(1)
هەموو منم كە دەسوتێم، هەڵدەقرژێم، دەبمە پرووز، دەگەڕێمەوە بۆ چاخی خۆڵەمێش و بەرد. منم كە پارچەیەكی ژیانم، مشتێكی خاك و خۆڵم، ڕەگێكی درەختم. سەر ئەرز گڕی تێكەوتووە، خەریكە پاك دەبێتەوە بە سارا (سەحرا)ی ڕووت.
لە سیبریای خۆراوای ڕووسیاوە تا كالیفۆرنیای رۆژئاوای ئەمریكا ئاگر كەوتووەتەوە.
بە كوردستانیش گەیشتووە.
خەڵكی مەریوان دادو فریادیانە، دەڵێم دەستانێك هەن ئاگر دوای ئاگر لە گیانی دارستان و رەزەكان بەردەدەن.
لە ناوچەی سلێمانی، تەنیا لە چەند هەفتەی مانگی گەلاوێژدا زیاتر لە هەزار جێگەیدا ئاگر كەوتووەتەوە، چیاوكەژەكانی هەورامان لەم كارەساتە بە دوور نەماون.
لە چۆمان و درێژایی سنوور و، بەرەو قوولایی كوردستان، هەر رۆژە و ئاگر لە دارستانێك بەردەبێ.
ئاخر، دەبێ چ دەستێك هەبێ ئەم جەنگە ڕەشەی دژی سروشت و بەشەری كوردستانی هەلگیرساندبێ؟! ئایا شەڕی ئاگر خستنەوە هەڵایساوە؟
دیارە، وەك مەزەنە بۆی دەچێ، كەسانێك یا لایەنێك هەبن، ئەمجارەیان ژینگەی نیشتمان بسووتێنن.
ئەگەر وابێ، ئەوە جنێوسایدێكی دیكەیە. خۆ دەزانین بەرزبوونی پلەی گەرما لە جێگەی دیكەی سەر ئەرزیش ئاگری فراوانی خستووتەوە.
وەلی ئەوەی كوردستان سەرنجڕاكێشە.
(2)
ئاگر كەوتنەوەی ئەمساڵ وەكو بڵێی، لە ڕیشەی ژیان و بوون بەربووە، چونكە دیاردەیەكی سادە و ئاسایی نییە.
هەموو ساڵێك كەموزیاد ئاگر كەوتووەتەوە، وەلی ئەمساڵ جیاوازە.. نەبەس لە كوردستان بەڵكو لەسەرانسەری ئەرزدا.
ئاگر هەر ئاگرە، جواگرافیا و سنوور و زمان و ئایین و ڕەنگی پێست و باكوور و باشوور نا ناسێت. لەهەر كوێ بەربوو دەیكاتەوە خۆڵەمیش و خاك، ئەوە تەنیا یاسای ئاگرە، بێبەزەییە، تێرناخوا، چەند»بخوا» زیاتری دەوێ!
ئاگر دەركەوتەی وزەی سروشتە باران و لافاو و گەرداویش دیوێكی دیكەی گۆڕانكاریی كەشوهوایە.
(3)
هەرچی ناوێكی هەبێ.. ئاگر هەر ئاگرە:
-بە ئاڤێستایی كوردیی كۆن و فارسی:
- ئاگر= ئاور= ئار= ئاهیر= ئاییر= ئازەر= ئاتەش.
- بە توركی ئەمڕۆش= ئاتەش.
- بە ئینگلیزی= فایەر(كەلە ئاییرەوە نزیكە).
- بە عەرەبی= نار( كە لە ئارەوە نزیكە)= ئار: ئاگر.
ئاگر، بە درێژایی مێژوو، هەمیشە كەوتووەتەوە.
جەنگی داگیركەران لە كوردستانا بە كوشتنی ئینسانەوە ڕانەوەستاوە، بەڵكو نەخشە و پلانی:»زەوی سووتان» یان لە كوشتن كەمتر نەبووە.
بە هەر كوێ گەیشتوونە، چ بە تۆپ و بومبای فرۆكە یا فیشەكە شێتە و بەنزین و قاو و چەخماخ، ئاگریان ناوەتەوە و ڕەزو باخ و دارستانیان سووتاندووە. چونكە ویستوویانە پەناگای پێشمەرگە و حەوانەی خەڵكی نەمێنێ «زەویی سووتاو» سیاسەتی كۆمەڵكوژیی بەشەر و فەوتانی ژینگە بووە.
(4)
دبێژم كە ئاگر كەوتنەوەی فراوان وەكو ئەوەیە ڕیشەی ژیان بسووژێنن.
چونكە تەنیا درەخت و گژوگیا نافەوتێن بەڵكو هەزاران جۆری ژیانلەبەر لەناو دەچن، ڕەنگە هەندێكی هەتا هەتایە ئیتر نەبووژێنەوە.
دارستانەكان، دوای چەندین ساڵ، وردە وردە شین دەبنەوە، بەڵام هەندێ رووەك و هەندێ خشۆكە و زیندەوەری دیكە لەناو دەچن، جارێكی تر پەیدا نابنەوە، مەگەر لە چاخی داهاتووی دووردا، ئەویش بەشێوەی تر.
ئێستا دەڵێن: دوای گۆڕانكاری سەقا(كەشواهەوای) دارستانەكانی(لەندەن) هەندێ پەپوولە دەركەوتوونەتەوە كە بەر لە سەدان ساڵ لەبەرچاو نەمابوون.
دیارە، دیاردەی بەرزبوونی پلەی گەرمای زەوی ئیتر واقیعێكە، دەبێ خۆمان لە تەكیدا بگونجێنین، چونكە – وەك زانا و شارەزایان ئەڵێن- پلەی گەرما ئیتر لەوە دانابەزێ، ئەگەر بەرزتر نەبێ.
لەو هەلوومەرجەدا ئاگركەوتنەوەی فراوان ڕەنگە هەمیشە بكەوێتەوە، چارەسەرێكیش، بە ئاسانی، لەبەردەست نییە، چونكە گەرمایی سەر ئەرز لە ویست و توانای مرۆڤ بەدەرە، ئاگركەوتنەوەش هەندێكی ڕەنگە بەدەستی ئەنقەست بووبێ، هەندێكی دیكەی سروشتییە، واتە: كۆنترۆڵی زەحمەتە.
ئەوەی بە بەشەر دەكرێت هەر ئەوەیە لەمەودوا وریاتر و هۆشیارتر بێ و، پاسەوانی زیادی شارەزای ڕاهێنراو بۆ دارستانەكان دابمەزرێن و، كەرەستەی پێویست بۆ ئاگركوژینەوە بخرێتە بەردەستیان، تا هیچ نەبێ، لەسەرەتای گڕسەندنی ئاگر پێڕا بگەن و زوو دایبەرمكێنن، یا لە میانەی تەنینەوەی ئاگردا، لە جێگەیەك ڕایبگرن و نەهێڵن لەوە زیاتر بڵاوببێتەوە.
كەواتە، هیچمان پێناكرێ، مەگەر وەكو پەندی پێشینیان دەڵێن: «زەرەر لە نیوەش بگەڕێتەوە باشترە».