حەمە رەئوف كەركوكی بۆ گوڵان: بایەخدان بە نوێخوازیی لەهونەردا بایەخدانە بەو مەرجەعیەتەی كە رۆشنبیری فیكری فراوانتر دەكات

حەمە رەئوف كەركوكی بۆ گوڵان: بایەخدان بە نوێخوازیی لەهونەردا بایەخدانە بەو مەرجەعیەتەی كە رۆشنبیری فیكری فراوانتر دەكات
هونەرمەند محەمەد رەئوف كەركوكی لەساڵی 1956 لەیەكێك لەگەڕەكەكانی شاری كەركوك لەدایك بووە. لەساڵەكانی هەشتاكانەوە لەناو ئاهەنگی قوتابخانەكاندا گۆرانی وتووە تا لەساڵی 1986یەكەمین گۆرانی بۆ تەلەفزیۆنی كەركوك تۆماركردووە بەناوی (شەوانە) لەشیعری مامۆستا هێمن. لەدوای راپەڕین لەشاری سلێمانی نیشتەجێ بووە و بەردەوامی بەكاری هونەری داوە. یەكەمین گۆرانی لەسلێمانی بەناوی (ئەی خەجی خەجان) تۆماركردووە. سیدییەكانی بریتین لە (ئاسەوار و ناڵەی دڵ و سیاپۆش) خاوەنی كاسیەتی عاشقی بێ دڵە. چەندین كۆنسێرتی ساز كردووە لە وڵاتانی ئەوروپا. حەمە رەئوف كەركوكی بەمشێوەیە بۆ گوڵان دوا.
ئا» سۆزان عەلی»

* بۆ یەكەمجار چوویتە سەر شانۆ هەستت بەچی كرد؟
- بۆ یەكەمجار لەساڵی 1970 لە ئامادەیی ئیمام قاسم یەكەمین گۆرانیم پێشكەشكرد. گۆرانی وەك قومری سەرباڵم شینەی مامۆستا حەسەن زیرەك-م پێشكەش كرد، بەبێ ئەوەی هیچ ئامێرێكی موزیكم لەگەڵدابێت، ئەوە بۆ من زۆر خۆش بوو، چونكە مامۆستایان و قوتابیانی ناو هۆڵەكە بەچەپڵە رێزان پێشوازیان لێكردم، ئەو كات بیرم كردەوە كە پێویستە زیاتر خۆم ماندوو بكەم بایەخ بە گۆرانی وتن بدەم بۆ ئەوەی وەك هونەرمەندێك دەركەوم و لە پاشەڕۆژدا بتوانم خزمەت بەمیللەتەكەم بكەم.

* چۆن وەسفی هونەری كوردی دەكەیت؟
- لەهەموو سەردەمێكدا هونەر تام و چێژی خۆی هەبووە بەپێی ئەو سەردەمەی كەهونەرمەندی تێدا ژیاوە. هونەر لە رابردوودا هونەرێكی خاوێن بووە، لەسەرچاوەیەكەوە دروستبووە كەكاری هونەری گەشەی تێدا كردووە و بەرەو پێشەوە چووە. ئەگەر بەراوردێكی پێبكەین بەو هونەرەی ئەمڕۆ هەیە. قۆناغێكی باشی بڕیوە بەو مەرجەی ئەمڕۆ ئەو هەموو هۆیانەی تەكنۆلۆژیا هەیە، بەڵام رەنگڕێژی بۆ كارەكان ناكرێت، ئەوەی دڵسۆز بێت هەستی هونەری تێدا بێت دوورە لە لەخۆی باییبوون هەمیشە هەوڵی ئەوە دەدات كە هونەری میللەتەكەی بپارێزێت و دووری بخاتەوە لە شێواندن بۆ ئەوەی تواناكانی زیاتر بخاتە گەڕ بۆ زیاتر خزمەتكردن.

* ماوەیەكی باش لەگەڵ ئاڤان جەمال كاری هاوبەشتان كرد ئایا بەردەوامن؟
- هونەرمەند ئاڤان جەمال خاوەنی دەنگێكی بەتوانایە و كەسایەتیەكی بەرزی هەیە، هەروەها كاتێك رووبەڕووی خەڵكی گۆرانی دەڵێت جورئەتێكی باشی لا دروست دەبێت و دەتوانێت سەرنجی خەڵكی بە دەنگە خۆشەكەی راكێشێت بەلای خۆیدا. دەتوانێت لە گۆرانی دووانی باش دەنگی خۆی لەگەڵ مۆسیقا تێكەڵ بكات. هەر لەبەر ئەوەشە كۆنسێرتمان سازكردووە لەشارەكانی سلێمانی و كەركوك بەردەوام دەبین، ئێستا بە نیازین لە شارەكانی هەولێر و دهۆكیش كۆنسێرت ساز بكەین، ئەگەر بە دەنگمانەوە بێن و هاوكاری بكرێین.

* لە سەر كام جۆری شیعر و تێكست كاری هونەری دەكەیت؟
- هەمیشە پێم باش بووە لەهەردوو جۆری تێكستی كلاسیك و سەردەم ببێتە بنەمای كاری هونەریم، بەتایبەتی ئەو جۆرە تێكستانەی كە هەندێك وشەی سادەو ماناداری تێدایە دەتوانێت هەست و سۆزی مرۆڤ بجوڵێنێت.

* تاچەند گرنگە هونەرمەند بخوێنێتەوە لەبواری ئەدەبیدا؟
- پێویستە لەسەر هونەرمەند لە بورای شیعردا بخوێنێتەوە، چونكە خوێندنەوە شارەزایی هونەرمەند دەوڵەمەنتر دەكات لە مانای وشەدا. هەروەها كۆڵەكەیەكی گەورەیە بۆ دانانی میلۆدی. زیاتریش گرنگە كە بایەخ بەو نووسینانە بدات كەلەسەر موزیك و گۆرانی دەنووسرێت، بایەخدان بە نوێخوازیی لەهونەردا بایەخدانە بەو مەرجەعیەتەی كە رۆشنبیری فیكری فراوانتر دەكات ئالێرەدا هونەرمەند دەتوانێت جوانترین دەقی شیعری هەڵبژێرێت بۆ گۆرانییەكانی كە هونەرمەند پێیوایە دەست ناكەوێت.

* بۆخۆت ئاوازی گۆرانییەكانت دادەنێیت؟ كێ ئاوازدانەرتە؟
- زۆربەی ئەو گۆرانیانەی كە تۆماركراوە ئاوازی خۆمن، زۆربەی هونەرمەندان بەلاسایی كردنەوە دەستیان پێكرد منیش توانیم لاسایی ئەو گۆرانیانە بكەمەوە كە كاریگەری لادروست دەكردم، بۆیە دواجار پڕبووم لە ئاوازو توانیم چەندین ئاوازی نوێ بۆ شیعری كلاسیك و نوێ دابنێم، توانیم شێوازێكی تایبەت بەخۆم دروست بكەم. زۆر سوپاسی ئەو ئاوازدانەرانەش دەكەم كە هاوكاریان كردوم بەدانانی ئاواز بۆ گۆرانییەكانم.

* كام گۆرانیانەت نوێ كردۆتەوە؟
- زیاتر ئەو گۆرانیانەم نوێ كردۆتە كە دەرچوونم هەبووە لە ئیقاعدا وەك گۆرانییەكانی (سڵاو ئەی خەم، ست خەرامان، سەفەری ئیشق، یاخی بوون).

* رات چیە لەسەر هەندێك گلەیی هونەرمەندان لەسەر پرسیاری رۆژنامەنووسان؟
- پێموایە هونەرمەند دەبێت سنگ فراوان بێت بەرامبەر وەڵامەكان ئەگەر بێت و پرسیارەكان زۆر شەخسیش بێت بەمەرجێك پرسیارەكان بەجۆرێك نەبێت رووخێنەربێت و كار بكاتە سەر هونەری ئەو كەسە، چونكە هونەرەكە هی خۆی نییە، هی ئەو میللەتەیە.

* كورتەیەك لەژیانی خێزانیت و شوێنی نیشتەجێبونت كوێیە؟
- ژیانی هاوسەریم ئاسایی وەك هەموو خێزانێكی تری ئەم كۆمەڵگەیە دروستكردووە هاوسەریمان لە رێگەی رێكەوتەوە بووە. ئێستا فەرمانبەرم لە سلێمانی، هەربۆیە ژیانیی تایبەتیم لە شاری سلێمانیە، بەڵام بەردەوام سەردانی كەركوك دەكەم، كوڕ و كچێكم هەیە بەناوەكانی شارۆ و شانۆ.
Top