ئەو ساتانەی ناسڕێنەوەزانكــــــۆ-8-

ئەو ساتانەی ناسڕێنەوەزانكــــــۆ-8-
بەر لە وادەی فیستیڤاڵی ساڵانەی ئاكادیمیای هونەرە جوانەكان جموجۆڵ دەكەوتە بەشەكانییەوە،یەكێ لەو بەرهەمە شانۆییانەی كە رۆڵی كارەكتەری سەرەكییان بە من سپاردبوو، شانۆیی(فریشتە لە بابل نیشتەوە)ی فریدریش دورنیمان) بوو، ئەو شانۆنووسەی جیهانی بە ناماقووڵ دەبینی، بەڵام ئەو ناماقووڵییەی، كە شایانی نائومێدی نییە: ( هەرچەندە دەرفەتەكانی رزگار كردنی جیهانی زۆر كەمە، بەڵام لە تەك ئەو دانسقەییەشدا هەر مەحاڵ نییە)، هەر لەو روانگەو فەلسەفەی (ئیبسۆردەوەیە، كە گیانی تەنز ئامێزی و گاڵتەجاڕیی، سەرجەمی بەرهەمەكانی گرتۆتەوە: ئەم شانۆییەی (فریشتە لەبابل نیشتەوە) ساڵی (1953) نووسیویەتی سەبارەتی دەڵێ: (باس لە هۆكارەكانی دروستكردنی قوللەی (بابل) دەكات، هەرچۆن خۆ لە قەرەدانی ئاسمانبێ، بابەتەكەشی لە دەوری كۆتایی پێهاتنی كوێرەوەرییەكانی جیهان خول دەخوات) هەرچۆن بەڕای لێكۆڵەوەرانێك هەمان بۆچوونە كە لە سورەتی (غافر) ئایەتی (45)ی قورئانی پیرۆزدا هاتووە، بەڵام بە جیاوازی كەسەكانی لەسوورەتەكەدا دەفەرموێ: ( وقال فرعون یاهامان ابن لی صرحا لعلي ابلغ الاسباب ...) پرۆڤە لە دوای پرۆڤە نەك هەر ئاشناتر دەبووم بە كارەكتەرەكە و فەلسەفەی نووسەرەكە بەڵكو ئازیزترو بەردڵانتر دەبوو لەلام. هەتا ئەمڕۆش، بگرە هەتا خوێنێ گەشی ژیان بە شادەمارەكانی جەستەمدا دێت و دەچێ، ئەو دایلۆگەم لەبیر ناچێ كەمن دەمگووت و دەرووی شانۆییەكەبوو: ((كیژەكەم مادامەكی پەروەردگار تۆی بەم رێكوپێكییە دروستكردووە، بۆیە دەبێ هەر لەسەرەتاوە، ئەو راستیەش بەچاكی بزانی، منێك ئەم شڕوتیتاڵە سواڵكەرییەم پۆشیوە، بەڵێ فریشتەم و باشیش دەزانم، ئەگەر بە هەڵەدا نەچووبم، ئەم شوێنە زبرەی لەسەری نیشتوینەتەوە زەوییەو، ئەو خانووە پیسیانەش شاری بابل)).
هەر لەسەرەتای پرۆڤە كردنمانەوە،هونەرمەندی شێوەكاری مەزن خواڵیخۆشبوو (عەزیز سەلیم) كە لە سەرەتای شەستەكانەوە دەمناسی، سەرەتا لەسلێمانی لەماڵی (شێخ جەلالی حەفید) بوو كە داڵەیان دابوو، لەلای وێنەگرانی سلێمانی كاری(رتوش)ی دەكرد لە ستۆدیۆیەكی شەقامی بێكەس چەند تابلۆیەكی، كە لە یادمە پۆرترێتی(شێخ جــــەلالی حــــەفید) و (حەپسەخانی نەقیب) بوو لە جامخانەكانی سینەمای (دڵشاد) نمایشكرابوون، هەمووانی حەیران كردبوو، ئەم پیاوە زۆربەی رۆژ هامشۆی دەكردین، لە دەرهێنەرو بەڕێوەبەری شانۆم گەیاندبوو ئەمە هونەرمەندێكی گەورەی كوردە، رۆژانە لە كاتی وچانداندا، باری سەرنجی بە دەرهێنەر دەدا، ئەویش گشت تێبینییەكانی بە دڵ بوو، رۆژێ لێی پرسی تێبینییەكانت سەرپێیی و ئاسایی نییە، بەڵكو ئەوانە لەهی هونەرمەندێكی شانۆكاری پیشەمەند دەچێ؟
لەكاتی خۆیدا بۆ ماوەی دوو ساڵ لە فلانە شانۆی شاری (باكۆ)دا كرێكاری شانۆ بووم، واڕێكەوت یەكێ لەو بەرهەمانەیان لەكاتی بوونمدا لەو شانۆیە ئەم شانۆیە بوو، لەدەرهێنانی (ناوی برد، بەڵام لە زەینمدا نەماوە) ئەو ماوەیە بەپێی كارەكەم ئاگاداری وردو درشتی كارە شانۆییەكەیان بووم.
: سوپاست دەكەم و قەردارتین.
: شایانی نییە، دەتوانم لەكاتی ئارایشتكردنیتا، ئەگەر رێگا بفەرموون، بەشداریتان بكەم، بەتایبەت كەسایەتیی (فریشتە) كە (ئەحمەد سالار) دەینوێنێ.
پرۆڤەكە بەرەو پێش چوو هێندەی نەمابوو بۆ رۆژو وادەی نواندنی، هەستم كرد ئەكتەری بەرامبەر ( عاقی) كە هونەرمەندێكی بە توانابوو خاوەنی دەنگێكی دەوڵەمەندی زرنگەو لەرینەوە بوو، دەیویست بیكاتە زۆرانبازی دەنگ لەگەڵ دەنگی مندا، بەپێی هونەری نواندن و دەنگ دەبێ وەرگرتنی و دانەوە لە هەمان ئاستی پلە و (تیمپۆ) دابێ، كە پێی دەگوترێ (هاو زەنگە دەنگیی )، بەڵام بەو مەبەستەی ئەو حاڵەت و كەسایەتییە دراماییە كە بزر دەبوو، دەكرایە قوربانی زۆرانبازی دەنگ، ناچار پاش پرۆڤەكە كاتێ لە كافتیریا دانیشتین پێم گوت : حەز دەكەم شتێكت پێ بڵێم تۆ خۆشەویستی لە منیشەوە پتر نزیكی، چونكە هەردووكمان هاوكۆستین، من كوردم و تۆش، ئاشوریی برامی – ئەوەی تۆ دەیكەیت، بەرلە من و شانۆییەكە زیان بە توانا هونەرییەكەت دەگەینێ.
:چۆن؟
: بەڵێ زۆر چاك تۆ خاوەنی دەنگێكی(باز)ی بەو هەڵبەز و دابەزەت، جوانی دەنگت لە دەست دەدەیت، دەبێ بشزانی من خاوەنی پلەی ناوەنجیم (باریتۆن) واتە بواری یاری كردنم لە نێوان پلە دەنگیەكاندا، واتە پەیژە دەنگییەكان (ئۆكتاف)ـەكاندا، براكەم تۆ دەتوانی دوو ئۆكتاف هەڵكێشی یان ئۆكتاف دابەزی، بۆیە رەنگە ئەو كارە (قەرار) و (جەواب) بۆت ئاسان نەبێ.
: دروستە، سبەینێ دەبینی .
وا دەرچوو، كارەكە وەك ئاوی روون و ڕەوان بێ گرێ و قۆرت دەڕۆیی.
وادەی نواندن هات، ئەو رۆژی هەر لەبەیانییەوە بەلێشاو بەتایبەت، قوتابیانی زانكۆ، روویان لە ئاكادیمی كرد، كافتریاو باخچەو گۆڕەپانی ئاكادیمی جمەی دەهات . كاتی خۆ ئامادە كردن هات، ئەكتەرەكان خزانیە ئەو جێگریەتی بەرگەكانمان دەپۆشی و ئارایشتمان دەكرد، لەبەر خۆمانەوە دایلۆگەكانمان دەگوتەوە و، بەهاوەڵەكەمم گوت: ئاگاداری شا دایلۆكەكەت بە .
: كامە؟
: ئەوەی كڕۆكی هەرەسەرەكی و گەوهەریتی تیادا دەدرەوشێتەوە.
: (لە پای مانەوەی ئەم جیهانەدا، دەبێ لاوازەكان بزانن كام رێگایە دەگرنەبەر، ئەوە بەهێزان هێزدارن و چی دیكەیان نییە، بۆیە ئێمەش خۆمان فێری ئەو بنەمایە بكەین رووبەرووبوونەوەی هێز كارێكی گێلانەیە كەواتە گوێ بۆ پەندی ئەم سواڵكەرە رادێڵە . لەبەردەمی هونەرمەند (عەزیز سەلیم) دا دانیشتم، هەردوو دەستی ئاڵاوی شیكردنەوەی خوریدابوو، پاش دانانی بنچینەی ئارایشت لەسەر رووم و گەورەكانی چاوم، كەوتە چاندن و تێهەڵكێشانی خوری لە پرچمان ئەو دەمە پرچێكی چڕو پڕم هەبوو، پاشان دەستیكرد بە بەكارهێنانی ئەو كەتیرە گیراوەیەی لە بنێشتە تاڵ، یان بنێشتە مەستەكی لە ناو (ئیسەر) یان (ئەسیتۆن) دا، چاویلكەكەی هێنابووە سەركەپوی و جگەرەكەی لالێوی دوكەڵی لێ بەرز دەبوویەوە . هەمووان لە دەست و كارەكەیان دەڕوانی و سەرسام بوون.
گوتی: ئەمە فریشتەیە، یان ئەوەی نووسەر؟
هەموان: نەوەڵڵا، ئەمەی تۆ.
لەو ماوە كورتەی بەدەستەوەبوو، پاش جوان و ڕوانین لەسەرو سیمام، كەوتمە ناو ژیانی كارەكتەرەوە و دەستبەرداری خۆم و دەورو بەروو دونیاكەم بووم. شانۆییەكە نوێنرا و چووینە سڵاو دانەوەی بینەران، ئەو رستەیەی (ماكسیم گۆرگی ) و شانۆیی (ئەوانەی لە بنەوە دەژین)ـم هاتەوە بیر كە دەڵێ : ((چەپڵە تو مانای چەپڵە نازانێ، چەپڵە وەك ڤۆدگا وایە....))
هەرچۆن بوو، ئەوەی توانیم و پێمكرا، خورییەكەی سەرو ریشم لێكردەوە، بەڵام ئەوانەی بەبێمنی سەرمەوە چەسپ بوو بوون، چەندەم كردو چەندەم كۆشا مەحاڵ بوو. گەیشتەمەوە ژوورەكەم، لەلایەكەوە هێنا وەكو بەری نەداوم كاس و سەرخۆشی چەپڵە رێزان و تەحا تەحام و لەلایەكیشەوە گرفتی، چۆن چۆنی سەرم خاوێن بكەمەوە ؟ چوومە بەر بەلۆعەو دەستێك بەسابوونی رەقی و دواون و هەتا حەوت دەست، بێ سوود بوو، هیوای برادەرم بەهانامەوە هات: ئەرێ بۆ دۆش داماویت و سەری دنیات لێهاتۆتەوە یەك، بە نەوت بیشۆ، ئەوە بنێشتەكە نەتواوەتەوە بەسەرتەوە نووساوە .
: هیوا گیان جاران بیستبووم بۆ ڕشك و ئەسپێ، بەپەرۆیەكی نەوتاوی لە سەریان دەدا، بەڵام دەیان گوت بەكاویەكە.
: نەخێر بەقسەت دەكەم، ئاتخوا ئەو دەبە نەوتەم بەرێ . هێنای و چۆرچۆر ئەیكرد بەسەرما، لەگەڵیا نەك هەر بنێشتە تاڵ بەڵكو تۆپەڵە قژم دەهاتە خوارێ، هەتا دەبەچۆڕی لێ بڕا، ئەوسا كەوتەوە، نەك سابوون بەكــــــــــارهێنان، بەڵكو پاكەتێ ( تاید) ی حاجەت و جل ششتنم بەكارهێنا، بەڵام بــــــــــــۆنی لێ نەبڕی بوو شەكەت و تەواو كەنەفت بوومە، لەســـــەر قەرەوێڵكەم لێی راكشاوم، لە خەوما جێگای عەوڵا شەلی نەوتفرۆشم گرتبووەوە و بە دوای كەرو بەرمیلە نەوتەكەمەوە بووم و هاوار هاواری: نەوت بە گاڵۆن و بەتەنەكە و كۆڵانەكانی چوارباغ و سەر شەقام تەی دەكرد.
Top