نه‌ورۆز و گه‌شكردنه‌وه‌ی سێ پشكۆ
ئیبراهیم حاجی زەڵمی
مه‌راسیم و یادو بۆنه‌كان كاتێ سنووری خێزانێك و بنه‌ماڵه‌یه‌ك وشارێك و گه‌لێك و .. ده‌ترازێن و له كۆبوونه‌وه‌ی تاكه‌كانی له‌ده‌روروخولی دوو بابه‌تدا ده‌گیرسێنه‌وه، یه‌كه‌م: پرسێكی خۆشی هێن و ئه‌رێنی وه‌ك (له‌دایك بوون و زه‌ماوه‌ند و مه‌راسیمی ده‌سته‌جه‌معی وه‌ك جه‌ژنه ئایینی و نه‌ته‌وه‌ییه‌كان و ..هتد) دوه‌میان: پرسێكی ناخۆشی ومه‌راسیمی شین و شه‌پۆڕی وه‌ك ( كۆچی دوایی كه‌سێك و كه‌سایه‌تیه‌ك و سه‌ركرده‌یه‌ك و پێغه‌مبه‌رێك و مه‌رگه‌ساتێك و تابگاته هه‌ر كاره‌ساتێكی جه‌رگ هه‌ژێن...) كه له یه‌كه‌میاندا تاكه‌كان له ده‌وری یه‌ك كۆده‌بنه‌وه و خه‌ریكی ده‌ربڕینی خۆشی و ئاهه‌نگ گێڕان و گۆڕینه‌وه‌ی هه‌ست و سۆزی خۆشی و خۆشه‌ویستی و به‌شداریكردنی گشتی تیایدا.. له دوه‌مینیشیان یادهێنانه‌وه‌ی ئازارو مه‌ینه‌تی و مه‌رگه‌ساته‌كان و به‌شداربوونی پێكه‌وه‌یی له‌شین و شه‌پۆرو ماته‌می نواندان ..
دیاره پرس و رووداوی وه‌هاش هه‌ن كه له‌جۆری یه‌كه‌می خۆشی هێن رزگاربوونه له‌چنگی سته‌مكارو ده‌رچوون له‌نه‌هامه‌تیه‌ك و چاره‌سه‌ربوونی كێشه‌قورس و له‌سه‌ردلگرانه‌كان و سه‌ندنی ئازادی و سه‌ربه‌خۆیی، وه‌ك چۆن كه‌وتنی گه‌لێك و ژێرده‌سته‌بوونی و دابه‌شكردن خه‌ڵك و خاك و موڵك و له‌ده‌ستدانی ئازادی و سه‌ربه‌خۆیی.. ده‌چێته جۆری دووه‌می یاده‌كانه‌وه.
پرسی ئه‌م دووپاتی مه‌راسیمانه و هێشتنه‌وه‌ی له‌نێو یاده‌وه‌ری تاك و گه‌ل ونه‌ته‌وه‌دا هه‌ركام له‌مانه ئامانجێكی گه‌وره‌ی له‌پشته ئه‌ویش به‌رده‌وامی و هێشتنه‌وه‌ی زیاتری جۆری یه‌كه‌م له‌چنگی تاكه‌كان تازیاترین كاتیان له نێو ئارامی و ژیان و گوزه‌رانی خۆشیدا بن وجۆرێك له‌به‌خته‌وه‌ری فه‌راهه‌می تاك و كۆمه‌ڵگه بێت، دووركه‌وتنه‌وه‌ی هه‌رچی زیاتری تاك و كۆمه‌ڵگه‌ش له جۆری دووه‌میان و هێشتنه‌وه‌یان له نێو یاده‌وه‌ری تاكه‌كان و كه تیایدا نه‌هامه‌تی و ئازاره‌كان ده‌گێڕنه‌وه، بۆ ئه‌وه‌ی كۆمه‌ڵگه‌و نه‌وه‌ی نوێ به‌رگری له ئاستیاندا په‌یدا بكات و ئه‌و رێو شوێنانه كوێر بكه‌نه‌وه كه ده‌یانباته‌وه سه‌ر ئه‌و چه‌رمه‌سه‌ری و نه‌هامه‌تیانه. به مانا ئه‌زموون وه‌رگرتن وزانیاری دانه به‌خۆو جیلی دواتر له هه‌نگاونان به‌ره‌و ئاسۆیه‌كی رۆشنتر و به‌بێ ئه‌وه‌ی بچنه‌وه به‌و رێگه‌یه‌دا كه زیانی به گه‌ل داوه‌و و ژیانی تاكه‌كانی كۆمه‌ڵگه‌ی خستوه‌ته به‌رمه‌ترسییه‌وه.
لێره‌وه كه‌ده‌چینه نێو یادو جه‌ژنێكی وه‌كو نه‌ورۆزه‌وه ئه‌وا ده‌توانین له‌م تێگه‌یشتنه‌وه ئاماژه به‌سێ خاڵ بده‌ین به‌كورتی كه بریتین له:
یه‌كه‌م: نه‌ورۆز رۆژی سه‌ری سالێ كوردییه‌و واتای ژیان ونوێ بوونه‌وه‌و به‌هارو سه‌وزی و سروشت و زیندووبوونه‌وه‌ی كۆو كه‌مه‌ره. بۆخۆی مانادانه به‌به‌رده‌وامی به‌ژیانی خۆشی و كرانه‌وه‌و نه‌مانی سه‌رما و سۆڵه‌و ناچالاكی مرۆڤ روه‌و كارو جووڵه‌و گه‌ران و سوود وه‌رگرتن له جوانی و دانه‌كانی سرووشت له هه‌ر بوارێكه‌وه.
دووه‌م: نه‌ورۆز وه‌ك جه‌ژنێكی نه‌ته‌وه‌یی هاتووه، ئه‌گه‌رچی له‌گه‌ڵ نه‌ته‌وه‌كانی تری چوارده‌ورمان له (فارس و به‌لوچ و ئازه‌ری و په‌شتۆ..هتد)به‌شداریه‌كی چونیه‌كی ناوو كات و داواو مانامان هه‌یه لێی، به‌ڵام نه‌ورۆزی كورده‌واری هه‌ر تایبه‌تمه‌ندی خۆی هه‌بووه، هیچ كات نه‌ورۆزی كوردی هه‌مان ریتم و خه‌م و داواو خواستی و جۆری به‌كاربردنی ئه‌وانی تر نییه‌و له‌وان نه‌چووه، چونكه كورد به‌وپێیه‌ی كه خواستێكی ئازادی و خه‌مێكی نه‌ته‌وه‌یی هه‌بووه‌و له‌هه‌گبه‌یدایه تا به ئیمرۆ ده‌گات، ئه‌وه‌ی له نه‌ورۆز گه‌ره‌كیه‌تی زۆر جیاوازه له‌وه‌ی كه نه‌ته‌وه‌یه‌كی وه‌ك فارس و ئازه‌ری و ئه‌فغانیه‌ك داوایه‌تی.!
سێیه‌م: له نه‌ورۆزدا سێ پشكۆی به‌رده‌وامی نێو خه‌م و سایكۆلۆژیای كوردی گه‌شده‌بنه‌وه، ئه‌وانیش ( به‌رخودان بۆ ئازادی و سه‌ربه‌خۆیی – دووه‌م: ئارامگری و ون نه‌بوونی شوناس له‌به‌رده‌م سته‌مكاران و داگیركاراندا، كۆتاش ئومێدی ژیان و به‌رگری له‌مان وه‌ك ئه‌وه‌ی كه هه‌یه.) به‌مانا نه‌ورۆز له پاڵ ئه‌و چیرۆكی (كاوه‌و ئه‌ژده‌هاك) ه‌دا كه له نێو خه‌یاڵدانی كه‌له‌پووریدا پاراستویه‌تی، ساڵانه ئه‌و سێ پشكۆیه‌ی پێ گه‌رم ده‌كاته‌وه‌و ده‌یگه‌شێنێته‌وه.
