ناوچەی باشووری قۆقاز لەژێر كۆنتڕۆڵی ئیمپراتۆریەتی عوسمانیدا بوو، جگە لە ئازەربایجان كە لەژێر دەسەڵاتی سەفەوییەكاندا بوو، زاراوەی باشووری قۆقاز SouthCaucasus (جیۆرجیا Georgia، و ئەرمینیا Armenia، و ئازەربایجان Azerbaijan)دەگرێتەوە، ئەو دەوڵەتانەن كە دوای هەڵوەشانەوەی یەكێتیی سۆڤییەت لە ساڵی 1991 سەربەخۆبوون، ئەوانە بە كۆمارە سەربەخۆكانی قۆقاز ناسراون، عوسمانییەكان لە باكووری قۆقاز دەسەڵاتیان هەبوو، زاراوەی باكووری قۆقاز NorthCaucasus (شیشان Chechnya، وئەنگوشیا Ingushetia وداغستان Dagestan، ئەدیگیا Adygea، و كۆمارەكانی دیكەی رووسیا دەگرێتەوە) ئەو دەوڵەتانەن كە سەربەخۆ نەبوون، بەتایبەتیش كۆماری شیشان كە لەپێناو سەربەخۆییدا دوو جەنگی بەرپاكرد، بەڵام نەیتوانی سەربەخۆیی بەدەست بهێنێت و تائێستاش هەر هەوڵی بۆ دەدات، مێژووی خەباتی شیشانییەكان كۆنە، بۆ سەردەمی قەیسەرەكانی رووسیا دەگەڕێتەوە، كاتێك لە ساڵی 1772 و لە سەردەمی پۆترۆسی گەورە قۆقازیان داگیركرد، گەلی شیشان بەسەرۆكایەتیی ئیمان مەنیور لە ساڵی 1780 تاكو 1791 بەرگرییان كرد، دواتر ئیمام مەولای محەمەد لە ساڵی 1824 تاكو 1832 سەركردایەتیی كردن، ئینجا ئیمام حەمزات بەردەوام بوو، تا كوژرا، لەدوای ئەو ئیمان شامل هات، ئەو شارەزایی سەربازیی هەبوو و كاریگەریی بۆسەر لاوان هەبوو، لە ساڵی 1839 گەلانی موسڵمانی قۆقاز لەژێر دەسەڵاتی ئەودا رووبەڕووی رووسیای داگیركار بوونەوە، بەڵام شامل لە 1859دا خۆی رادەستی قەیسەرەكان كرد، بەمەش رووسیا لە ساڵی 1864 تەواوی قۆقازی داگیركرد، ئەو خۆڕادەستكردنەی ئیمام شامل كارێك بوو كە (كۆنت حاجی كیش)ی دامەزرێنەری رێبازی قادریی سۆفیزم لە شیشان هەمان رێچكەی گرتە بەر و داوای لە لایەنگرانی كرد شەڕی هێزەكانی رووسیا نەكەن، چونكە خودا شەڕی ناوێت، رێبازەكەی ئەو بە خێرایی لە قۆقاز بڵاوبۆوە و ئاسەواری نەرێنی بۆسەر بەرگریی شیشانی دژی قەیسەرەكان بەجێهێشت، سەرانی بەرگریی شیشان هەر لە ئیمام مەنسورەوە تاكۆتایی بە ئیمام شاملیشەوە سەر بە رێبازی نەقشبەندی بوون، كە لایەنی رۆحی و خەباتی چەكداریی بەیەكەوە دەبەستەوە، بە پێچەوانەی رێبازی قادری بوون، بەهادین نەقشبەندی ئۆزبەكیی بوخاری ئەم رێبازەی داهێنا، شاملیش فەرمانی دا كە كۆنت حاجی كیشی بگرن، بەڵام هەڵات و خۆی گەیاندە دەوڵەتی عوسمانی، دوای دوو ساڵ بەمەبەستی وەدەستهێنانی داخوازییەكانی گەلی شیشان گەڕایەوە (ئەو كاتەی وتووێژ لەگەڵ قەیسەرەكان لەئارادابوو) بەڵام بێ سوود بوو، لایەنگرانی كۆنت حاجی كیشی بێ فەرمانیی ئەویان كردو لە بەرگری دژی رووس لە خەباتی چەكداریدا بەردەوام بوون، لە ساڵی 1877 ەوە دەستیان پێكرد، تا رووخانی قەیسەرەكان بە سەرۆكایەتیی نیكۆلاسی دووەم دوای هەڵگیرسانی شۆڕشی بەلشەڤیكی شیوعی BolsheviksRevolution بە سەرۆكایەتیی ڤلادیمیر لینین VladimirLeninK، ئەوەی پەیوەستە بە زاراوەی بەلشەڤیك واتا زۆرینە، لە ساڵی 1903 لە برۆكسل و لەندەن كۆبوونەوەیەكی حزبی دیموكراتی سۆسیالیست ئەنجامدرا، لەوێ دەنگدرا دەربارەی چۆنێتیی مامەڵەكردن لەگەڵ قۆناغی داهاتووی حوكمی قەیسەری، زۆرینە پشتگیرییان لە رای لینین كرد كە پەنابەرێتە بەر چارەسەری سەربازی، بۆیە رەوتەكەی بە رەوتی بەلشەڤیك ناونرا، لینینیش بووە سەرۆكی بەلشەڤیك، لە رامبەردا كەمینە كە مەنشەڤیك Mensheviks بە سەرۆكایەتیی جولیوس مارتۆڤ JuliusMartov بۆ رووخاندنی حكومەتی قەیسەری پشتگیرییان لە چارەسەری ئاشتییانە كرد.
دوای شۆڕشی 1917 شەڕی ناوخۆ لە رووسیا روویدا لەنێوان بەلشەڤیكەكان و لایەنگرانی نیكۆلاسی دووەم بە سەرۆكایەتیی لاڤەر كۆرنیلۆڤ LavrKornilov شەڕەكەش تا ساڵی 1921 بەردەوام بوو، نیكۆلاسی دووەم بەدیلگیراو لەگەڵ هاوژینەكەی و كوڕەكەی و هەر چوار كچەكەی بە فەرمانی لینین لە 1918 بە دەستی یاركۆڤ یۆرۆسكی لەسێدارەدران، دواتر شەڕی نێوان بەلشەڤیكەكان و بزووتنەوەی سپی WhiteMovement بەردەوام بوو، كە بە پشتیوانیی ئەمریكاو بەریتانیاو فەرەنساو ژاپۆن هەموو هێزەكانی بزووتنەوە نەیارەكانی شۆڕشی بەلشەڤیكی پێكەوە كۆكردەوە، بە كورتی شەڕێك بوو لەنێوان سوپای سوور كە لیۆن ترۆتسكی دایمەزراندو خۆی سەرۆكی لیژنەی شۆڕشی سەربازی بوو بە فەرمانی لینین، لەگەڵ سوپای سپی بە سەرۆكایەتیی جەنەرال بارۆن رانگل، لەم شەڕەدا سوپای سووری بەلشەڤیكەكان دوای كەوتنەوەی كوژراوو كاولكارییەكی زۆرەوە سەركەوت، لە ساڵی 1922 یەكێتیی كۆمارە سۆسیالیستەكانی سۆڤییەتی دامەزرا، كە كۆماری رووسیای فیدڕاڵی سۆسیالیست و كۆماری ئۆكرانیاو كۆماری بیلاڕووسیاو كۆماری ئەودیو قۆقازی لەخۆگرت، لەجیانی پترۆگراد كە دواتر بە لینینگراد ناونرا و لە ساڵی 1991 بە سان پترسپۆرگ ناسرا، مۆسكۆش ئوكات بوو بە پایتەخت، لە 1924 دەستوورێكی تازەیان نووسی، لە هەمان ساڵیشدا هەر یەك لە كۆماری ئۆزبەكستان Uzbekistan وتوركمانستان Turkmenistan هاتنە نێو یەكێتییەكەوەو لە ساڵی 1929 تاجیكستان Tajikistan، و لە ساڵی 1936 ئازەربایجان Azerbaijan وكازاخستان Kazakhstan وقیرغیرستان Kyrgyzstan، و لە ساڵی 1940 ئیستۆنیا Estonia ولاتڤیا Latvia ولیتوانیا Lithuania ومۆلدۆڤا Moldova هاتنە ناویەوە. لە 1924 لینین كۆچی دوایی كرد، جۆزیف ستالین JosefStalin شوێنی گرتەوە كە ئەمینداری گشتیی حزبی شیوعی بوو، لە سەردەمی ئەو چەوسانەوەو ستەم و دادگاییكردنی نەیارەكان و كوشتن دەستی پێكرد، لە 1953 كۆچی دوایی كرد، لە ساڵی 1964 نیكیتا خرۆچۆڤ NikitaKhrushchev هاتە شوێنیەوەو دواجار لابراو لیۆنید بریجنیڤ LeonidBrezhnev هات و ئەویش لە 1982 كۆچی دوایی كرد، ئینجا سەرۆكی هەواڵگریی رووسیا KGB یوری ئەندرۆپۆڤ YuriAndropov كە لە 1984 مرد و قوستەنتین چیرنینكۆ KonstantinChernenko هات و ئەویش لە 1985 مرد، دوای ئەو میخائیل گورباچۆڤ MikhailGorbachev كە پلانی پریسترۆیكای Perestroika دانا، واتا بنیاتنانەوەی دەوڵەت كە هەرەسی هێنابوو، ئەو دوا سەرۆكی یەكێتیی سۆڤییەت بوو كە لە 1991 دەستی لە كار كێشایەوە، لە سەردەمی ئەودا یەكێتیی سۆڤییەت هەرەسی هێنا، دوای ئەو بۆریس یالتسین بوو بە یەكەم سەرۆكی رووسیای فیدڕاڵ، ڤلادیمیر پوتین VladimirPutin ی راسپارد ببێتە سەرۆك حكومەت و كاروباری سەرۆكایەتیی كۆمار، دواتر پوتین لە هەڵبژاردنەكانی سەرۆكایەتیی ساڵی 2000 دا سەركەوتنی بەدەستهێنا و بوو بەسەرۆك كۆمار، ئەوە سێ خولیشە هەر لەو پۆستەدا ماوەتەوە.
پێشتر شیشانییەكان دەوڵەتی سەربەخۆیان بە ناوی كۆماری باكووری قۆقاز بە سەرۆكایەتیی تابه چیرمۆییڤ راگەیاندبوو، بەلشەڤییەكان و ئەڵمانییەكان و دەوڵەتی عوسمانی ددانیان پێدانابوو، لە ساڵی 1922 بەلشەڤییەكان ناوی ولایەتی شیشانیان لەو ناوچەیە نا، لە 1925 كۆماری قۆقازی باكووریان لەناوبردو كردیانە بەشێك لە یەكێتیی سۆڤییەت، سەركردایەتیی بەرگریی شیشانی بۆ سیت ئیسلامبۆڤ گواسترایەوە، ئەو بەرگرییە توندە بووەهۆی ئەوەی سوپای سوور رێككەوتنی رێزگرتن لە مافی شیشان و ئەنگۆشیا لە ساڵی 1930 واژۆبكات، بەڵام بەلشەفییەكان پێشێلكارییان كردو ئیسلامبۆڤ و هاوڕێكانیان لە ساڵی 1931 كوشت، حەسەن ئیسلامبۆڤی برای هاتە شوێنی و بەرگریش تا ساڵی 1935 بەردەوامبوو، لە 1936 بەلشەڤییەكان ناوی كۆماری شیشانیی ئەنگۆشیی سۆڤییەتیی سۆسیالیستی خاوەن ئۆتۆنۆمییان بەسەر ولایەتی شیشانیدا سەپاند، لە 1942 دامەزراندنەوەی حكومەتی شیشانی راگەیاندرا، لە ساڵی 1944 بەلشەڤییەكان شیشانییەكانیان بە دەست تێكەڵكردن لەگەڵ ئەڵمانییەكان تۆمەتباركرد، ئەمەش ستالینی هاندا كە گەلی شیشان بۆ سێبیریا و هەندێ شوێنی دوورەدەستی داغستان رابگوێزێت، هەروەها رەشەكوژی لە ریزیان ئەنجامدا، تا دوای مردنی ستالین سەرۆك خرۆچۆڤ هات و دانی بە مافەكانیاندا نا و رێگەشی پێدان كە بگەڕێنەوە، تا ساڵی 1988 شیشانییەكان لە بەرگری بەردەوامدا بوون دواتر بەرەیەكیان پێكهێنا كە هەردوو گەلی شیشان و ئەنگۆشی گرتەخۆو حاجی ئەحمەد بیسۆلتانۆڤ بوو بە سەرۆكی ئەو بەرەیە، لە ساڵی 1990 كۆنگرەیەكی نیشتمانی لە گرۆزنیی پایتەختی شیشان سازكرا و سەربەخۆبوونیان لە یەكێتیی سۆڤییەت راگەیاند، دوای هەرەسی یەكێتیی سۆڤییەت لە 1991 هەڵبژاردنی پەرلەمانی لە سایەی دەوڵەتی سەربەخۆ(كۆماری شیشان- ئەنگۆش)ئەنجامدراو جەنەرال دۆداییڤ DzhokharDudayev سەرۆكی ئەنجوومەنی گەلی شیشان بوو بە سەرۆكی كۆمار، رووسیاش دانی پێدا نەنا، شەڕیان دژی هەڵگیرساند، بۆریس یلتسین لە ساڵی 1992 پەیماننامەیەكی یەكێتیی سۆڤییەتی خستە بەردەم دۆداییڤ، بەڵام رەتی كردەوە، دواتر یلتسین ئۆپۆزسیۆنێكی لەناو شیشان دژی دۆداییڤ پێكهێنا بۆ لەناوبردنی، بەڵام شكستیان هێنا، بۆیە یلتسین بڕیاری دا (30)هەزار سەرباز بنێرێت بۆ رووخاندنی دەوڵەتی تازەو لەساڵی 1995 گرۆزنیی داگیركرد، بەڵام هەرێمی ئەنگۆشیا لە شیشان جیابۆوە و بوو بە بەشێك لە رووسیای فیدڕاڵ، ناوەكەشی بوو بە كۆماری شیشان - ئیچكیریا ChechenRepublicofIchkeria، لە هەمان ساڵیشدا شیشانییەكان بە سەرۆكایەتیی شامل باساییڤ نەخۆشخانەی بۆدینۆڤسكیان داگیركردو چەند كەسێكیان بە بارمتە گرت تا هێزی رووسیا ناچاربكەن لە گرۆزنی بكشێتەوە، بۆیە هێزەكانی رووسیا هاتنە ناوەوەو(150)كەس كوژرا، دواتر ئۆپەراسیۆنێكی مەترسیداریان لەناو مۆسكۆ ئەنجامدا، لەوانە بەبارمتەگرتن لە كیزلیار كە بووەهۆی هەڵگیرسانی شەڕ و سەد كەسی تێدا كوژرا، لە ساڵی 1996 فڕۆكەكانی رووسیا دۆداییڤیان كوشت كە پێشتر فەرماندەی سوپای سووری شیوعی بوو، تەنانەت باوەڕداریش نەبوو، نوێژیشی نەدەزانی! دۆداییڤ بە گۆڤاری تایمی ئەمریكی گوتبوو: (رووسیا ناچاری كردین رێگای ئیسلام بگرینەبەر لەگەڵ ئەوەی ئێمە بە تەواوی رازی نەبووین بەهاكانی ئیسلام قبوڵبكەین)، ململانێی دۆداییڤ سەرەتا ئابووری بوو لەسەر نەوت، كە رێگایان نەدا رووسیا نەوتی شیشان كۆنتڕۆڵبكات، شیشان 90%ی بەنزینی نایاب بەرهەمدێنێت، بۆیە دۆداییڤ مۆركی ئایینی بەو ململانێیە دابوو، تاكو ململانێی ئایین بگۆڕێت بە شەڕی ئایینی لەنێوان ئیسلام و كوفر، دواتر سەلیم خان یندرباییڤ وەك سەرۆكی كاتی شوێنی گرتەوە، هەردوولا گەیشتنە رێككەوتنێكی مێژوویی كە هێزەكانی رووسیا دوای ئەوەی لە 1997 شكستیان هێنا، بكشێنەوە. لە هەڵبژاردنی سەرۆكایەتیدا ئەسلان مسخادۆڤ كە وەزیری بەرگری بوو، لە سەلیم خانی سەرۆك كۆمار و ژەنەراڵ شاما باساییڤی بردەوە، لە ساڵی 1998 مسخادۆڤروبەڕووی كوشتن بووەوە، تۆمەتیشی خستە پاڵ یندرباییڤ و یاداشتی گرتنی بۆ دەركرد، بەڵام بەرەو قەتەر رایكرد، دەوڵەتی قەتەریش رازی نەبوو رادەستی رووسیای بكاتەوە، بەڵام دواتر هەوڵگریی رووسیا لە 2004 كوشتی، شیشان كەوتە نێو ئاشووبەوە، بەتایبەتیش چەكدارانی عەرەب و گرووپە ئیسلامییەكان كە پەیوەندییان بە قاعیدەوە هەبوو، بۆیە ئەو چەكدارە ئیسلامییانە پێیان وابوو كە دەبێت لە جیهاد بەردەوام بن تا هەموو كۆمارەكان كۆنتڕۆڵ بكەن و حكومەتە كافرەكانی دژی شەریعەت بڕووخێنن، مسخادۆڤ پەرلەمانی هەڵوەشاندەوەو جێبەجێكردنی شەریعەتی ئیسلامی لە ساڵی 1999 راگەیاند، هەر لەو ساڵەدا شامل باساییڤ و ئەمیر خەتاب كۆبوونەوەو سوپای ئیسلامییان بۆ رزگاركردنی داغستان دامەزراند، هەروەك چۆن شیشانیان رزگاركرد، هاوكات جیهادیان دژی رووسیا راگەیاند، مسخادۆڤ بەمە رازی نەبوو، لە راستیدا چەكدارانی عەرەب لەگەڵ خەبات و شەڕكردنی سەختیشیاندا، بەڵام هۆكارێك بوون بۆ رووخانی دەوڵەتی شیشان، چونكە ئەمیر خەتاب كە ناوی سامر سالح سوەیلمە و لە سعودیەوە هاتووەو بەشداریی شەڕی ئەفغانستانی كردووە، دواتر گەیشتۆتە شیشان، ئەو سەرۆكایەتیی چەكدارانی عەرەبی بۆ جیهاد دەكرد، ئەمیر ئەنوەر شەعبانی میسریش لە شێوەی ئەو كە لە 2001 كوژرا، ئەوان بەردەوامن دەبوون لە شەڕ تا شەهیددەبوون، بۆیە دوای سەربەخۆیی شیشان هەماهەنگییان كرد لەگەڵ كۆمەڵی ئیسلامیی داغستانی بۆ رووخاندنی حكومەت، بەڵام پوتین لەگەڵ یلتسین جیاوازە، ئەو تەنانەت لە داغستانیش وەدەرینان و بۆردومانیكردن، بەوەش نەوەستا و هێرشی كردە سەر شیشان بە پاساوی دژایەتیی تیرۆر، هەروەها شەرعییەتی دەسەڵاتی مسخادۆڤی بەتاڵكردەوە تاكو ببێتە داواكراوی ژمارە دوو و (10)ملیۆن دۆلاری بۆ دەستگیركردنی تەرخانكرد، هاوكات شامل باساییڤی كردە داواكراوی ژمارە(1)، دوای دەست لە كار كێشانەوەی یلتسین و دوای رۆژێك لە وەرگرتنی سەرۆكایەتیی وڵات لەلایەن پوتینەوە، لە ساڵی 2000 سوپای رووسیا چووە ناو خاكی شیشانەوەو بە بەشێكی رووسیای فیدڕاڵی راگەیاند و ئاڵای رووسیای تێدا بەرزكردەوە، موفتی ئەحمەد قادیرۆڤ خۆشحاڵیی بەو سەركەوتنە دەربڕی و بە سەرۆكی كۆماری شیشانی رووسی دامەزرا، ئەوەی پەیوەستە بە ئەمیر خەتاب ئەوا دوای ئەوەی نامەیەكی ژەهراوی رادەستكردبوو لەلایەن ئیبراهیم داغستانی كرێگرتەی هەواڵگریی رووسیاوە كوژرا، شامل باساییڤ فەرمانی دا كە لە تۆڵەی هاوڕێكەیدا ئیبراهیم بكوژرێت، ئەوە بوو ئیبراهیمی لە باكۆی پایتەختی ئازەربایجان كوشت، مسخادۆڤ لە شوێنی ئەو ئەبو وەلید غامدی كرد بە فەرماندەی هێزەكانی شیشان، بەڵام لە 2004 كوژرا، یلتسین لەسەر حەق بوو كاتێ SergeiStepashin سیرگی ستیپاشینی لە سەرۆك وەزیران لابردو لە ساڵی 1990 ڤلادیمێر پوتینی كردە سەرۆك حكومەت، ئەمەش دوای نائومێدی هات، مسخادۆڤ پێشنیارێكی بۆ ئاشتی خستەڕوو، بەڵام رووسیا رەتی كردەوە، پوتین بۆ بەدەستهێنانی پشتیوانیی رۆژئاواو بەتایبەتیش ئەمریكا لە چوارچێوەی شەڕ دژی تیرۆر لە شەڕ بەردەوام بوو و دروشمی قەڵاچۆكردنی تیرۆری بەرزكردەوە. لە ساڵی 2000 پوتین رایگەیاند كە شیشان لەژێر دەسەڵاتی رووسیای فیدڕاڵدایە، موفتی شیشان ئەحمەد قادیرۆڤی نزیك لە مۆسكۆی كردە سەرۆكی ئیداریی شیشانی سەر بە مۆسكۆ، سەرەتا قادیرۆڤ لەگەڵ سەربەخۆییدا بوو و بەشداریی كرد لە شەڕی دژ بە رووسیا لەساڵانی 1994-1996 و بوو بە موفتیی شیشان، بەڵام لەبەر ناكۆكی لەگەڵ مسخادۆڤ بڕیاریدا لێی جیابێتەوەو بێتە نێو رووسەكانەوە و داوایكرد كە رووبەڕووی رووسیا نەبنەوە، مسخادۆڤیش بە دوژمنی ژمارە یەكی ناوبردو لە موفتییەتی دووری خستەوە، بۆ بیرهێنانەوەش قادیرۆڤ سەر بە رێبازی قادری بوو كە رازی نەبوو دژی رووسیای قەیسەرییەكان بەرگری بكات تەنانەت لە سەردەمی كۆنت حاجی كیشی، كەچی مسخادۆڤ و دۆداییڤ و شامل باساییڤ سەر بە رێبازی نەقشبەندی بوون كە تا ئێستاش دژی رووسیای قەیسەری بەرگری دەكەن، قادیرۆڤ لە هەڵبژاردنەكانی ساڵی 2003 سەركەوتنی بەدەسهێناو بوو بە سەرۆكی كۆماری شیشان، بەڵام لە 2004دا لە تەقینەوەیەكدا لە یاریگای پایتەخت و لە بۆنەی ئاهەنگی رۆژی سەركەوتندا كوژرا، مسخادۆڤ بەرپرسیارێتیی خۆی لە تەقینەوەكەدا راگەیاند، لە ساڵی 2005 مۆسكۆ مسخادۆڤی كوشت و عەبدولحەلیم سەعیدولایڤ شوێنی گرتەوەو شامل باساییڤیش كرا بە سەرۆك وەزیران، سەعیدۆلایڤ لە 2006 كوژرا، و دۆكۆ عومەرۆڤ كە جێگری بوو شوێنی گرتەوە، بەڵام شامل باساییڤ لە ساڵی 2006دا كوژرا.
ئیمارەتی ئیسلامیی لە قۆقاز
كاتێ دۆكا عومرۆڤ DokkaUmarov بوو بە سەرۆك كۆماری ئەشكیریای شیشانی، سەرۆكایەتیی ئەنجوومەنی بەرگری و هێزی چەكداریی گرتەدەست، هەروەها ئەنجوومەنی شورا لە قۆقازو ئەمیری موجاهیدین لەو وڵاتە، بەڵێنیدا كە دژایەتیی حكومەتی شیشان بكات بە سەرۆكایەتیی رەمەزان قادیرۆڤ كە كوڕی سەرۆكی پێشووی شیشان ئەحمەد قادیرۆڤ بوو و مسخادۆڤ لە 2004 كوشتی، دوای كوشتنی ئەحمەد قادیرۆڤ كوڕەكەی خۆی رەمەزان قادیرۆڤ(ئالو ئالخانۆڤ)ی كاندیدكرد كە جێی باوكی بگرێتەوە، لە ساڵی 2006 پۆتین رەمەزان قادیرۆڤی بە سەرۆك وەزیران دامەزراند و لە ساڵی 2007 بۆ سەرۆك كۆمار كاندیدی كرد، پەرلەمانی شیشانیش بەكۆی دەنگ رەزامەندی لەسەر دا، دیارە ئەو بنەماڵەیەی قادیرۆڤ كە سەر بە رێبازی قادرییەیە بە درێژایی مێژوو و تائێستاش لەگەڵ رووسیادایە، بۆیە رەمەزان قادیرۆڤی سەرۆكی ئێستای شیشان زانكۆی(كۆنت)ی دامەرزراند بەناوی كۆنت حاجی كیشی كە لەگەڵ رووسیا لەسەردەمی خەباتی چەكداریدا دژی گەلەكەی خۆی وەستا، ئاهەنگێكی گەورەی سازكرد و ژمارەیەك قوتابی دەرچوون و لە ئاهەنگەكەدا چەندین زانای سۆفیگەری لە وڵاتانی ئیسلامی ئامادەی بوون، ئەمەش پەیامێك بوو بۆ پەیڕەوكارانی رێبازی نەقشبەندی كە لە سەردەمی قەیسەرەكانەوەو تا ئەمڕۆش بەرگرییان هەڵبژاردووە، لەوانە مسخادۆڤ و باساییف و دۆكۆ عومرۆڤ، رەمەزان قادیرۆڤ بوو بە قارەمانێك لە رووسیا، چونكە دژی جوداخوازان وەستایەوەو نەیارەكانی لەناوبرد، هەروەها شیشانی كردە بەشێكی جیانەبووەوە لە رووسیای فیدڕاڵ، پوتینیش لە ساڵی 2002 بەرزترین میدالیای سەربازیی رووسیای پێ بەخشی تا ببێتە قارەمانی رووسیا، هەندێك بە كوڕە نازدارەكەی پوتین وەسفی دەكەن، رەمەزان قادیرۆڤ دەڵێت: «شیشان ناتوانێت دەستبەرداری رووسیا ببێت، هاوكات قەرزاری پوتینیشە، خۆشی بەتایبەتی بە ژیان قەرزاریەتی، ئەو تەنیا سەربازێكی پیادەی ژێر فەرمانی پوتینە»، بۆیە پوتین لە شیشان سەرپشكی كرد و دەسەڵاتی رەهای پێ دا، رێكخراوی ئەڵمانی بۆ داكۆكی لە گەلانی هەڕەشەلێكراو لە ساڵی 2007 تۆمەتباری كرد كە زیندانێكی نهێنی هەیەو جوداخوازانی تێدایە و ئەشكەنجەیان دەدات، بە كوشتنی كچە رۆژنامەنووسی رووسی ئانا پۆلیتۆڤیكاو لەناوبردنی نەیارە دیارەكەی سەلیم بامادییڤ لە ساڵی 2008 تۆمەتباری كرد، جگە لە كوشتنی ركابەرەكەی عومەر ئیسرائیلۆڤ لە نەمسا لە ساڵی 2009، هەروەها كوشتنی نایاری رووسی بۆریس نیمتسۆڤ لە ناوەڕاستی مۆسكۆی پایتەخت لە ساڵی 2015، لە ساڵی 2016 كۆنگرەیەكی رێكخست سەبارەت بە دیاریكردنی چەمكی ئەهلی سوننە، دواتر بەیاننامەی كۆتایی دەرچوو كە تێیدا هاتبوو زاراوەی ئەهلی سوننە ئەشعەری و ماتردی و سۆفییەكان دەگرێتەوە، ئەمە ناڕەزایی لە وڵاتانی ئیسلام لێكەوتەوە، چونكە زاراوەكە گشتگیرە، كۆمەڵێكی زۆری ئیسلامی لە بازنەی ئەهلی سوننە چوونە دەرەوە، كۆنگرەكە پەیامێك بوو بۆ ئەو دەوڵەتانەی پشتگیریی لە گرووپە ئیسلامییەكانی شیشان دەكەن و كە دژی رووسیا لە شەڕدان.
با بگەڕێینەوە سەر دۆكۆ عومەرۆڤ كە لە 1996 تا 1999 لە حكومەتی شیشان وەزیری ئاساییش بوو و بەشداری لە هەموو شەڕەكانی دژ بە رووسیا كرد، دواتر بوو بە فەرماندەی گرووپە چەكدارەكان لە ساڵی 2004 دوای كوشتنی جەنەرال رۆیسلان گۆلاییڤ، بەڵام دوای ئەوەی بوو بە سەرۆك كۆمار چەكداران لە سەرجەم شوێنەكان هاتنە پاڵیەوەو دژی رووسیا جەنگان، شامل باسییڤی بە جێگری سەرۆك وەزیران دامەزراند، بەڵام لە ساڵی 2006 كوژرا، لە ساڵی 2007 دۆكۆ عومەرۆڤ سوفیان عەبدوللەتیفی بە جێگری سەرۆك كۆمار دامەزراند، لە هەمان ساڵیشدا دۆكۆ دامەزراندنی ئیماراتی ئیسلامیی راگەیاند، هەروەها پەرلەمان و حكومەتی هەڵوەشاندەوە و سیستەمی كۆماریی كردە سیستەمی ئیسلامی لەشێوەی ویلایەتەكان، ئەو ئیمارەتەی كە دۆكۆ رایگەیاندبوو هەموو كۆمارە ئیسلامییەكانی قۆقاز لەخۆدەگرێت، شەڕی دژی ئەمریكاو بەریتانیاو ئیسرائیل و رووسیا راگەیاند، زۆر لە سەركردەكانی شیشان و پەرلەمانتارانی ئەم ئیمارەتە رەتیانكردەوە لەوانە وەزیری دەرەوەی شیشان ئەحمەد زكاییڤ كە لە لەندەن نیشتەجێیەو ئەمیری موجاهیدینی شیشانە لە ئەوروپا، زكاییڤ داوای لە سەركردە مەیدانییەكان كرد فەرمانەكانی دۆكۆ رەتبكەنەوە، چونكە ئەمە ناوبانگی كێشەی شیشان بۆ سەربەخۆیی دەزرێنێت، بۆیە ئۆپۆزسیۆنێكی بەهێزی دژی ئیماراتەكە پێكهێنا، زكاییڤ ئەمیری ئیماراتەكەی تۆمەتباركرد كە بەكرێگیراوی دەزگای ئاسایشی فیدڕاڵی رووسییە، لای خۆشیانەوە هەریەكە لە ئەمریكاو كەنەداو رووسیاو نەتەوە یەكگرتووەكان ئەم گرووپەیان لە لیستی تیرۆر پۆلێنكرد، هەروەها ئەمریكا(10)ملیۆن دۆلاری بۆ دەستگیركردنی تەرخانكرد، چونكە پەیوەندیی بە قاعیدەوە هەبووە، دۆكۆ بەرپرسیارێتیی خۆی لە تەقینەوەكانی ساڵی 2006ی شەمەندەفەری نێوان مۆسكۆ پترسبۆرگ و تەقینەوەی فڕۆكەخانەی دۆمۆدیۆڤۆ راگەیاند، لە ساڵی 2013 هەڕەشەی كرد بە بەئامانجگرتنی یارییەكانی زستانەی ئۆڵۆمپی لە هاوینەهەواری سوچی Sochi لەسەر دەریای رەش كە ساڵی 2014 سازكرا، لەبەر ئەوەی زۆرجار برینداربووبوو هەشت جاران مردنی دۆكۆ راگەیاندرا، بەڵام دواجار لەبەر سەختیی برینەكەی لە 2013 كۆچی دوایی كرد، رەمەزان قادیرۆڤ بەوناوەی رووبەڕووی گرووپەكانی سەر بە قاعیدە دەبێتەوە سەركەوتنی بەدەست هێناو دەسەڵاتەكەی بەهێزبوو و لەناو خەڵكی رووسیاو رۆژئاوا ناوبانگی دەركرد، شیشانییەكان دوای ئەوەی دۆكۆ ئیمارەتی ئیسلامی راگەیاند كێشەكەیان لەدەستدا، زكاییڤ حەقی خۆی بوو كاتێ لە ئەنجامە خراپەكانی راگەیاندنی ئەو ئیمارەتە هوشیاریی دا، بۆیە زكاییڤ و سەركردە مەدەنی و میانڕەوەكانی شیشان بیریان لە گەڕانەوە بۆ وڵات دەكردەوە، رەمەزان قادیرۆڤ خۆشحاڵیی بە گەڕانەوەی دەربڕی، هەروەها بە هەموو سەركردەیەكی شیشانی بە مەرجێ بڕوایان هەبێت بەوەی كە شیشان بەشێكە لە رووسیای فیدڕاڵ و بیر لە سەربەخۆیی نەكەنەوە.