وەرزی بەهار لەگەڵ ئەو هەموو بەرەكەت و جوانییەی لەم وەرزەدا هەیە، كەچی بۆ ئێمەی میللەتی زوڵم لێكراوی كورد ئەم مانگی ئازارە پڕ لە ژان و ناڕەحەتی و دەردەسەری و غەم و خەفەت بووە، لەو مانگەدا بیرەوەری و موناسەبەی یەكجار زۆر ناخوش و تاڵ ڕوویان داوە، هەر لە كیمیاباران و ئەنفال و جینوسایدكردن و قەڵاچۆكردنی میللەتی كوردی ستەم لێكراو.

پێویستە سوپاس و ستایش و شوكرانەبژێری خوای گەورە بكەین لەسەر ئەم بارودۆخەی ئێستای كوردستان، هەزاران جار سوپاس بۆ خوای باڵادەست كە خاوەنی كیانی خۆمانین و حكومەت و پەرلەمانمان هەیە، لەژێر سایەی ئاڵای پیرۆزی كوردستان ئەو ئاڵایەی كە پێشەوا قازی محەمەد لە مەیدانی چوارچرا هەڵیكرد، ئەمڕۆ بە شانازییەوە لەسەر بیناكانی پەرلەمان و وەزارەت و فەرمانگەكانی حكومەتی هەرێمی كوردستان دەشەكێتەوە، لەگەڵ هەموو ئەو گلەیی و گازندەیەی كە هەمانە لە كاربەدەستانی خۆمان لە بەڕێوەبردن و ئیدارەدانی ئەم هەرێم و قەوارە دڵگیر و خوشەویستەدا، بەڵام ئەوە نابێتە هۆی ئەوەی نیشتمان و خاك فەرامۆش بكەین، بە ئومێدی خوا دەبێ هەوڵ بدەین بە هەوڵ و هیممەتی هەموو لایەك كار و چالاكییە باشەكانی زیاتر بكەین و خەراپەكانیشی چارەسەر بكەین و گەندەڵی و ناعەداڵەتی نەهێڵین.

لێرەوە بە پێوستی دەزانم لە ساڵیادی ئەم بۆنە ناخۆش و كارەساتبارانەدا باسێك لەم هەموو نەهامەتی و ناخۆشی و سەختییە بكەین، كە تووشی میللەتەكەمان بووە، تاوەكو ببێتە وانەیەك بۆ جیل و نەوەی تازە كە ئەو ڕوژگارە پڕ لە مەینەتی و نەهامەتییەی بە بیر نایەت و بە چاوی خۆی نەیبینیوە. هاوكات سوپاسی خوا بكەن كە لە ژێر سایە و سێبەری حوكمی خۆماڵی و ئازادیدا چاوی گەشیان بە كوردستان هەڵهیناوە، تا ئاگادار بن و بزانن گەلی كوردی چەوساوە چی پێ كراوە لەلایەن حزبی بەعسی ئەفلەقی و هەموو ئەوانەش كە پاشماوەی ئەوانن لە بیركردنەوە و فكرە گڵاو و نەگریسەكانیان، كە ڕۆژانە هەوڵ دەدن، لەوەی كە بەدی هاتووە، پێمان ڕەوا نابینن و بە دەیان و سەدان پلان و پیلان لە دژمان دەگێڕن، تا ئەوەی بە خوێنی دەیان و سەدان هەزار شەهید و بریندار و كەمئەندام و زیندانی سیاسیی ئەم میللەتی كوردە بە دست هاتووە، لە ناوی ببەن و لە دستمان دەری بهێنن، بویە پێویستە هەموومان دەست لە ناو دەستی یەك و قوەت و پشتیوان بە خوا یەكگرتوو بین و واز لە تەفرەقە و دووبەرەكی بهێنین.

لە تاوانی كیمیابارانكردنی هەڵەبجە لە (16/3/1988) كە بووە هۆی لەناوچوونی (5000) كەس و كەمئەندامبوونی سەدان كەسی دی كە تا ئێستا لە ژیاندا هەن و بە دەست ئەم دەرد و نەخۆشییەی كە پاشماوەی گازی خەردەل و كیمیاوییە دەناڵێنن.

 شاڵاوی بەدناوی بە ناو ئەنفال كە بە داخەوە لێرەشدا زوڵم لە قورئان كرا و سورەتی ئەنفال بۆ قەڵاچۆكردنی میللەتی كورد بەكار هێنرا، حاشا دوورە لەوەوە، چونكە ئەنفال واتە دابەشكردنی غەنیمەت و دەستكەوت لە غەزادا كە ئەوەش سەحابەكانی پێغەمبەری خوا دەفەرموون تایبەت بە ئێمە هاتە خوارەوە لە شەڕی بەدردا، نەك دوژمنانی ئیسلام و دوژمنانی میللەتی كورد بۆ مەرام و مەبەستی گڵاوی سیاسیی خویان بۆ لەناوبردن و قەڵاچۆكردنی میللەتی كورد بەكاری بهینن، كە تاوان و زولم و ستەم و ناحەقییەكی یەكجار زور گەورەیان كردووە كە تێیدا زیاتر لە (182000) كەس تێدا چوون و ئاوارەی ئەم لاو ئەو لا بوون و (8000) بارزانی كە نێرینەكانی گرتن و ئەنفالی و بێ سەروشوێنی كردن و ژن و منداڵەكانیشی هێشتنەوە. باس لە چ تاوانێكی قێزەوەن و گەورە دەكەین كە ئەوەی بەرامبەر بە میللەتی كورد كراوە بە درێژای مێژوو بەرامبەر هیچ گەلێك نەكراوە لە سەردەستی هیچ كەسێك جگە لە فیرعەون نەبێت، كاتێك دەچینە خزمەت قورئان دەبینین خوای گەورە بەس باس زوڵم و زۆری فیرعەونمان بو دەكات، كە كارێكی لەو شێوەیەی ئەنجام دابێت بەرامبەر گەل و قەومەكەی خۆی. خوای گەورە لە ڕێگای ئەوانەوە ئێمەش بە ئاگا دەهێنێتەوە و ئەو بابەتە لە قورئاندا جێگیر دەكات و دەفەرموێ: (وَإِذْ نَجَّيْنَاكُم مِّنْ آلِ فِرْعَوْنَ يَسُومُونَكُمْ سُوءَ الْعَذَابِ يُذَبِّحُونَ أَبْنَآءَكُمْ وَيَسْتَحْيُونَ نِسَآءَكُمْ وَفِي ذَلِكُمْ بَلاَءٌ مِّن رَّبِّكُمْ عَظِيمٌ- (البقرة:٤٩). واتە: ئەی میللەتی كورد و بەنی ئیسرائیل واتە ئەی نەوەكانی یەعقووب بیری ئەو ڕوژگارە بكەنەوە كە باب و باپیرانتانمان لە هەڵمەتی دڕندانەی فیرعەون و فیرعەونییان ڕزگار كرد، كە هەمیشە ئێوەیان بە سەختی سزا دەدا و كوڕ و نێرینە‌كانتانیان سەر دەبڕین و ئافرەتەكانتانیان دەهێشتەوە بۆ كارەكەری و خزمەتگوزاری كە ئەو ڕزگاربوونەشتان لەلایەن پەروەردگارتانەوە تاقیكردنەوەیەكی گەورە بوو بۆتان.

لە ئەنجامدانی تاوانی كیمیاباران و شاڵاوی بەدی بە ناو ئەنفال، سەدان چیرۆك و ڕووداوی وا هەن، لە دەمی ئەو كەسانەی كە لەو ڕوژگارەدا ژیاون و بە چاوی خۆیان ئەو واقیعە تاڵ وپڕ لە مەینەتییەیان بینیوە، نموونەیەكی پڕ لە ئازار و ناخۆش لەو هەموو ڕووداوە پڕ لە تراژیدیایەتان بۆ باس دەكەم. مامۆستایەكی مێزەر پاك و سپی دەفەرموی: نائب زابتێك ئەمەی بۆ گێڕاومەوە گوتی: ساڵی (1988) بوو لە سەردەمی شاڵاوی بە ناو ئەنفالدا لە گوندێكی سەر بە ناحیەی ئاغجەلەر لە دوای ڕووخانی یەكێك لە گوندەكانی ئەو ناوچەیە لەلایەن سوپای حزبی بەعس، ئێمە ئەو كات ڕەبایەكمان هەبوو، سەرنجم دا سەگێگ ڕۆژانە خۆی دەخزێنێتە ناو كونێكەوە كە بە هۆی داروبەردی ڕووخاوی خانووەكانی ئەو گوندەوە دروست بووە، چەند ڕوژێ هەمان شت دووبارە دەبووەوە، ئەم دیمەنە زۆر سەرنجی ڕاكێشام، ڕۆژێك بە دوایدا چووم، سەیری ناو ئەو كونەم كرد، سەیر دەكەم منداڵێكی ساوای جوان لە لانكەیەكدایە و «سبحان اللە» سەگەكە ڕۆژانە دچێتە سەری و تێر شیری دەكات. ئەم پیاوە كە ئەم بەسەرهاتە پڕ لە مەینەتییە دەگێڕێتەوە، دەڵێت: كە ئەوەم بینی، ئاگر لە هەناوم بەر بوو، لە دڵی خۆمدا لە خوا دەپاڕامەوە خوایە حەق و مافی ئەو منداڵە بستێنیت لە ستەمكاران و ئەوانەش كە بوونەتە هۆكاری ئەم شاڵاوە بەدناوە، زور بە پەروش بووم بۆی، ئاگری دڵم تینی بۆ هێنام، بۆیە چوومە لای فەرماندەكەم و ئەوەی بینیبووم بۆم باس كرد و گوتی: هەستە با بڕوین نیشانم بدە. چووین كە ئەو دیمەنەی بینی، ئەویش چاوەكانی پڕ بوون لە فرمێسك، فەرمانی كرد بە هەموومان بیهێننە دەرەوە. دەڵێت: كاتی هێنامانە دەرەوە بە ساغ و سەلامەتی «سبحان اللە» كە دەسترازەكەمان لە لانكەكە كردەوە، تەماشا دەكەین لەگەڵ ئەوەشدا كە ڕوژانە خوای گەورە لە ڕێگای ئەو سەگەوە ڕزق و ڕۆزی خۆی بۆ دەنێرێت، وەك لە ناو سكی دایكیدا خۆراك وەردەگرێ و خۆیشی پیس نەكردووە و ئەم خوراكەی نەكردووە بە پیسایی بۆ ئەوەی لە پیسیدا نەڕزێت. فەرماندەكەمان گوتی: دەیبەمەوە بۆ ماڵی خۆمان، شەرت بێت وەكو منداڵی خۆم بەخێوی بكەم.

ئەوەی باسمان كرد مشتێكە لە خەروارێ تاوان و زوڵمەكانی شاڵاوی بە ناو ئەنفال، كە ستەمێك و غەدریكی گەورە بوو لە مێژووی مرۆڤایەتیدا لە میللەتی كورد كراوە، لە بێسەروشوێنكردن، لە گۆڕی بەكۆمەڵ بە زیندوویی گڵیان بە سەردا دەكرا و زیندە بە چاڵ دەكران. خوای گەورە لە ڕۆژی قیامەت پرسیاریان لێ دەكات وەك لە قورئان دەفەرموێ لە بارەی ئەو كچانەی لە پێش ئیسلامدا لەبەر ئەوەی كچ و مێینە بوون، زیندە بە چاڵیان دەكردن (وَإذَا المَوْءُودَةُ سألَتْ)(التكوير:٨) واتە/وكاتێ كیژی زیندە بەچاڵكراو پرسیاریان لێ ده كری(بِأيّ ذَنْبٍ قُتلَتْ)(التكوير:٩) واتە: بە هۆی چ تاوانێكەوە كوژران.

ئەوانەی كە ئەنفال و زیندە بە چاڵ كران، هەر لە بەر ئەوەی كە كورد بوون، ئاوایان بە سەرهات. ئای چ زۆڵم تاوانێكی یەكجار گەورەیە، بۆیە پێویستە لەسەر هەموو لایەك لەم ساڵیادی ڕووداوە ناخۆشەكانی مانگی ئازاردا و بەتایبەتی كارەسات و شاڵاوی بەدناوی بە ناو ئەنفالدا، حزبە سیاسییەكان و سەركردە و براگەورەكانی ئەم هەرێمە خێر لە خۆ نەدیوە ناكۆكییەكان وەلا بنێن و دست بخەنە ناو دەستی یەك و پشتی یەكتر بگرن و پشت بە خوا ببەستن و واز لە دووبەرەكی و من من و تۆ تۆ بهێنن، هەمویان بە یەك دەنگ و ڕەنگ بچنە بەغدا، دەست لە ناو دەستی یەك بهاون و پێش بە هەموو پیلان و پلانی نەیارانی ئەم میللەتە بگرن، تا ئەوەی هەمانە بمێنێت و لە دەستی نەدەین. «انشا اللە» پشتیوان بە خوای گەورە هەنگاو بنێین بەرەو سەربەخۆیی یەكجاری و ئاڵای شەكاوە و پیرۆزی كوردستان لە پاڵ ئاڵای دەوڵەتانی دیكەوە لە نەتەوە یەكگرتووكان بشەكێتەوە و خەونی چەندین ساڵەی هەموو ئەوانەی كە شەهید بوون لە پێناوی ئازادی و سەربەخۆیی كوردستان، یان بریندار و كەمئەندام بوون و زیندانیان قبووڵ كرد بە لێدان و تەعزیبێكی زۆر لەم پێناوەدا لە زیندانییەكانی ڕژێمی بەعس هیواخواز بوون ئەم ڕوژانە ببینن، كە نەیانبینی، داواكارین لە خوای گەورە لە شەهیدەكانمان خۆش ببێت و بە شەهیدیان لە قەڵەم بدات و شیفای بریندارانی چەكی كیمیایی بدات و سێبوریش بە دل و دەروونی خزم و كەسوكار و هەموو لایەك ببەخشێت. ئامین.

 

 

مامۆستا هێمن شارەستێنی