دەنگ بدەن بەو كەسانەی دەبنە هاوكار بۆ سەرۆك بارزانی

دەنگ بدەن بەو كەسانەی دەبنە هاوكار بۆ سەرۆك بارزانی
لەم قۆناخەدا پەرلەمانێكمان دەوێت بۆ ئامانجە نەتەوەییەكان هاوكاری سەرۆك بارزانی بێت
لەپێناو بەرقەراربوونی ئاسایش و بەردەوامبوونی ئارامیی و خۆشگوزەرانیی هاووڵاتییاندا، هیوادارم دەنگدەرانی كوردستان دەنگ بەو پاڵێوراوانە بدەن كە بەرنامەی نەتەوەیی و نیشتمانیی سەرۆك بارزانیی جێبەجێ دەكەن، یان هاوكارێكی باشی ئەو دەبن لەجێبەجێكردنی ئەو بەرنامەیەدا، چونكە ئەگەرچی ئەم هەڵمەتە بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستانە، بەڵام پێویستمان بە پەرلەمانێكە كە هاوكاریی رۆڵی سەرۆكی هەرێم بكات لەداهاتوودا، چونكە تا ئێستاش رۆڵی بەڕێز جەنابی سەرۆكی هەرێم تەوەرەی سەرەكییە لە نەخشاندنی ئاییندەی گەشی هەرێم.

دەستووری هەموو وڵات و هەرێمە دیموكراتییەكانی جیهان، وەك جەخت لەسەر جیاكردنەوەی دەسەڵاتەكان دەكەن، لەهەمان كاتیشدا جەخت لەسەر هاوكاریی و هەماهەنگیی نێوان دەسەڵاتەكان دەكەن، لەپێناوی گەیشتنی خێرا بەئامانجەكان.
لەم هەرێمی كوردستانەشدا وەك ئەندامانی پەرلەمان لەلایەن خەڵكەوە راستەوخۆ هەڵدەبژێردرێن، سەرۆكی هەرێمی كوردستانیش راستەوخۆ لەلایەن خەڵكەوە هەڵبژێردراوە، بۆیە زۆر گرنگە بۆ زامنكردنی هەماهەنگیی زیاتری نێوان پەرلەمانی داهاتووی هەرێم و سەرۆكایەتی هەرێم، دەنگ بە كەسانێك بدرێت كە گیانی هاوكاریی و رۆحی تەبایی و رۆڵی تەواوكارییان دەبێت لەگەڵ سەرۆكی هەرێمی كوردستاندا بەمەبەستی تەواوكردنی زۆرێك لەو ئەركە نەتەوەیی و نیشتمانییانەی كە جەنابی سەرۆك بارزانی لەخەمی بەئەنجام گەیاندنیانە لەداهاتوودا.
بۆیە لەپێناو بەرقەراربوونی ئاسایش و بەردەوامبوونی ئارامیی و خۆشگوزەرانیی هاووڵاتییاندا، هیوادارم دەنگدەرانی كوردستان دەنگ بەو پاڵێوراوانە بدەن كە بەرنامەی نەتەوەیی و نیشتمانیی سەرۆك بارزانیی جێبەجێ دەكەن، یان هاوكارێكی باشی ئەو دەبن لەجێبەجێكردنی ئەو بەرنامەیەدا، چونكە ئەگەرچی ئەم هەڵمەتە بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستانە، بەڵام پێویستمان بە پەرلەمانێكە كە هاوكاریی رۆڵی سەرۆكی هەرێم بكات لەداهاتوودا، چونكە تا ئێستاش رۆڵی بەڕێز جەنابی سەرۆكی هەرێم تەوەرەی سەرەكییە لە نەخشاندنی ئاییندەی گەشی هەرێم لە زۆرێك لەبوارەكاندا وەك:
یەكەم: بەڕێز جەنابی سەرۆكی هەرێم هەمیشە وەك كۆكەرەوەی وزەو تواناكان ئاماژەی بۆ ئەو راستیە كردووە كەپێكهێنانی حكومەتێكی بنكە فراوانی كارا باشترە لەوەی دابەش بین بەسەر دوو بەرەی حوكمڕان و ئۆپۆزیسیۆندا.
چونكە هێشتا لە كوردستاندا زۆرێك لەئەركەكانی قۆناغی رزگاریی نەتەوەیی و نیشتمانیمان بەجێنەهێشتووەو، بەڵكو پێویستە بەردەوام كاریان بۆبكرێت و، هێشتا خەمی لەپێشینەی ئێمە خەمی خاكەو، هاوكاتیش ئومێد بۆ ژیانێكی باشتر بخوازین، چونكە خەمێكی دیكەشمان مافەكانی تاكە..
دووەم: بەڕێز جەنابی سەرۆكی هەرێم زامنی ئاسایشی سیاسیی و ئارامیی كۆمەڵایەتییە كاتێك جەخت لەسەر بەردەوامبوونی رێككەوتننامەی ستراتیژیی دەكات و، لەهەوڵیشدایە فراوانی بكات و، لەبەر رۆشنایی ستراتیژییەتی رێككەوتندا، هەوڵ دەدات ئامانجەكانی دیارو رۆشن بن و، هەموو لایەنەكانی نێو رێككەوتننامەكەش هەست بكەن كە براوەن تێیدا.
سێیەم: بەڕێز جەنابی سەرۆكی هەرێم داینەمۆی كۆنگرەی نەتەوەیی كوردە لەم قۆناغەدا، كە بۆ ئێمەی كوردستانیان قۆناغی پاراستنی بەرژەوەندی نەتەوەییمانە، بۆیە پێویستمان بە پەرلەمانێكە كەئەو لایەنە سیاسییانە لەخۆ بگرێت كە بایەخ بەچەمك و كەلتووری تەواوكاریی دەدەن و، وەك یەك تیم كار دەكەن، چونكە تیمەكانی سەركەوتن بەچیاكانیشدا خۆیان پێكەوە دەبەستنەوەو، پێكەوە هەنگاو دەنێن، كە یان هەموویان سەردەكەون، یان خوانەخواستە بەكەوتنی هەر یەكێكیان هەموویان دەكەون.
چوارەم: بەڕێز جەنابی سەرۆكی هەرێم، رۆڵێكی سەرەكیی هەیە لەپرۆسەی ئاشتیی نێوان حكومەتی توركیاو نوێنەرانی كوردانی باكووردا، ئەم پرۆسەیە دەستی پێكردووە بەڵام تەواو نەبووەو هێشتا زۆری ماوە بگاتە دوا وێستگەی، بۆیە گرنگە پەرلەمانی كوردستانیش وەك نوێنەری راستەقینەی گەلی كوردستان پاڵپشتی بەڕێز جەنابی سەرۆكی هەرێم بێت، نەك بەزۆر مەسەلەی لابەلاوە مەشغوڵی بكەن لەبەئەنجام گەیاندنی ئەم پرۆسە گرنگەو، ئەم كارە نەتەوەیی و نیشتمانییە.
پێنجەم: بەڕێز جەنابی سەرۆكی هەرێم خەمخۆری سەرەكی هەبوونی دەستوورێكە بۆ هەرێمی كوردستان لەئێستاو رابردووشدا، چونكە دەستوور لەئەمڕۆدا بۆ هەموو وڵات و هەرێمێك زەمانەتە بۆ بەرقەراركردنی ئارامیی سیاسیی و ئاشتیی كۆمەڵایەتیی و، چوارچێوەیەكی هاوبەشیشە بۆ بەرژەوەندیی هاوبەش و، بازنەیەكیشە بۆ ئینتیما بۆ یەك نیشتمان و، یەكڕیزی گەل و خاك و سەروەریی یاساش دەپارێزێت.
شەشەم: بەڕێز جەنابی سەرۆكی هەرێم بەرپرسیارێتی ئاییندەی ناوچە كوردستانییەكانی دەرەوەی ئیدارەی هەرێمی لەئەستۆدایەو، هەر لەبەر ئەمەشە هەمیشە جەخت لەو راستییە دەكاتەوە كە لە ماددەی (2)ی پڕۆژەی دەستووری هەرێمی كوردستاندا هاتووە كە:
(كوردستان – عێراق، قەوارەیەكی جوگرافی مێژووییە، پێكدێت لە پارێزگای دهۆك بەسنووری كارگێڕیی ئێستایەوەی و، لەپارێزگاكانی كەركوك و سلێمانی و هەولێر و قەزاكانی ئاكرێ و شێخان و سنجار و تلكێف و قەرەقۆش و ناحیەكانی زمار و بەعشیقەو ئاسكی كەلەك لەپارێزگای نەینەواو، هەردوو قەزای خانەقین و مەندەلیی لەپارێزگای دیالە. ئەمانەش بەسنووری كارگێڕیی پێش ساڵی (1968)یانەوە.
هەروەها سنوورە سیاسییەكانی هەرێمی كوردستان – عێراق، بەپشت بەستن بەجێبەجێكردنی ماددەی (140)ی دەستووری فیدرالییەوە دیار دەكرێن).
بۆیە ئەمڕۆ ئێمەی كوردستانییان پەرلەمانێكمان دەوێت كە لەم ئەركە قورسەدا هاوكاری سەرۆكی هەرێم بێت بەئاڕاستەی سەلماندنی كوردستانییەتی ناوچە دابڕێنراوەكان و، یەكخستنی گوتاری سیاسییمان، چونكە ناوچە دابڕێنراوەكان بۆ ئێمەی كوردستانیی شوێنی ململانێی سیاسیی نێوان خۆمان نییە، بەڵكو بەرەی پێشەوەی ململانێی نێوان ئێمەی كوردستانیی و ئەوانی دیكەیە بەئاڕاستەی سەلماندنی ناسنامەی كوردستانێتی ئەو ناوچانەو، رەتكردنەوەی دووبەرەكیی لەنێوماڵی كوردداو، هەوڵدان بۆ زیادكردنی دۆست و، كەمكردنەوەی نەیاران و، ناسینی ئاستەنگە نێوخۆیی و نێودەوڵەتییەكانی سەر رێی ماددەی سەدو چل و، گەیشتن بە كۆ دەنگییەك بۆ چۆنیەتی نەهێشتنی ئەو ئاستەنگانەو، داننان بەمافەكانی گەلانی دیكەی رەسەنی ناوچە دابڕێنراوەكان و، كاركردن بۆ ئاییندەو، قوڵكردنەوەی كەلتوری پێكەوە هەڵكردن و، كاركردن بە ئاڕاستەی هێوركردنەوەو رەواندنەوەی ترسی وڵاتانی دراوسێ.
حەوتەم: بەڕێز جەنابی سەرۆكی هەرێم بەرپرسە لەپاراستنی ئەم مێرگی ئاوەدانیی و ئارامییە لەنێو بیابانی ئاژاوەو تەقینەوەكانی عێراق و، كێشەكانی نێوان ئێران و ئەمریكاو، ململانێ نێوخۆییەكان و بەرژەوەندییەكانی توركیاو، شەڕی هەڵگیرساوی ئێستای نێو سوریادا، بۆیە پێویستمان بەپەرلەمانێكە هەموو ئەم مەترسیانە لەبەرچاو بگرێت و، هەماهەنگ بێت لەگەڵ سەرۆكایەتی هەرێمدا، چونكە ئەم بارودۆخەی دوای پڕۆسەی ئازادیی عێراق و شۆڕشەكانی بەهاری عەرەبیی و دەرهاویشتەو جێكەوتەكانی، هەموو ئەمانە پێمان دەڵێن كە پەرلەمانی ئایندەمان پێویستە لەخەمی ئایندەی ئەم ئەزموونەماندا بێت و، نەیخاتە بەر مەترسی ریسك و هەنگاوی نەخوازراوی كەسانێك كە حیساب بۆ ئەنجامی هەنگاوەكانیان ناكەن و، بەرچاوڕوونیی سیاسییان لێڵ و تاریكە.
هەشتەم: بەڕێز جەنابی سەرۆكی هەرێم ئەو راستییەی سەلماند كەجاران سیاسەت ئاڕاستەی بەجووڵەی ئابووری دەدا، بەڵام ئەمڕۆ ئابووری ئاڕاستە بەجووڵەی سیاسەت دەدات و، ئەمڕۆش پێویستییمان بەحكومەتی ئابووری هەیە، زیاتر لەوەی پێویستییمان بە ئابووری حكومەت هەبێت.
بۆیە لەماوەی چەند ساڵی رابردوودا، بە سیاسەتی حەكیمانەی جەنابی سەرۆك بۆ راگرتنی باڵانسی سیاسیی لەناوچەكەداو، بە تێڕوانینە واقیعییەكانی سەرۆكی هەرێم بوو كە توانیمان تواناكانمان بەئاڕاستەی زەمینەیەكی كراوەو كاریگەری ئابووریی رێكخراو لەگەڵ گەشەسەندنی ئابووریی جیهانیدا گەشە پێبدەین و، بارودۆخێكی دارایی و دراویی هارمۆنیی و چاكسازی هەستپێكراویش لەتواناكانی بازاڕی كاردا بەدی بهێنین بۆ گەشەپێدانی ژێرخان و پاڵپشتیكردنی گەشەی هێزی كارو، توانادان بەبازاڕی دارایی بۆ ئەوەی ببێتە سەرچاوەی سەرەكیی بۆ پڕۆژە ئابوورییەكان.
نۆیەم: بەڕێز جەنابی سەرۆكی هەرێم رەمزی پێكەوەژیانی ئاشتییانەی گشت ئایین و ئایینزاكانە لەهەرێمی كوردستاندا، بۆیە پێویستیمان بەئەندامانێكی پەرلەمانە كە هاوكارو هەماهەنگی ئەم سیاسەتە ئاشتیخوازانەی سەرۆك بن، نەك ئەندامانێك كە بە بیركردنەوەی دوێنێوە بیانەوێت لە ژیانی ئەمڕۆی هەرێم بگەن و، بەباسی لاوەكی و هێنانەوەی شەڕەكانی نێو مێژوو، هەڕەشە لەجوگرافیای نیشتمان بكەن.
ئەوەشمان لەبیر نەچێت كە ئەوەش لەجوانییەكانی دەستی قەدەرە كە هەڵبژاردنی ئەمجارەی پەرلەمانی كوردستان كەوتۆتە رۆژی (21)ی ئەیلوول، كە(43)یەمین ساڵیادی دامەزراندنی یەكێتی زانایانی ئاینیی ئیسلامیی كوردستانە كە لەبەرواری (21/9/1970) لەسەر دەستی خوا لێخۆشبوو (مەلا مستەفای بارزانی)دا هاتە دامەزراندن، كەئەوەش لە ئەنجامی تێگەیشتنی خوالێخۆشبوو (مەلا مستەفا) بوو بۆ رۆڵی گەورەو راستەقینەی ئایین لەبەهێزكردنی شیرازەی كۆمەڵگەدا، كە ئەمڕۆ لەسایەیداو، بەبوونی لیژنەی ئەوقافی پەرلەمان و وەزارەتی ئەوقافی حكومەتی هەرێمی كوردستان و یەكێتی زانایانی ئایینی ئیسلامیی كوردستاندا، زۆر گرنگە لەئەمڕۆدا سوود لە كەلتووری رابردووی كوردەواریی خۆمان وەربگرین كە زانایانی شەریعەت و شێخانی تەریقەت و شاعیرانی خاوەن حیكمەتی پێشینانی كوردستان بۆیان بەجێهێشتووین، كە ئەویش تێگەیشتنی كوردانەیە لە ئیسلام و، خۆماڵیكردنی جێبەجێكردنی حوكمەكانی ئایینە، بەواتای ئەوەی كەئێمەی كورد، بە بیركردنەوەی كوردانە، لەم كوردستانەو، لەم سەدەی بیست و یەكەدا وەكو كوردێك لە ئایین تێبگەین و دەقەكانیشی شیبكەینەوەو، بایەخدانی سەرەكییشمان بەوە بێت كەخۆمان لە نیشتمانی خۆمان و، بەبیركردنەوەی خۆمان، فیكری خۆمان بەرهەم بێنین، نەك لەدەرەوە هاوردەی بكەین.
دەیەم: بەڕێز جەنابی سەرۆكی هەرێم رابەری بیرۆكەی سەربەخۆیی كوردستانەو، بەهێمنیی و بە وردبینی و بەدووربینییەكی هەستیارەوە لەو ئامانجە گەورەو ستراتیژییە دەڕوانێت و، بەپێی بارودۆخ و بەپێی توانا خودیی و بابەتییەكان كاری بۆ دەكات، ئەم ئەركە پێویستیی بەهاوكار و هەڤاڵی زۆر دڵسۆز و بەتوانا هەیە، كە ئەوەش بە پەرلەمانێكی هاوكارو تەبا دەكرێت، نەك بە كەسانێك كەدێنە پەرلەمان بۆ ئەوەی فەوزای شەقام بگوازنەوە نێو پەرلەمان و شەقامی فەوزا بەرهەم بهێنن.
ئەمڕۆش لەم هەلومەرجە نێودەوڵەتییەی كەناوچەكەی گرتۆتەوەو، ساڵانی دوای جەنگی جیهانیی یەكەممان وەبیردێنێتەوەو، قسەوباسی دووبارە نەخشەكێشانی سنوورەكان لەئارادایە، پێویستمان بەپەرلەمانێك هەیە كە ئەوپەڕی هەماهەنگیی لەگەڵ سەرۆكایەتی هەرێمدا هەبێت و، پێویستمان بەئەندامانێكی پەرلەمانە كەلەخەمی شیكردنەوەی وردی بارودۆخی كوردستان بن لەگۆشە نیگای یاسایی و جیۆسیاسییەوە.
لەبەر هەموو ئەمانەو زۆر خاڵی دیكەش هیوادارم هاووڵاتیانی كوردستان لەڕۆژی دەنگداندا، ئاگاداری ئەم راستییانەی سەرەوە بن و، دەنگەكانیان بۆ ئەو كەسانە بێت كە لە بەجێهێنانی ئەم خاڵانەی سەرەوەدا هاوكارو پاڵپشتی سەرۆكی هەرێم دەبن.
Top