سكرتێری ئەنجومەنی وەزیران: بۆچوونەكان بەو ئاراستەیەن كابینەی تازە بنكە فراوان بێت و لەئاست بەرپرسیارێتی هەموو هاوڵاتیاندا بێت

سكرتێری ئەنجومەنی وەزیران: بۆچوونەكان بەو ئاراستەیەن كابینەی تازە بنكە فراوان بێت و لەئاست بەرپرسیارێتی هەموو هاوڵاتیاندا بێت
بەپێی رێككەوتنی ستراتیژی نێوان پارتی دیموكراتی كوردستان و یەكێتی نیشتمانی كوردستان وابڕیارە لەگەڵ دەسپێكی ساڵی نوێ پرۆسەی دەستاو دەستكردنی دەسەڵات دەستی پێبكرێت، ئەم چۆنیەتی ئەم دەستاودەستكردنەش وەك سكرتێری ئەنجوومەنی وەزیران بە گوڵانی رایگەیاندووە كە پێدەچێت لە ناوەڕاستی ئەم مانگە هەندێك رێوشوێن بۆ دەسپێكردنی ئەم پرۆسەیە دەربكەوێت، هەروەها بەپێی قسەكانی سكرتێری ئەنجوومەنی وەزیران، بۆچوونی هاوبەش لەسەر دامەزراندنی كابینەی تازەی حكومەتی هەرێمی كوردستان بەو ئاراستەیەیە كە كابینەی تازە كابینەیەكی بنكە فراوان بێت و زۆربەی لایەنە سیاسیەكان بەشداری تێدا بكەن، ئەمەش بەو مانایەی حكومەتی تازە جارێكی دیكە دەرگای دیالۆگ لەگەڵ لایەنە سیاسیەكانی كوردستان دەكاتەوە بۆ ئەوەی لەسەر رێوشوێنی پێكهێنانی كابینەی نوێ رێكبكەون، خۆ ئەگەر نەشتوانرا رێك بكەون ئەوا كابینەی تازە هەر پێكدەهێنرێت، هەروەها هەر لەم دیمانەیەدا چەندین پرسی دیكە سەبارەت بە بەرنامە و پرۆژەكانی ساڵی داهاتوو باسكراون و لەمبارەوەش سكرتێری ئەنجوومەنی وەزیران وێڕای ئەوەی جەختی لەسەر ئەوەكردەوە كابینەی تازەش هەر درێژە پێدەری ئەم كابینەیە دەبێت، بەڵام بەرنامەی خۆشی دەبێت بۆ ئەوەی لەداهاتوو جێبەجێی بكات.


دەستاودەستكردنی حوكمڕانی
سەبارەت بە ڕێككەوتنامەی نێوان پارتی دیموكراتی كوردستان و یەكێتی نیشتمانی كوردستان كە هەر دووساڵ جارێك پۆستی سەرۆك وەزیران دەستاودەستی پێ دەكرێت لە نێوانیان سكرتێری ئەنجومەنی وەزیران وتی: ئێستاكە گۆڕانكاری حكومەت لە ئارادایەو ئیشی زۆری بۆ كراوە، هەروەها پێوەندیش بە لایەنی ئۆپۆزسیۆنەوە كراوە جگە لە هەردوو لایەنی حوكمڕان و هەموو ئاڕاستەكان بەو شێوەیەیە كە حكومەتێكی بنكە فراوان دروست بكرێت و لەسەر ئاستی بەرپرسیارییەتی بێت بۆ هەموو هاووڵاتیان و خەڵكی كوردستان، بێگومان هەردوولا(پارتی و یەكێتی) كە لە دەسەڵاتدان بەوپەڕی متمانەو باوەڕەوە پێیانخۆشە هەموو حزب و لایەنەكان لە حكومەت بەشداربن، ئێستاكە ماوەتەوە سەر ئەوەی كە ئەو حزب و لایەنانە و ئۆپۆزسیۆن بەشداری دەكەن یا نایكەن، ئەگەر بەشداری لە حكومەتەكەدا بكەن باشەو ئەگەر بەشداریش نەكەن وەكو ئۆپۆزسیۆنێكی ڕێكوپێك بن ئەوەش بەلایەنی ئێمەوە هەر كارێكی ئاساییە، چونكە بوونی ئۆپۆزسیۆن بەكارێكی سروشتی و پێویست و زیندووی دەزانین كە هەبێت.
هەروەها لە كاتی ئەگەری گۆڕانكاری لەحكومەت ئەوە هەموو كابینەكە بە تەواوی دەگۆڕدرێت و ئەنجومەنێكی تازە دروست دەبێت لە سەرۆكی ئەنجومەنی وەزیرانەوە تا دوا وەزیر، بۆی هەیە هەندێ لە وەزیرانی كۆن و كابینەكانی تری تێدا بێت، هاوكات بەرنامەو سیاسەتێكی ترو تازە بۆ ئەنجومەنی وەزیران دادەڕێژین بۆ ئەوەی ئەو كابینە تازەیە لەسەری بڕوات و كاری لەسەر بكات، لە هەردوو حاڵەتدا ئەگەر ئۆپۆزسیۆن بەشداربێت یا نەبێت، ئەوە بەرنامەیەكی تێروتەسەل دادەنرێت و كابینە تازەكە كاروئیش بەپێی ئەو بەرنامە تازەییەوە بەڕێوەدەبات. لە لایەكی تر ئەو كابینەیەی ئێستاش خۆ تەنیا هی پارتی و یەكێتی نەبووە، بەڵكو حزب و لایەنی تری وەكو مەسیحی و توركمان و بزووتنەوەی ئیسلامی و سۆسیالیست و شیوعی تێدایەو ئەوجارە لەم كابینە تازەیەدا ئەگەر ئۆپۆزسیۆن و حزبەكانی تریش بەشداربن كارێكی باشەو لە كاتێكدا بەشداریش نەبن خۆ حكومەت ناوەستێت، بەڵكو حكومەت لە كارو بەرنامەكانی خۆی بەردەوام دەبێت و كارو ئیشی خۆی بە ئاسایی بەڕێوە دەبات، لەبەر ئەوەی حكومەت لەسەر بنەمای یاسا كاردەكات، بەڵام چەند حزب و لایەنی دیكە بەشدار بێت كارێكی باشترە، بەپێی بڕیاری جەنابی سەرۆكی هەرێمی كوردستان لە سەرەتای ساڵی 2012 حكومەتەكە دەستاودەستی پێ دەكرێت، بەڵام چەندی مانگەو چ ڕۆژێكە بە تەواوی نازانم و بۆی هەیە لە ناوەڕاستی مانگی 1ی كانوونی دووەمی 2012دا كۆمەڵێ شت هەیە ئاشكرا ببێت.
دابەزاندنی دەسەڵاتەكان بۆ خوارەوە
سەبارەت بەبڕیارێكی ئەنجومەنی وەزیران كە بڕیار وا بوو دەسەڵاتە ئیدارییەكان بۆخوارەوە شۆڕبكرێتەوە، كەچی لەچاوپێكەوتنی زیاتر لە 50 قایمقام و بەڕێوەبەری ناحیە كە گۆڤارەكەمان ئەنجامی داوە ئاماژەیان بەوەدا كە لەڕووی پراكتیكییەوە ئەو دەسەڵاتەیان پێ نەدراوەو تەنانەت دەسەڵاتی دارایی هێشتا مەركەزییەو بڕیارەكە جێبەجێ نەكراوە؛ سكرتێری ئەنجومەنی وەزیران وتی: ئەوەی جێگای داخە هەموو بەرپرسە ئیداریەكانمان كە باسی دەسەڵات دەكەیت یەكسەر بۆ دەسەڵاتی دارایی دەچن، ڕاستە دەسەڵاتی دارایی شتێكی بنەڕەتیە، بەڵام كارەكە تەنیا دەسەڵاتی دارایی نییە، قایمقام یا بەڕێوەبەری ناحیە كە دەسەڵاتی ئیداری هەبوو واتە دەسەڵاتی بەسەر بەڕێوەبردنی ئەو شارۆچكەیە هەیەو دەتوانێت كارەكان بەجددی و بە باشی بەڕێوەبەرێت، هەروەها دەتوانێ چاودێر بێت لەسەر هەموو كارو پڕۆژەكانی شارۆچكەكەو ئەو كەسە دەسەڵاتی هەیە لەسەر بارودۆخ و كاروباری ناوخۆی ناحیەكە یا قەزاكە لە پێناوی بەرژەوەندی خەڵكەكە و ئەوانەش دەسەڵاتی بنەڕەتی و سەرەكین لە ئیدارەداو حكومەتیش لە دابەزاندنی دەسەڵات بۆ خوارەوە مەبەستی ئەوانەیە، بەڵام مەبەستی دەسەڵات تەنیا بۆ دەرماڵەو خەرجی و پارە دابەشكردن بێت، ئەوەش باشە و داواشمان كردووە كە ئەو دەسەڵاتەش بەپێی یاساو ڕێنمایی دابەزێتە خوارەوە، گەرچی دارایی بۆ ئەو لایەنە ڕێنمایی تایبەتی خۆی هەیەو ئەوەش بوارێكی هونەری تایبەتە بە وەزارەتی دارایی و ئەگەر ئەو بەڕێوەبەری ناحیەو قایمقامانە لەمبارەوە گلەییان هەیە، پێویستە داواكاری لە وەزارەتی دارایی بكەن و بزانن چ بەرنامەیەكی هەیە بۆ چۆنیەتی جێبەجێكردنی كاروبارو دەسەڵاتی دارایی، بەڵام لە كاتێكدا ئەوان داوای دەسەڵاتی جێبەجێكردنی پڕۆژەكان بكەن ئەوە سلبیات و ئیجابیاتی خۆی هەیە، ئەگەر ئێمە هەموو كارو دەسەڵاتەكان بكەینە تەنفیزی ڕاستەوخۆو لەلایەن خۆیانەوە جێبەجێ بكرێت ئەوە گلەیی و گازاندە زۆر دەبێت و چاودێریكردنی زۆر زەحمەت دەبێت و هەندێ پڕۆژە هەیە بودجەكەی زۆرە بۆیە لەم پڕۆژانەدا بەدواداچوون و چاودێری باشترو زۆرتری دەوێت.
لە 70%ی بودجەكە بۆ مووچەخۆرو فەرمانبەرانەو تەنیا لە 30%ی دەمێنێتەوە
سەبارەت بەوەی كە هەندێ پرۆژەو كار هەبووە لەم دووساڵەدا كە پێویست بووە ئەنجامی بدەن، بەڵام نەتوانراوە جێبەجی بكرێت؛ سكرتێری ئەنجومەنی وەزیران وتی: هەموو ساڵێك كە بودجە دادەنرێت ڕاوسەرنجی هەموو دامودەزگاكانی حكومەتی هەرێم وەردەگیرێت، هەر وەزارەتێك پرۆژەی خۆیان پێشكەش دەكەن و داوا دەكات (ئەوانەم پێویستەو ئەوەندەشم دەبێت بۆ جێبەجێ بكرێت)، لەپاشان لەسەر ڕاوبۆچوون و لێكۆڵینەوەی هونەری خۆیان هەندێ لە پڕۆژەكان ئەولەویەتی پێ دەدرێت و بە پێی بودجەكەش ئەو پڕۆژانە جێبەجێ دەكرێن و پڕۆژەكانی تر دوادەخرێت بۆ ساڵانی دواتر، ئەو پڕۆژانەی كە ساڵانە لە لایەن وەزارەتەكانەوە پێشكەش دەكرێت دوو تا سێ ئەوەندەی ئەو ئیمكانیات و بودجەیەیە كە ئێمە هەمانە، لەو پڕۆژانەی كە ئەولەویەت و دەستنیشان دەكرێت ئەو پڕۆژانەن كە زۆر پێویستن و خەڵك زۆر سوودی لێوەردەگرن و ئەوانەی كە پێوەندی زیاتر بەخەڵكی هەژارو كەمدەرامەتەوە هەیەو ئەو پڕۆژانەی كە پێداویستی سەرەكی ڕۆژانەی خەڵكە وەكو ئاو و كارەبا و نەخۆشخانە و داودەرمان و . . . تاد، هەموو كاتێك ئەو بوارانە زیاتر گرنگی و ئەولەویەتیان لە بودجە پێ دەدرێت، ئەو بودجەیەی لەو پڕۆژانەش زیادی كرد بۆ كارو پڕۆژەكانی تر تەرخان دەكرێت، سەرەڕای ئەوەش لە هەموو بوارەكانی ژیان و پێویستی خەڵك و ژێرخانی خزمەتگوزاریەكان كارو پڕۆژەمان ئەنجام داوە، لە لایەكی تر حكومەت حەز دەكات ئەوەی لە لایەن وەزارەتەكانەوە پێشكەش كراوە هەر هەمووی جێبەجێ بكات، بەڵام لە ڕووی دارایی و بودجەكەوە ناتوانرێت هەموو پڕۆژەكان لە ساڵێكدا جێبەجێ بكرێت. هاوكات لەسەرمان ئەرك و پێویستە كە قووتی ڕۆژانەی خەڵك دابین بكەین و ئێمە نزیكەی یەك ملیۆن و هەشت سەد هەزار موچەخۆرو فەرمانبەرمان هەیە كە ئەمەش لە 70%ی بودجەكەی بردووە و ناتوانرێت لەمە كەم بكرێتەوەو هەموو كاتێكیش داوای زیاتر دەكەن، واتە تەنیا لە بڕی 30% بودجەكە ماوەی جووڵە و كاركردنمان هەیە.
كێشەكانی نێوان بەغدا و هەرێم
سەبارەت بە ڕۆڵی نوێنەرانی كورد لە بەغدا چییە بۆ كەمكردنەوەی ئەو غەدرەی كە لەهەرێمی كوردستان دەكرێت بەتایبەتی ئەمساڵ كە بودجەی عێراق بە رێژەی لە 12% لەساڵی ڕابردوو زیاترە كەچی بەڕێژەی لە 10% بودجەی هەرێم كەمبۆتەوە، دكتۆر محەمەد قەرەداخی وتی: لەو كێشانەی لە نێوان حكومەتی هەرێم و ناوەند هەیە، ئێمە وەكو هەرێمی كوردستان هەنگاوی باشمان بۆ چارەسەركردنی هەڵێناوە، بەڵام ئەو كێشانە دوولایەنەیەو ئێمە هەندێ شتمان هەیە دەستوور جێگیری كردووە، گەرچی ئەوان ئیقراری پێ ناكەن، گەورەترین كێشەمان موچەی پێشمەرگەبوو، كە ڕێككەوتنی لەسەركراوەو پارەی بۆ تەرخانكراوە، بەڵام حكومەتی عێراق تا ئێستاكە یەك فلسی پێ نەداوین و چەندین جار سەرۆكایەتی هەرێم و ئەنجومەنی وەزیران و شاندی هەرێمی كوردستان بۆ ئەو بابەتە سەردانی بەغدایان كردووە، بەڵام هەر بێ سوودبووەو ئەو بڕیارە جێبەجێ نەكراوە، هەروەها میزانییەی حكومەتی هەرێم كە ئەوە بڕیارەو ساڵانە دانراوە بە پێی ئەو ڕێژەیەی بەرمان دەكەوێت و لەمەش هەموو كاتێك بە كەمی بۆمان دێت، هیچ جارێك نەبووە بە تەواوی ئەو ڕێژەیەی بۆمان دیاریكراوە بگاتە دەستمان، ئەو كێشانەی هەیە كێشەی درێژخایەنن و زیاتر كێشەكان سیاسییە. هەروەها ئەوساڵ هاتوون بودجەی هەرێمی كوردستانیان كەم كردۆتەوە، بەڵام ئەو 10%یە ڕاستەوخۆ لە بودجەو ڕێژەكەیان كەم نەكردۆتەوە، بەڵكو هاتوون بە ناوی خەرجییەكانی سەروەری (سیادی) كۆمەڵێك پارەیان تەرخانكردووە بۆ شوێنێك كە ڕێژەكەی زۆر زۆرە،لە ڕێژەی بودجەی هەرێمی كوردستانیان كەم كردۆتەوەو ئەوەش جۆرێكە لە فڕتوفێڵ، چونكە زۆر شتی پێویست تر لە نەفەقاتی سیادی هەبوو نەیان كردووەو چوون ئەویان كردووە، بەڵام لەگەڵ ئەوەش حكومەتی هەرێم و نوێنەرانمان لە بەغدا و كابینەی 5 و 6ی حكومەتی هەرێم بە بەردەوامی هەوڵی خۆیان بۆ چارەسەركردنی كێشەكان داوە، هەروەها ئەو حكومەتە تازەیەی دێتیش بە تەئكید بەهەمان شێوە لە كارو هەوڵدانی خۆی بەردەوام دەبێت، بەڵام هەموو كات چارەسەركردنی كێشەكان دەكەوێتە سەر لایەنی بەغدا.
ناوچە دابڕێنراوەكان
ناوچە دابڕێنراوەكان بێ ئومێدن بەرامبەر بە حكومەتی بەغداو بودجەو پرۆژەی خزمەتگوزاریان كەمە، چونكە هەندێكیان وەكو ناوچەكانی سەر بە پارێزگای موسڵ بایكۆتی ئیدارەكەی خۆیان كردووە، لەمبارەوە سكرتێری ئەنجومەنی وەزیران وتی: ناوچە دابڕێنراوەكان وەكو بودجە هەموو ئیش و كارەكانیان لەسەر بەغدایە، بەڵام ئێمە لەسەر بودجەی خۆمان كە بەپێی ئەو سێ پارێزگایە بۆمان دیاریكراوە لە هەموو ناوچە دابڕێنراوەكان جۆرەها كارو پڕۆژەی خزمەتگوزاریمان پێشكەش كردوون، چونكە خزمەتكردنی ئەو ناوچانە بە ئەركی خۆمانی دەزانین، بەڵام كێشەكانی ئەو ناوچانە پێوەندی بەچارەسەركردنی كێشە سیاسیەكەوە هەیە، بۆیە دەبێت بە جددی هەوڵبدرێت كار بۆ جێبەجێكردنی ماددەی 140ی دەستوور بكرێت تاوەكو ئەو ناوچە دابڕێنراوانەمان بۆ سەر هەرێمی كوردستان بگەڕێتەوە، كێشەی ناوچە دابڕێنراوەكان كێشەیەكی سیاسی یە پێش ئەوەی كێشەیەكی ئیداری و دارایی و كۆمەڵایەتی بێت، سەرەڕای ئەوانەش ئەوساڵیش بەرنامەمان هەیە بۆ كارو پڕۆژە و خزمەتكردنیان لەبەر ئەوەی بەشێكی مێژوویی و سنووری كوردستانن.
دامەزراندن و دۆزینەوەی
هەلی كار بۆ لاوان
سەبارەت بەوەی لە ساڵی نوێ هیچ پلانێك بۆ دامەزراندن هەیە، سكرتێری ئەنجومەنی وەزیران وتی: نازانم دامەزراندن لە ساڵی تازەدا چۆن دەبێت و نابێت پێش ڕووداوەكانیش بكەوین، چونكە لە كاتێكدا كابینەی تازە دابمەزرێت ئەوە ئەو كابینەیەش بەرنامەی تازەی دەبێت، هەرچەندە هەندێ لە كارەكانیشی تەواوكاری كارەكانی كابینەكەی پێش خۆی دەبێت، هەروەها لەم كابینەیەدا بڕیاردراوە كە ئەنجومەنی خزمەتكردن دابمەزرێت و یاساكەش تەواوبووە و لەو كاتەدا ئەگەر دامەزراندن لە ڕێگای ئەنجومەنی خدمە بێت كارەكان جیاوازەو لە ڕێگای پارێزگاكانەوە بێت جۆرێكی ترەو ئەوساڵ فریای یاساو ئەنجومەنی خزمەت نەكەوتین دەنا دامەزراندن بەو یاساو ڕێگایەوە دەبوو، بەڵام پاش ئەوەی ئەنجومەنی وەزیرانی تازە دەست بەكاردەبێت خۆی بڕیار دەدات كامە جۆر بۆ دامەزراندن باشە ئەو ڕێگاو شوێنە دەگرنەبەر.
زیادكردنی مووچەی فەرمانبەران
سەبارەت بەوەی لە ساڵی نوێ دەنگۆی زیادكردنی مووچەی فەرمانبەران هەیە سكرتێری ئەنجومەنی وەزیران وتی: ئێمە لە موچە هەموو كاتێك چاوەڕوانی بەغداین و پشت بەوان دەبەستین و هەمان سیستەمی بەغدا ڕەچاو دەكەین، چونكە لە بنەڕەتەوە یەك بودجە هەیەو ئێمەش بودجەمان لە بەغداوە بۆ دێت، هەر چەندە ئێمە هەندێك تایبەتمەندیمان هەیەو هەندێ كار لە بەرژەوەندی هاووڵاتیانی خۆمان پیادە دەكەین و ئەو كارانەش دەبێت و یاساییە، بەڵام هەموو كات ئەگەر گۆڕانكاری لە مووچە بكرێت ئەوە ئێمەش لە لای خۆمان لە هەرێم ڕەچاوی دەكەین، لە لایەكی ترەوە ئەگەر لە بەغداش گۆڕانكاری لە موچە نەكرێت، بەڵام ئەوەی لە لای خۆمان پێویستە كە گۆڕانكاری لەسەر بكرێت ئەوە دەیكەین. گەرچی بەشێوەیەكی گشتی و سەرەكی ئێمە بنەمای موچەو چۆنیەتی دابەشكردن و زیادكردنی موچە لەسەر ئەساسی بەغدایە.
بانگهێشتكردنی وەزیرەكانی حكومەت بۆ بەردەم پەرلەمان
لەساڵی رابردوو زۆرترین وەزیری حكومەت لەپەرلەمان كەوتنە بەردەم پرسیارو رەخنەی پەرلەمانتاران، تاچەند ئەو هەموو بانگهێشتكردنە پێوەندی بە ئەدای وەزیرەكان و وەزارەتەكانەوە هەبووە، هاوكات ئێوە وەك ئەنجومەنی وەزیران بەدواداچوونتان بۆ ئەم مەسەلەیە كردووە لەمبارەوە سكرتێری ئەنجومەنی وەزیران وتی: ئەو بانگهێشتانەی وەزیرەكان بۆ پەرلەمان بۆ ئەكتیڤی ئەو خولەی پەرلەمان دەگەڕێتەوە، پەرلەمان بەگشتی و ئەندامانی ئۆپۆزسیۆن ڕۆڵی باشیان تێدا گێڕاوەو حكومەتیش هەموو كات ئامادەبووە لەو كارانەی لەسەر شانی بووە بەدواداچوونی لەسەر بكرێت بۆ بەرژەوەندی هەرێمی كوردستان و خۆشبەختانە تا ئێستاكە ئەو وەزیرانەی بانگهێشكراون بۆ پەرلەمان هەموو ئەو پرسیارانەی لێیان كراوە وەڵامی قەناعەتكاریان داینەوە و بۆتە جێگای باوەڕی زۆرینەی پەرلەمانتارەكان، بەڵام دیارە كەموكوڕیش لە ئیشوكاری وەزارەتەكان هەبووە.
گرێبەستی (ئەكسۆن مۆبیل)ی ئەمەریكی
سەبارەت بەو گرێبەستە ئیمزاكراوەی نێوان حكومەتی هەرێم و كۆمپانیای (ئەكسۆن مۆبیل)ی ئەمەریكی سكرتێری ئەنجومەنی وەزیران وتی: ڕێككەوتنەكە كراوەو ئەوە یەكێكە لەو ئومێدوخەونانەی كە بۆ كورد هاتۆتەدی، ئێستاكە كاتی ئەوە هاتووە پێترۆڵ ببێتە هۆكارێك بۆ ئەوەی كە كورد پێش بكەوێت و هەنگاوی باشتر لە فیدرالیەت بەدەست بێنێت، گەرچی ئەوە شتێكی ئایندەییەو دەبێت ئیرادەی میللەت بڕیاری لەسەر بدات، ئەو قسانەی بەغدا لەسەر ئەو ڕێكەوتنە دەیكات لەگەڵ دەستووردا یەك ناگرێتەوە، چونكە مەرجەعیەتی سەرەكی ئێمە دەستوورەو بەپێی دەستوور تا ئەو ڕۆژەی یاسای نەوت و غاز لە پەرلەمانی عێراق پەسەند دەكرێت ئەوە ئێمە بە پێی ڕێكەوتن و بڕیاری پەرلەمان بۆمان هەیە هەرچی ڕیككەوتن و گرێبەستێك هەبێت لەبارەی نەوت و غاز بیكەین و ڕیككەوتن و گرێبەستەكانمان هەر هەمووی یاسایی و دەستووییە.لە لایەكی تر ئەو كۆمپانیاو لایەنانەی دێن ڕێككەوتن و گرێبەست لەگەڵ حكومەتی هەرێم دەكەن لە خۆیانەوە نایەن، بەڵكو لێكۆڵینەوەو بەدواداچوونیان ئەنجام داوە لەپاشان دەست بەكارەكانیان دەكەن، بۆیە ئەو كۆمپانیا زەبەلاحانە ئەگەر بزانن ئەوانەی ئێمە دەیكەین پێچەوانەی یاسایە بەهیچ جۆرێك نایەن كار لە هەرێم بكەن و پارەی خۆیان بخەنە مەترسییەوە.
گرنگیدان بە كەرتی نیشتەجێبوون و كشتوكاڵ
لە كۆتاییدا سكرتێری ئەنجومەنی وەزیران وتی: حكومەتی هەرێم بڕیاریداوە 5هەزار خانووی تر بۆ لاوان و هەژاران و كەمدەرامەتان دروست بكات و ئەو خانووانەش بە نرخێكی هەرزان و درێژخایەنەو ئەو پڕۆژەیەش لە لایەن وەزارەتی ئاوەدانكردنەوەو نیشتەجێكردن لە هەرسێ پارێزگای هەرێم جێبەجێ دەكرێت و لە بواری بەرهەمێنانەوە هەنگاوی باشمان بڕیوە و هەرێمی كوردستان بۆتە جێگای باوەڕی وڵاتانی دەوروبەرو عەرەبی و بیانی، هەر چەندە یاسایی وەبەرهێنان
لە هەندێ لایەنەوە پێویستی بە هەمواركردن هەیە و دەبێت گرنگی بە كەرتی كشتوكاڵ بدرێت، چونكە ئەو كەرتە بە شێوەیەكی سەردەمیانە پێش نەكەوێت ئەوە ناتوانرێت لە زۆر لایەنی تر پێش بكەوین و وەبەرهێن نایەت پارەی خۆی بخاتەگەڕو دێت لە پڕۆژەیەك كار دەكات كە قازانجی مسۆگەر بێت، هەر بۆیە لە بودجەی 2012 لە لایەن حكومەتی هەرێمەوە گرنكییەكی زۆر بە كەرتی كشتوكاڵ دەدرێت وبودجەی تایبەتی بۆ تەرخان دەكرێت تاوەكو ئەو كەرتە لە هەموو ڕوویێكەوە گۆڕانكاری بەسەر دابێت و پێش بكەوێت بە تایبەتی لە پێوەندی نێوان جووتیار و زەوی و ئامێرەكان و جۆرو نرخ و كوالێتی بەرهەمەكان كە بتوانێت كێبڕكێ لــــەگــــــەڵ بەرهەمی وڵاتـــــــانی دەوروبـــەرو هاوردە بكات و لە بازاڕیش ڕەواجی هەبێت و نرخەكەشی گونجاوبێت.
Top