«دوو جار لە جەژنی جەما و جەژنی چوارشەممە سوورە (چارشەمبا سۆر)، سەردانی شێخان و لالشم كرد، ئەم پیشانگایەم بەرهەمی ئەو دوو سەردانەیە». ئەمە قسەی (ئاشتی عەدۆ)ی وێنەگر بوو، كە رۆژی (28/شوبات/2020) لە هۆڵی میدیای بەڕێوەبەرایەتیی هونەری شێوەكاری لە شاری هەولێر پیشانگایەكی (فۆتۆ- ڤیدیۆ)ی بە ناونیشانی (ئێزدی و ئاڵای ساختە) كردەوە.

خوێندنەوە: تاریق كارێزی

ئاشتی زۆر زیرەكانە ئامانجی پێكاوە، كە لە دەروازەی هەردوو جەژنی جەما و چوارشەممە سوور (چارشەمبا سۆر)ەوە چووەتە نێو وردەكاریی 73یەمین فەرمانی ئێزدییان، واتە دوایین شاڵاوی قڕكردنی ئێزدی كە بە دەستی دڕندەترین رێكخراوەی تیرۆریستی ئەم سەردەمە بەڕێوە چوو. پیشانگاكە بۆ خۆی كەرنەڤاڵێك بوو بۆ ناساندنی چەندین لایەنی كولتوورێكی رۆحیی دێرینی كوردەواری، كە من لە زاری مامۆستای بیرمەند مەسعوود محەمەدم بیستووە، لە بارەی ئەو كولتوورەوە فەرمووی «ئایینی ئێزدی لە ئایینی زەردەشتی دێرینترە»، رەگ و ریشاڵی ئەو كولتوورە رەسەنەی كوردستان، بە رەنگێكی كاڵتر لە نێو داب و نەریت، هزر و بیر و لە نێو خەیاڵدان و ئەدەبیاتی زارەكیی كورددا بە تەواوی لە كوردستاندا هەستی پێ دەكرێت، بەشێكی زۆری ئەو كولتوورە، لە لای كوردی ئێزدی زۆر بە خەستی و تێر و پڕی ماوەتەوە.
كولتووری ئێزدیاتی بۆ خۆی سامانێكی گرنگی نەتەوەییە، هەڵگری دیدگایەكی كوردستانییە سەبارەت بە گەردوون و ژیان و میتافیزیك، ئەو دیدگایە كوردستان و كورد (وەك نەتەوە و كولتوور و جوگرافیا) دەكاتە ناوەندی گەردوون، راڤە و شرۆڤەیەكی فەلسەفی لە دووتوێی ئاییندا بۆ ژیان دەخاتە روو. هەر لەو روانگەیەوە بۆ داگیر كردنی كەینوونەی مرۆڤی كوردستانی بۆ دوور خستنەوەی لە هەستی شكۆ و داماڵینی لە خۆناسین و خۆ نمایشكردن، نەتەوەكانی دی و داگیركەرانی كوردستان زۆر دژوارانە هێرشیان بردووەتە سەر ئەو دیدگایە (دیدگای كوردانە و كوردستانیانە بۆ ژیان و گەردوون و میتافیزیك). هەڵبەت دوژمن كە هێرشی هێناوە (هێرشی رەشی داعش و حەشدی شەعبی دوایین نموونەن) مەبەستی سڕینەوەی ناسنامە و كولتووری كورد بووە، بۆیەش لە ئاست پەیڕەوانی ئایینی ئێزدی هێرشەكەیان چڕتر بووە، چونكە ئەوان هەڵگری كولتوورێكی فرە دێرینی گەل و نیشتمانێكن، هێمای كولتوور و ناسنامەیەكن كە بە خەڵكی نیشتەجێی بیابانی نیمچە دوورگەی عەرەب و بیابانی ئاسیای ناوەڕاست نامۆن، لە روانگەی داگیركەرانەوە ئێزدیاتی بەربەستێكی گەورەیە لە بەردەم شاڵاوی سڕینەوەی ناسنامەی خۆماڵیانەی كورد و لە ریشە دەرهێنانیەوە.
ڤیدیۆكانی پیشانگاكە، رێوڕەسمی هەردوو جەژنی جەما و چوارشەممە سوورەیان پیشان دەدا. من بۆ خۆم چوومەتە لالشی پیرۆز، بەشێك لە رێوڕەسمی ئێزدییانم لەوێدا بینیوە، بە كەشی رۆحیی ئەو شوێنەی لە ئامێزی چیادا لەنگەری گرتووە، تا رادەیەك ئاشنام. گرتە ڤیدیۆكانی ئاشتی عەدو دەرفەتێك بوون كە نیگای بینەر بە دیتنی بەڕێوەچوونی ئەو رێوڕەسمانە رۆشن بێت، ئێزدی لە لالش مەشخەڵی رووناكی بە دەستەوە دەگرن، وەك هیمایەك بۆ گەڕان بە دوای راستی و رووناكیدا.
پیشانگاكە قسەی زۆر هەڵدەگرێت، بە گشتی دابەش دەبوو بەسەر سێ تەوەر، یان سێ لایەندا:
یەك: لە دوولاوە ڤیدیۆ رێوڕەسمی دوو جەژنی ئێزدییانی نمایش دەكرد.
دوو: چەند تابلۆیەكی قەوارە گەورەی فۆتۆ، یەكیان دەیان دەوڵەت پیشان دەدات، كە بوونەتە چاوگی هەڵقوڵانی دڕندەیی داعش و، شاڵاویان بۆ سەر خاكی بێگەرد و مرۆڤی شكۆمەندی كورد لە شنگال هێناوە، هاوكات وێنەی بێگەردی پاكیزەكانی بناری چیای شنگالی پیشان دەدا.
سێ: كۆتــــــەڵێك (پێرفۆرمانس) كە بێگەردی و پاكیزەیی كچانی سپیپۆشی كورد (لە پەیڕەوانی ئایینی ئێزدی) و شاڵاوی رەش (غەزوو)ی بێئامانی دڕەندەكانی داعش نمایش دەكات.
بە رستەیەكی كورت، ئاشتی عەدۆ بەم پیشانگایەی سەلماندی كە هونەرمەندێكە لە ئاستێكی باڵای هونەردا دێتە ئاخاوتن. كارێكی زۆر چاكە ئەگەر ئەم پیشانگایە ببێتە باڵیۆزی گەیاندنی بەشێك لە ژان و برینەیلی بەسۆی وڵات و نەتەوەیەكی تا ئێستا بێ دەوڵەت، واتە لە وڵاتانی بیانیدا نمایش بكرێتەوە.