی مودەببیری كۆمەڵگەی كوردەواری كۆڵكە مەلاو فەریكە خوێندەوارن.
لەیەكێك لە بەرنامە تەلەڤژیۆنییەكان، مامۆستایەكی ئایینی بە یەكێ لەم بابەتانەی گوت:(خوا رووی باوكی ئەو كەسە رەش بكا كە شەهادەی داوە بە تۆ!!)، بەڵێ، (اژا كان الغراب دلیل قوم فیدلهم دار البوار). ئێزیدی (نەك "یەزیدی" وەك ئەو جاهیلانە وای دەڵێن)، نەك هەر (شیگان)پەرست نین، بەڵكو نەفرەت و نەحلەت (لعنە) لەو كەسانە و لە شیگان-یش دەكەن كە ئەوان بە شیگان پەرست دادەنێن. ئەوان (ئێزیدی)، بەجۆرێك لە جۆرەكان درێژەپێدەری ئایینی زەردەشتین. خوا لە قورئان ئەفەرموێ: (ان الژین ێمنوا، والژین هادوا، والصابئین، والنصاری، والمجوس، والژین أشركوا. ان الله یفصل بینهم یوم القیامە، ان الله علی كل شیء شهید/ الحج: 17). لەو ئایەتەدا، خوا باسی دینەكانی بە (واوی عگف) كردووە، لە زانستی رستەسازیی (علم النحو)ی عەرەبیشدا رێسا (قاعدە)یەك هەیە دەڵێ: (العگف یقتچی المغایرە)، (المجوس)یش بە واتای (علماء الدین الزرادشتیین) دێت، ئەی وەههابییەكان! ئەوانە ئەهلی كیتابن ئەهلی كیتاب. (منهم من قصصنا علیك، ومنهم من لم نقصص علیك/ غافر: 78)، (لا ینهاكم الله عن الژین لم یقاتلوكم فی الدین، ولم یخرجوكم من دیاركم، ان تبرّوهم وتُقسِگوا الیهم، ان الله یحب المقسگین/ الممتحنە: 8). وەههابییەكان! ئەی پەیامبەر، ئەگەر بە پەیامبەری خۆتان دەزانن و محەممەدی كوڕی عەبدوڵوەههاب-تان پێ لەئەو مەزن و پیرۆزتر نییە، نەیفەرمووە:(اڵا من ێژی ژمیا فأنا خصمه یوم القیامە/ أو كما قال)، ئەمەیان قسەی خوا و پێخەمبەر، كوردینی و كوردایەتیش لەولاوە دانێ كە دەڵێ: (لە دین دەبین لە خوێن نابین: پەندی پێشینان).
بەڵگەیەكی تر لەسەر ئەوەی كە ئێزیدییەكان درێژە پێدەر (امتداد)ی زەردەشتییەكانن، خەڵكی ئەوبەری زێی گەورە (زێی بادینان)، كەمتر (ڕ)ی قەڵەو بەكاردێنن، بۆ نموونە : بە (بزووتنەوەی گۆڕان) دەڵێن: (بزاڤا گۆران) واتە بە (ر)ی لاواز. دێمەوە سەر باسەكەم و دەڵێم: كاتێك فتوحاتی ئیسلام گەییشتە كوردستان، خەڵكێكی زۆر ئایینەكەیان گۆڕی (ولكل جدید لژە!) و بوونە موسڵمان و، ئەوانەی لەسەرەتاوە موسڵمانبوون، پێیانگوتراوە: (گۆران=گۆڕان). واتە: ئەوانەی ئایینەكەیان گۆڕیوە و لە (ئێزیدیاتی = زەردەشتێتی) لایانداوە، ئەوانە، گۆڕانن=گۆڕاون. ئێستایش عەشرەتێكی گەورەی كوردستان بەو نێوەیە، عەشرەتی (گۆران)ی نیشتەجێی دەوروبەری (بەردەڕەش)و (هەورامان). بەڵام چی بكەین؟ (ومن البلیە شرّ من لا یرعوی عن جهله، وخگاب من لا یفهم!).
وەهابیزم مێژووی كورد تەزویر دەكا و كەلتوورەكەی ئەنفال دەكات
تازە بەتازەو، لە سەدەی بیستویەكدا، وەههابییە شەمشەمە كوێرەكان دەیانەوێ خۆلأ بكەنە چاوی رەشە خەڵكی كوردستان و مێژووی كورد تەزویر بكەن و، مێژووەكە بەو جۆرە بنووسنەوە كە خۆیان دەیانەوێ، نەك ئەوەی لە رابردوو و لەسەر ئەرزی واقیع چی روویداوە، ئەوەش بەو مەبەستەی خۆیان لەبەر چاوی ئاغا وەههابییەكانیان لە سعودیە، شیرین بكەن. لەم بوارەشدا كەمتەرخەم نەبوون و درێخییان نەكردووە، بەڵكو چەندین سیپارەو نامیلكەی پەڕ زەردیان دەركردووە بۆ ژەهراویكردنی مێشكی گەنج و لاوی كورد. هەر كاتێكیش، هەر خوێندەوار و زانایەك لێیان بێتەدەنگ، یەكسەر تۆمەتباری دەكەن بە (عیلمانی و هەڵگەڕاوەو كافر) و، موسڵمانی سادەو ساویلكەی ئەم وڵاتەی بەگژەوە دەنێن! ئەمەیان وا و، لەلایەكیترەوە، لە مێژووی نوێ و هاوچەرخدا، كورد لەسەر هیچ شتێك كۆدەنگ نەبووبین، لەسەر سروودی نیشتمانیی (ئەی رەقیب)ی (دڵدار)ی شادڕەوان، كۆدەنگ بووین، تا برایانمان لە باكووری كوردستانیش بە سروودی نەتەوەیی و نیشتمانیی خۆیانیان زانیوە، بەڵام زۆر بەداخەوە، لەم دواییەدا ئەو سروودە تەنێ مۆسیكەكەی هێڵراوە و، ئەوی تری ئەنفالكراوە. بیانووی ئەوان هەردوو وشەی (رقیب) و (دین)ـە، كەچی ئەو دوو وشەیەو چەندین وشەی تریش، هەم لە قورئانی پیرۆز و هەم لە ئەدەبیاتی كوردییش بۆ چەند مەعنا بەكار هاتوون (ئێرە جێگەی باسكردنیان نییە)، بەڵام چی بكەین لەگەلأ كەسانێك كە زەوقی ئەدەبی و تاقەتی تێگەییشتنیان لە زمانی عەرەبی نییە! هەر ئەو وەههابییانە، جەژنی نەتەوەیی كورد (نەورۆز)، بە ئاگرپەرستی و شیرك دەزانن و، هەر ئەوانیش بوون رشتەی مرواری عەلادین سەجادی-یان كۆكردەوەو دواتر سووتاندیان. هەمدیسان، ئەو مزگەوتە گەورەیەی كوردستان و هەولێر (مزگەوتی سەوواف)، بەنێوی كەسێكەوە كراوە، كە (محەممەد مەحموود سەوواف)، ئیخوانییەكی شۆڤینی خەڵكی مووسڵ بووە. وەههابییەت (بە زاراوەی ئێستا: ئیسلامی سیاسی)، لە رێی ئەو كابرایەوە هێنراوەتە كوردستان و عێراق و، لە سییەكانی سەدەی رابردوو، لە میسر، جاسووسی بەسەر ئەو خوێندكارە كوردانەوە كردووە كە بۆ خوێندنی لاهوت و ئیسلامەوانی، چوونەتە زانستگەی ئەزهەر و، چەندین جار بەگرتنی داون بە تۆمەتی ئەوەی: جوداخوازن! (واتە كوردن و عەرەب نین). بۆیە لێرەوە داوا لە سەركردایەتی سیاسی و وەزیری ئەوقاف، بەڕێز مامۆستا كەمال موسلیم دەكەم: ئەو نێوە بگۆڕدرێ بە نێوی گەورە زانایەكی كورد. ئەگەر هەر ماڵباتی سەووافی موسڵاوییش ناڕازیبوون، ئەوا با دەوڵەمەندەكانی كوردستان، خەرجییەكانیان بە دووهێندە بدەنەوە، (هەر بیناكە هی ئەوانە، زەوییەكە موڵكی كوردە). ناوگۆڕینی مزگەوتەكان شتێكی زۆر ئاساییە، وەكچۆن دوای راپەڕین مزگەوتی ئەحمەد حەسەن ئەلبەكر، لە هەولێر، گۆڕدرا بۆ مزگەوتی رەشاد موفتی. لەكۆتاییدا دەڵێم: خەمی من ئەو دەعبایە نییە كە ئێستا نێوی داعشە و چەكدارەو كورد ئەنفال دەكا، پشتیوان بەخوا، ئەمڕۆ نا سبەی، هێزی پێشمەرگەی كوردستان تەفروتونای دەكا و بۆ محەممەدی كوڕی عەبدوڵوەههاب-ی ئاغایان ئاقڵ دەكا. خەمی من، داعشە سیاسی و فیكری و دەماغ غەسلكراوەكانی كوردستانە!



دەرچووی زانستگەی ئەزهەری شەریف لە قاهیرە- میسر