لەباشیك.. كوردی شەبەك و ئێزیدی و كریستیانەكان داوا لە سەرۆك بارزانی دەكەن ئیدارەیەكی سەربەخۆیان بۆ دابمەزرێنێت

لەباشیك.. كوردی شەبەك و ئێزیدی و كریستیانەكان داوا لە سەرۆك بارزانی دەكەن ئیدارەیەكی سەربەخۆیان بۆ دابمەزرێنێت
لە باشیك نزیكەی 116 هەزار كەس نیشتەجێیەو زۆربەی خەڵكەكە بەكاری كشتوكاڵی و بێستانی زەیتون و ئاژەڵدارییەوە خەریكن، باشیك لە ساڵی 1955 بۆتە ناحیەو 50 گوند لە سنوورەكەیدا هەیە ئەم ناحیەیەو سنوورەكەی یەكێكە لە ناوچە دابڕاوەكانی هەرێمی كوردستان، هەروەكو ناوچە تەعریبكراوەكانی تری هەرێمی كوردستان لەلایەن شۆڤێنیەكانەوە كەوتۆتە بەر شاڵاوی تەعریب و تەرحیل و خاپووركردن، ئەم شاڵاوە لە ساڵی 1988 بووە بە پرۆسەیەكی بەرنامە داڕێژراو، سەرەتا كوردی شەبەكیان لە سنوورەكە بۆ شارەكانی تری هەرێمی كوردستان دەربەدەركردو عارەبی هاوردەیان هێنایە شوێنیان. باشیك لەلایەنی خزمەتگوزارییەوە زۆر بێ سەروبەرەو كار و پرۆژەی بۆ ئەنجام نەدراوەو،لە لایەن ئیدارەی موسڵەوە بەهەمان شێوەی پێشوو لە هەموو پرۆژەیەكی خزمەتگوزاری بێبەشكراوە، لەلایەكی ترەوە گەرچی وا پێویست بوو باشیك بەپێی ماددەی (140) ی دەستووریی مامەڵەی لەگەڵدا بكرایە، بەڵام تا ئێستا جێبەجێكردنی ئەم ماددە دەستوورییە نەچۆتە بواری پراكتیكیەوە، تەنانەت لەلایەن حكومەتی هەرێمی كوردستانیشەوە نەتوانراوە بەپێی پێویست ئاوڕ لەم ناوچەیە بدرێتەوە..

دانیشتووانی باشیك گلەیی و گازندەیان بەرامبەر حكومەتی هەرێمی كوردستان هەیە، چونكە كارو پرۆژەی خزمەتگوزارییان وەك پێویست بۆ ئەنجام نەدراوەو تەواوی ناوچەكەیان پەراوێزخراوە، تیمی(گۆڤاری گوڵان) باشیك و سنوورەكەی بەسەركردەوەو لەوێ چەند هاووڵاتییەكی دواند، كە گلەیی و گازندەیان لە نەبوونی كارەبا و كەمی ئاوی خواردنەوەو خراپی ڕەوشی پەروەردە و تەندروستی و ....تاد هەبوو، هەروەها داوایان لە سەرۆكی هەرێم و سەركردایەتی سیاسی كوردستان دەكرد، كاری جددی بۆ ئەم سنوورە بكرێت تاوەكو بگەڕێتەوە سەر هەرێمی كوردستان یا بڕیارێك بدرێت بۆ دروستكردنی ئیدارەیەك یا دامەزرانی پارێزگایەكی سەر بە هەرێمی كوردستان لە سنوورەكەدا، ئەم گلەیی و داواكارییانەی هاووڵاتیان و چەند پرسیارێكی ترمان ئاڕاستەی چەند كەسانێكی ئایینی ئێزیدی و مەسیحی و بەرپرسی ئیداریی ناوچەكە كردەوە، لە دووتوێی ئەم راپۆرتەدا بڵاوی دەكەینەوە..


خەسرۆ گۆران ئەندامی ئەنجومەنی سەركردایەتی(پ.د.ك) بۆ (گوڵان): حەزمان دەكرد 150 مێگاوات كارەباش بۆ ناوچە دابڕاوەكانی نەینەوا لە هەرێمی كوردستانەوە دابین بكرایە
سەبارەت بە فەرامۆشكردنی ناوچە دابڕاوەكانی سنووری پارێزگای موسڵ بەتایبەتی ناحیەی باشیك و سنوورەكەی لەلایەن ئیدارەی موسڵەوە خەسرۆ گۆران وتی: ناوچە دابڕاوەكانی سنووری پارێزگای نەینەوا، ناوچەیەكی زۆر فراوانەو بریتین لە حەوت قەزا، كە بریتین لە مەخمور و شێخان و حمدانیە واتە قەرەقۆش و شنگار و تلكیف) بە تەواوی و دوو قەزا دەمێنێتەوە كە بەشێكیان ناوچە كێشە لەسەرەكانە ئەویش قەزای موسڵە كە ناحیەی باشیكە كە بەتەواوی لە 100% كوردستانیەو كوردە و ناحیەی زمار لە قەزای تەلەعفەر، واتە زیاتر لە ملێونێك كەس لەم سنوورە نیشتەجێن، بۆ بەڵگەی ئەمەش لە هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگای موسڵ كە حەدبا 19 كورسی هێنا و لیستی برایەتی نەینەوا 12كورسی هێنا، واتە كورسییەكانی كوردستانی لە 35%ی كورسییەكانی موسڵی بەدەستهێنا كە لە پارێزگایەك ژمارەی دانیشتوانی سێ ملیۆن و دوو سەد هەزار كەسە واتا بەرێژەی لە 35% خەڵكی كورد و كوردستانییە)، هەروەها لە هەڵبژاردنی پەرلەمانیش ئێمە لە كۆی (30،32)كورسی بە كۆتاكانەوە (10) كورسیمان هێنا لەم كورسیانە 8 كورسی هاوپەیمانی كوردستانی بوو و یەك كورسی كۆتا شەبەك و یەك كورسیش كۆتا مەسیحی بوو، پێكهاتەكانی ئەم ناوچەو سنوورانە بریتین لە كوردی رەسەنی ئێزیدی و كوردی شیعە و سوننە كە شەبەك و چەند عەشیرەتێكی تر، جگە لە كورد لە ناوچەكە مەسیحی و توركمانی شیعەش هەیە، بە گشتی بۆ ئەم سنوورە ئێمە چەندین جار لە كۆبوونەوەكانی سەركردایەتی پارتی دیموكراتی كوردستان و حكومەتی هەرێمی كوردستان و كۆبوونەوەی هاوبەشی دوو قۆڵی نێوان پارتی و یەكێتی داوامانكردووە:
یەكەم- ئیدارەیەكی سەربەخۆ بۆ ئەم ناوچانە دابنرێت وەكو چۆن ئیدارەیەك بۆ گەرمیان دانراوە.
دووەم – میزانیەیەكی ساڵانە بۆ ئیدارەكە تەرخان بكرێت.
ئەگەر بێتوو ئێمە ئەو خەڵك و سنوورانە پشتگوێیان بخەین و فەرامۆشیان بكەین، حەتمەن ئەو خەڵكە ئامادەنییە هەتا هەتایە دەنگمان پێ بدات، ئێستاش دەڵێم زۆر خۆشحاڵبووین كە 200 مێگاوات كارەبا بە كەركوك درا، بەڵام با 150 مێگاوات كارەبا بەم ناوچە دابڕاوانەی موسڵیش بدرێت، لەبەر ئەوەی ئەو خەڵكە دەبینێت و دەبیستێت، خەڵكی ئەم ناوچانە زەحمەتی و ناخۆشی و گیانفیدایی زۆریان داوە، بۆیە پێویستە ئەم ناوچانەی لە دەرەوەی موسڵە و لەژێر كۆنترۆڵی ئێمەدایە و خەڵكی ئێمەن و دەنگ بە كوردو كوردستان دەدەن ئیدارەیەكیان بۆ دابنێین و میزانیەیەكی ساڵانەیان بۆ تەرخان بكرێت، 13 ئەندامی ئەنجومەنی پارێزگامان هەیە كە ئەو ئەندامانە خەڵكی ئەو ناوچە و قەزاو ناحیانەن دەتوانن كار لە بەڕێوەبردنی ئیدارەكە بكەن. لە ڕووی یاسایی و دەستووریشەوە دەكرێت ئیدارەیەك بۆ ئەم ناوچانە دابنرێت، چونكە عێراقی نوێ بنیادنراوە لەسەر تەوافوق و ناكرێت هیچ لایەنێك بە تەنیا كۆنترۆڵی هەموو شتێك بكات، لیستی حەدباش لە موسڵ ناتوانێ و ناكرێت بە تەنیا كۆنترۆڵی هەموو شتەكان بكات و هەموو پۆستەكان بۆ خۆی ببات و خەڵكی تر فەرامۆش بكات، هەر بۆیەش لیستی برایەتی نەینەوا بایكۆتی لە ئیدارەكەی كردووە و ئەم بایكۆتەش كارێكی سیاسییە، هەربۆیەش لیستی حەدبا لە ڕووی یاساییەوە نەیتوانیوە هیچ شتێك بەرانبەر بە لیستی برایەتی نەینەوا بكات و خەڵكی ئێمە تا ئێستاكەش گەشبینە و ئومێدێكی زۆری بەكوردستانییەتی ناوچەكە هەیە، بەڵام ئەگەر كار وا بڕوات هیچ كارو پڕۆژەی خزمەتگوزاری و پێداویستی ڕۆژانە بۆ ئەم ناوچانە نەكرێت، بۆی هەیە خەڵكەكە تووشی نائومێدی و دڵەڕاوكێ ببێت.

دەركردنی كورد لە موسڵ بەردەوامە
سەبارەت بەو پێشێلكاریانەی لە ناوچە دابڕاوەكان كراوە و دەكرێت كە بووەتە هۆی ئاوارەو دەربەدەركردنی خەڵكێكی زۆر كەچی تا ئێستا هیچ نەكراوە خەسرۆ گۆران وتی: دەربارەی دەركردنی خەڵكەكە وەكو ئەوەی ئێستا لە ناحیەی جەلەولا و سەعدیە پیادە دەكرێت، دەرهەق بەناوچەكانی پارێزگای موسڵیش كراوە و تا ئێستاش هەر بەردەوامە، ئێمە لە موسڵ لیستمان بۆ ئاوەرەكان دروستكردووە و ناوەكانیان تێدا تۆماركراوە، بەڵام تا ئێستاكە هیچیان بۆ نەكراوە، پێویستە حكومەتی كوردستان لیژنەیەك پێك بێنێت و خەڵكەكە بەسەر بكاتەوە و بیكاتە ڕووداو كێشەیەك ڕووبەڕووی مالیكی بكاتەوە و داوای قەرەبوویان بۆ بكات، زۆربەی ئاوارەكانی شیعە لە نەجەف و كەربەلا و تەلەعفەر و شوێنەكانی تر هەموویان لەلایەن حكومەتی مالیكیەوە قەرەبووكرانەوە، تەنیا ئاوارەكانی موسڵ و كەركوك و دیالە قەرەبوو نەكراینەوە و من ئەو بابەتەم رووبەڕوو لەگەڵ مالیكی خستەڕوو و گفتوگۆم لەسەری كرد، لە وەڵامی ئەودا وتی كەی حكومەتی هەرێم ئەوەی رووبەڕووی ئێمەی كرۆتەوە تاوەكو ئێمەش قەرەبوویان بكەینەوە، ئەمەش كەموكوڕییە لە حكومەتی هەرێمی كوردستان، بۆیە پێویستە حكومەتی هەرێمی كوردستان لەسەر ئەمە بێتە وەڵام، هەر وەكو ئەو هەنگاوانەی ئێستاكە كە جەنابی سەرۆكی هەرێمی كوردستان دەیهاوێژێت كە كۆكردنەوەی بەرپرسانی كوردی بەغدا لێرە زۆر لە جێگای خۆیەتی و زۆر گرنگە كە دەبێت بە هەموومانەوە پشتگیری لەم سیاسەتە بكەین.

ماددەی 140 و گەڕاندنەوەی ناوچەكە بۆ سەر هەرێمی كوردستان
سەبارەت بە دواكەوتنی ماددەی 140و جێبەجێنەكردنی خەسرۆ گۆران وتی: خۆی كلیلی چارەسەری هەموو ئەو كێشانە جێبەجێكردنی ماددەی 140ی دەستوورە، كە ماددەی 140جێبەجێكرا هەر لە شنگار تا خانەقین تا سەعدیەو جەلەولا و تا دیالە ئەو كێشە و گرفتانە هیچی نامێنێت، بەڵام كە ماددەكە جێبەجێ نەكراوە و ناكرێت، ئەمە كێشەیەكی زۆر قوڵەو گەورەیە، ئەمە بە لیستی برایەتی نەینەوا یا بە لیستی برایەتی كەركوك یا بە خەڵكی باشیك و سەعدیە و جەلەولا چارەسەر ناكرێت، ئەوە بەغدا و هەولێر دەبێت هەنگاوی بۆ بهاوێژن و ڕێگا خۆش بكەن بۆ گفتوگۆكان لەسەر ئەو ناوچانەی كە كێشەیان لەسەرە و بە پەلە چارەسەریان بۆ بدۆزرێتەوە، ئەگەر نا چەند دوابكەوێت بارودۆخەكە ئاڵۆزتر دەبێت، دەبێ ئێستاكە بە تایبەتی پێش كشانەوەی هێزەكانی ئەمریكا لە عێراق هەڵوێستمان هەبێت.

حكومەتی هەرێم وەكو پێویست گرنگی بە ناوچەكە نەداوە
خەڵكی ناوچە دابڕاوەكانی سنووری پارێزگای موسڵ گلەیی لەوە دەكەن لەلایەن حكومەتی هەرێمی كوردستانیشەوە فەرامۆشكراون، تاكو ئێستا یەك وەزیر و بەڕێوەبەری گشتی سەردانی ئەو ناوچانەیان نەكردووە، لە كاتێكدا داوا دەكەن و بە گرنگی دەزانن كە جەنابی سەرۆكی هەرێمی كوردستان سەردانی ناوچەكە (باشیك) بكات، لەمبارەوەش خەسرۆ گۆران وتی: بەڵێ وەكو پێویست سەردانمان نەكردوون، بەڵام پێویستە حكومەتی هەرێمی كوردستان بە لایەنی كەم ئاڕاستەی بریكاری وەزیرو بەڕێوەبەرە گشتییەكانی بكات كە جار جار سەردانی ئەو ناوچە دابڕاوانە بكەن، خەڵكەكە داوا دەكات ڕێزدار مسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان سەردانی ناوچە دابڕاوەكان بكات، ئەمەش داواكاریەكی ڕەوایە و مەبەستیان لەمەش ئەوەیە سەردانی جەنابیان بۆ ئەم ناوچانە هاوكاری و پاڵپشتی و هاندانێكی گرنگە بۆ كوردستانیەتی ناوچەكە، لە لایەكی تر خەڵكەكە هەر هەموو دەزانن جەنابی سەرۆكی هەرێمی كوردستان زۆر پەرۆش و بەتەنگەوەی ئەم ناوچانەیە كە بە هەر نرخ و توانایەك بێت بگەڕێتەوە سەر هەرێمی كوردستان.

كۆچكردن و ئاوارەبوونی كوردوچارەنووسی ناوچە دابڕێنراوەكان
دەركردن و ئاوارەبوونی كوردی شەبەك و ئێزیدی و برا كریستیانەكان لە سەنتەری شاری موسڵ و سنووری پارێزگاكە چەند كاریگەری لەسەر كەمكردنەوە دەنگەكانی كورد دەبێ، خەسرۆ گۆران ئەندامی ئەنجومەنی سەركردایەتی پارتی دیموكراتی كوردستان وتی: بەكۆچكردن و ئاوارەبوونی كورد لە ناوچە دابڕاوەكان ڕێژەو ژمارەو دەنگی ئێمە كەم دەبێتەوە، بۆ نموونە هەر هەڵبژادنێك لە ئاییندە یان ڕیفراندۆمێك لەم ناوچانە بكرێت سەبارەت بە چارەنووسی كوردو ئەو ناوچانە ئەوا ئەگەر ڕێژەی كورد لە سەعدیەو جەلەولا لە 80% بێت ئەوە كورد دەیباتەوە، بەڵام لە كاتێك ڕێژەی كورد 15% بێت ئەوە كورد لەم ناوچانە دەیدۆڕێنی. بێگومان دەركردن و ئاوارەبوون و كۆچ پێكردنی كورد لەم ناوچانە ترسناكترین كارە بۆ ئاییندەی ئەو ناوچانە و هەرێمی كوردستان.

نوێنەرانی ئەم ناوچانە كەمتەرخەمیان هەیە
سەبارەت بە كەمتەرخەمی بەرپرسانی كورد لە حكومەتی عێراقی بەرامبەر ناوچەو دەشتی موسڵ كە نزیكەی ملیونێك كەسی تێدایە خەسرۆ گۆران وتی: كەمتەرخەمی هەیە بۆ نموونە لە موسڵ كورد 10 ئەندامی پەرلەمانی لە عێراق هەیە، بۆ نایەن سەردانی ناوچەكانی خۆیان بكەن، خەڵك بۆیە دەنگی پێداون تاوەكو ببنە نوێنەری راستەقینەی ئەو خەڵكانە لە عێراق و پێویستە ئەو نوێنەرانە بێن لە قەزا و ناحیەو شوێنەكانی خۆیان نووسنگەیەك بكەنەوە، نەك ماڵی خۆیان ببەنە دهۆك و هەولێر و ئیتر دوور بكەونەوە لە واقیعی خۆیان.
سەبارەت بەوەی ئایا گفتوگۆ و دانیشتن لە نێوان لیستی برایەتی نەینەواو حەدبا هەیە خسرۆ گۆران وتی: هیچ گفتوگۆیەكی رسمی لە نێوانمان نییە، جار جار ئەسیل نوجێفی لە تەلەفزێونی موسڵ دەردەچێت و دەڵێت با لیستی برایەتی نەینەوا بێنەوە و حەزدەكەین، بەڵام ئەو كارو شتانە بە حەزو كاری ڕاگەیاندن نییە، بەڵكو دەبێت بە فەرمی داوا بكەن، پەرلەمانیش نەیتوانیوە هیچ لەمبارەوە بكات، لەبەر ئەوەی تا ئێستاكە حەدبا ئامادە نەبووە تەنازول لە هەندێ پۆست بۆ كورد بكات، ئەمەش ناوەڕۆكی كێشەكەیە لەگەڵ حەدبا، چونكە بابەتەكە تەنیا ئەوە نییە كە ئەندامانی ئێمە بچنەوەو دەوام بكەن و مووچە وەربگرن، بەڵكو كێشەكە دیارە كە نایانەوێت كورد دەسەڵاتی لە موسڵ هەبێت.
داواكارم لە خەڵكی ئەم ناوچانە خۆڕاگربن و داوا لە سەركردایەتی سیاسی كوردستانیش دەكەم بە بایەخەوە بڕوانێتە ناوچە دابڕێنراوەكان، چونكە لە دەستدانی ئەم خەڵك و ناوچانە لەدەستدانی پایەی كوردە لە بەغدا.
سەبارەت بەوەی تاچ رادەیەك بوودجەی پێویست لەلایەن حكومەتی ناوەندی و ئیدارەی موسڵەوە بۆ باشیك تەرخان دەكرێت، (زەنون یونس) بەڕێوەبەری ناحیەی باشیك وتی: لەلایەن ئیدارەی پارێزگای موسڵەوە هەر لە ساڵی 2008 ەوە بودجەیەك بۆ یەكەی ئیداریی و كاروپرۆژەكانی باشیك بەپێی ژمارەی دانیشتووانەكەی تەرخانكراوە، بڕیاریش وا بوو ئەم بودجەیە لە ساڵەكانی 2009، 2010، 2011 زیاد بكرێت، بەڵام بەپێچەوانەوە بودجەی ناحیەی باشیك بەراورد بە ساڵی 2008 لە نیوەی پارەی چاوەڕوانكراو كەمتر دانرا، ئەمەش پێشێلكردن و بەپەراوێزكردنی دانیشتووانی ئەم ناحیەیە، لە هەرێمی كوردستانیش بودجەمان بۆ دیاری نەكراوە، بەو حسابەی سەر بەپارێزگای موسڵین.
ئێمە لە نێوان بڕیارەكانی حكومەتی ناوەندو هەرێمی كوردستان داماوین، چونكە هەندێ بڕیار لە ناوەند دەردەچێت جۆرێكەو بڕیار هەیە لە حكومەتی هەرێمی كوردستان دەردەچێت بە جۆرێكی ترە، ئەمەش كاریگەری خراپی لەسەر كارو ئیشەكانمان دروست كردووە، بۆیە تا بڕیاری (140) بە تەواوی جێبەجێ نەكرێـت و ڕیفراندۆم لەسەر گەڕانەوەی سنوورەكە ئەنجام نەدرێت، ئەوە ناتوانرێت بەپێی پێویست كاروپرۆژە بۆ ئەم سنوورە ئەنجام بدرێت.
لە باشیك كوژاندنەوە بۆ زەوی نیشتەجێبوون نەكراوە
سەبارەت بەوەی ماستەرپلان نەخشە ڕێگایەكی وردو زانستییە بۆ گەورە بوونی هەموو شار و شارۆچكەیەك (زەنون یونس) بەڕێوەبەری ناحیەی باشیك وتی: ماستەرپلان یەكێكە لەو هۆكار و پێداویستییانەی كە كاریگەری راستەوخۆی لەسەر گەشەكردن و بەرفراوانبوون و كارو پرۆژەكانی ناو شارۆچكەكە هەیە، بەداخەوە تا ئێستا باشیك ماستەرپلانی نییە، بەڵام نەخشەی بنەڕەتی هەیە و فەرمانگەكان بەتایبەتی كشتوكاڵ و شارەوانی و لایەنی پێوەنداری تر كاری لەسەر دەكەن، لە باشیك كوژاندنەوە بۆ زەوی نیشتەجێبوون نەكراوە و ئەمەش كێشەیەكە پێویستە چارەسەر بكرێت.
رۆژانە (6 بۆ 8) كاتژمێر كارەبا هەیە
سەبارەت بە كارەباو كێشەو گرفتەكانی و چۆنیەتی چارەسەركردنی، بەڕێوەبەری ناحیەی باشیك وتی: رەوشی كارەبا لەسەنتەری ناحیەو سنووری باشیك زۆرخراپەو ڕۆژانە لە نێوان (6 بۆ 8) كاتژمێر كارەبا هەیە، ئەمەش خەڵكەكەی زۆر بێزاركردووە، هەر بۆیە داوا دەكەین حكومەتی هەرێمی كوردستان پلان و بەرنامەیەكمان بۆ دابنێت و گرفتی كەمی كارەبا لە باشیك هەروەكو هەموو سنوورەكانی تری هەرێمی كوردستان چارەسەر بكات و ماوەی كارەبا زیاد بكرێت، هەرچەندە بڕیارە ئەو وێستگەی كارەبایەی كە لە ئاكرێ سووتاوەو لە كاركەوتووە، چاكی بكەنەوەو كارەبای لێ بدەن بە ئێمە، ئەگەر ئەمە جێبەجێ بكرێت ڕەوشی كارەبای باشیك باشتر دەبێت، لەلایەكی ترەوە ئێمە ناتوانین پشت بە كارەبای موسڵ ببەستین، لەبەر ئەوەی ئەگەر كارەبا لەموسڵ باشیش بێت بەپێی پێویست بە ئێمەی نادەن، چونكە بەسنووری هەرێمی كوردستانمان دادەنێن.

لەبەر كەمی ئاوی خواردنەوە گوندەكانی باشیك چۆڵ كراون
سەبارەت بە ئاوی خواردنەوە بەڕێوەبەری ناحیەی باشیك وتی: كەمی ئاوی خواردنەوە یەكێكە لەو كێشە سەرەكیانەی كە كاریگەری خراپی لەسەر سەنتەری ناحیەكەو گوندەكانی سنوورەكە هەیە، هۆكارەكەشی زیاتر بۆ كۆنی پرۆژەی ئاوی خواردنەوەكە دەگەڕێتەوە كە لە ساڵی 1970 دروستكراوە و پڕۆژەكە لە سەرچاوەكەوە تا دەگاتە باشیك ماوەیەكی دوورو درێژەو بە چەند شوێنێكدا دێت ئینجا دەگاتە ئێمە، كاتێك ئەو پڕۆژەیە دروستكراوە ژمارەی دانیشتووانی باشیك سنووردار و كەمبووە،بەڵام ئێستاكە ژمارەی دانیشتووانی سەنتەری باشیك و گوندەكانی لە چاو ساڵی 1970 و 1980 پێنج بەرامبەر زیادی كردووە، بەمەش ئاوی خواردنەوە لە سەنتەری ناحیەو گوندەكانی سنوورەكە زۆر كەمە، گوند هەیە لەبەر كەمی ئاوی خواردنەوە چۆڵیان كردووە، بۆیە لێرەدا داواكارین لە حكومەتی هەرێمی كوردستان پلان و بەرنامەیەك دابنێن بۆ چارەسەركردنی ئاوی خواردنەوەی ناحیەی باشیك كە دەتوانرێ ڕاستەوخۆ ئاوی خواردنەوە لە سەلامیەوە بێنن بۆ باشیك، چونكە ئێستاكە گوندەكانی جبران و گوداد و تەق تەق و.. تاد، هەر لەبەر نەبوون و كەمی ئاوی خواردنەوە دانیشتووانەكەی چۆڵیان كردووە..

لەبەرپرسانی ماددەی(140) ناڕازین
سەبارەت بە ماددەی(140) بەڕێوەبەری ناحیەی باشیك وتی: ئێمە وەكو یەكەی ئیداری باشیك و خەڵكەكە بە گشتی زۆر ناڕازین لە بەرپرسانی ماددەی(140) كە ماوەكەی تەواوبووەو نەیانتوانی لەم دەڤەرەدا یەك هەنگاو بەرەو پێشەوە بچن، ئەمەش زیاتر دەگەڕێتەوە بۆ نەبوونی ئیرادە و توانایان كە بە جددی كار لەسەر ئەم ماددە دەستووریە گرنگە ناكەن كە چارەنووسی خەڵكێكی زۆری پێوە بەندە، چونكە تا ئێستاش ئێمە نازانین سەر بە ئیدارەی موسڵین یان هەرێمی كوردستان، ئەگەر هاتوو ماددەكە بەپێی قۆناخەكانی خۆی جێبەجێ بكرابوایە و ریفراندۆم پیادە بكرابوایە دانیشتووانی سنوورەكە بە ئیرادەی خۆیان چارەنووسی خۆیان دەستنیشان دەكردو بە دڵنیایەوە سنوورەكە دەگەڕایەوە سەر هەرێمی كوردستان.بەڵام هەموو بەرپرسانی ئەم ماددەیە و ئەندام پەرلەمانەكانی كوردستانی لەپەرلەمانی عێراقدا بەجددی كاریان بۆ نەكردووەو خەڵكەكەیان بێ ئومێد كردووە.

پێویستە چەند بینایەیەك بۆ قوتابخانەو خوێندنی كوردی دروست بكرێن
سەبارەت بە ڕەوشی پەروەردە، بەتایبەتی خوێندنی كوردی، بەڕێوەبەری ناحیەی باشیك وتی: ئیدارەی موسڵ توانیویەتی گرنگی بە بواری پەروەردە بدات، بەڵام سەبارەت بە خوێندنی كوردی ساڵ لە دوای ساڵ ڕێژەی قوتابی زیاد دەكات و خەڵك پتر ڕوو دەكەنە خوێندنی كوردی، بۆیە پێویستە حكومەتی هەرێمی كوردستان چەند بینایەیەكی قوتابخانەی تر لەم دەڤەرە دروست بكات و ساڵانە مامۆستای بۆ دابمەزرێنێت، چونكە ئێستاكە لەبەر نەبوونی شوێن لە هەندێك قوتابخانەی كوردی قوتابی لە ژێر قاڵدرمە دەخوێنن، ئەمەش كارەساتە بۆ پرۆسەی پەروەردەو خوێندن، لەلایەكی ترەوە پێویستە ئەو مامۆستایانەی لەلایەنی حكومەتی هەرێمی كوردستان بۆ ئەم سنوورە دادەمەزرێنرێن، هەروەكو قەزا و ناحیە و شوێنەكانی تر حیسابیان بۆ بكەن و لە ئیمتیازات بێبەشیان نەكەن.

لە بواری تەندروستی كەموكورتی زۆرە
هەروەها سەبارەت بە بواری تەندروستی بەڕێوەبەری ناحیەی باشیك وتی: لەبواری تەندروستیدا كەموكوڕیمان زۆرە بەتایبەتی پێویستیمان بە نەخۆشخانەیەكی (50- 60) قەرەوێڵەییە كە بڕیار بوو لە ساڵانی ڕابردوو بۆمانی دروست بكەن، بەڵام لەبەر نەبوونی زەوی دواخراو، گەرچی ئێستا زەوییەكە دابینكراوە و دەست نەكراوە بە دروستكردنی نەخۆشخانەكە، بڕیارە لەسەر بودجەی ساڵی 2012 دەستبكرێت بە دروستكردنی ئەم نەخۆشخانەیەو لە ڕووی ئامێرو پزیشكی پسپۆرەوە كۆمەڵێك كێشە و گرفتمان هەیە، هەر بۆیە خەڵكەكە بۆ چارەسەركردنی نەخۆشیەكانیان سەردانی دهۆك و هەولێر و شوێنانی تر دەكەن.

لیستی (حەدبا) بە رۆژی ڕووناك غەدری لە كورد كرد
سەبارەت بەوەی كە سنوورەكە پێویستی بەوە نییە بكرێتە ئیدارەیەكی سەربەخۆ یا بۆ دەشتی نەینەوا پارێزگایەكی سەر بە هەرێمی كوردستان دروست بكرێت، بەڕێوەبەری ناحیەی باشیك وتی: لیستی برایەتی نەینەوا لەسەرەتاوە بایكۆتی لە ئیدارەی موسڵ كرد، چونكە لیستی (حەدبا) هیچ پۆست و بەرپرسیارییەتییەكی بە كورد نەداو بە ڕۆژی ڕووناك غەدری لە كورد كرد، بۆیە ئێستا لیستی برایەتی نەینەوا لە باشیك شوێنیان بۆ دانراوە، بەڵام لەبەر نەبوونی بودجەیەكی تایبەت كە بەهۆیەوە بتوانین كار بۆ ناوچەكە بكەن، كارو ئیشەكانیان دیار نییە و ناتوانن هیچ بڕیار و پڕۆژەیەك ئەنجام بدەن، بۆیە لێرەدا بە پێویستی دەزانین كە حكومەتی هەرێمی كوردستان بودجەیەكی تایبەتی بدات بە سنووری باشیك یا لەلایەن سەركردایەتی سیاسی كوردستان بە تایبەتی جەنابی سەرۆكی هەرێمی كوردستان بڕیارێك بدرێت بە دامەزراندنی ئیدارەیەكی سەربەخۆی وەكو گەرمیان بۆ هەموو سنوورە دابڕاوەكانی پارێزگای موسڵ و بیخاتەوە سەر كوردستان.
سلێمان عومەر بەرپرسی بنكەی رۆشنبیری و كۆمەڵایەتی لالش لەسەر بارودۆخی باشیك و داواكارییەكانی رۆشنبیرانی ناوچەكە وتی: باشیك شارێكی كوردی دێرینەیە، هەر لە كۆنەوە كوردی تێدا ژیاوە و بەشی زۆری لە كوردەكانی ئەم سنوورە ئێزیدین، لە دوای ئازادی عێراقەوە لە(2003) بە دواوە هەموو پێكهاتەكانی باشیك و دەشتی موسڵ چاوەڕوانی ئەوەیان دەكرد كە بچنە ژێر چەتری حكومەتی هەرێمی كوردستان و دەستی ئاوەدانكردنەوەو خزمەتگوزارییەكان بگاتە سنوورەكەمان، بەڵام لەو كاتەوە تا ئێستاكە ناحیەی باشیك بە هەموو گوندەكانییەوەو بە هەموو پێكهاتەكانی لە چاوەڕوانی ئەوەن كە ماددەی(140)ی دەستووریی جێبەجێ بكرێت بۆ ئەوەی بگەڕێنەوە سەر ئیدارە و حكومەتی هەرێمی كوردستان، بەڵام بەداخەوە لە جێبەجێكردنی ئەم ماددەیە هیچ هەنگاوێكی پراكتیكی نابینین، سەرەڕای ئەمانەش لە كاتی هەڵبژاردنەكانی ئەنجوومەنی پارێزگاو پەرلەمانی عێراقدا زیاتر لە یەك ملیۆن كورد، تێیدا دەنگ و رەنگی دەركەوت، بەهۆی دڵسۆزی و خۆشەویستی خاك و وڵات خەڵكەكە بەرگری هەموو هێڕش و دژایەتیەكیان كردووە، تەئكیدیان لەسەر كوردبوونی خۆیان و شار و سنوورەكە كردۆتەوە . جێی داخە ئەندام پەرلەمانەكانی كوردستان لە پەرلەمانی عێراق تا ئێستا بەپێی پێویست كاریان بۆ ماددەی 140 نەكردووە،لەلایەكی ترەوە حكومەتی ناوەندی و ئیدارەی موسڵ لە بودجەو كار و پرۆژەی خزمەتگوزاری بێبەشی كردوین و حكومەتی هەرێمی كوردستانیش تا ئێستا بەپێی پێویست كار و ئیشی بۆ نەكردوین و لەبەر نەبوونی پرۆژەی خزمەتگوزاری، زۆر ماندوین، بۆیە لێرەدا داوا لە بەڕێز سەرۆكی هەرێمی كوردستان جەنابی مسعود بارزانی دەكەین ئیدارەیەكی سەربەخۆمان لە دەشتی نەینەوا بۆ دابمەزرێنێت یا پارێزگایەكی سەر بە هەرێمی كوردستان لە سنوورەكە ڕابگەیەنرێت.
هەر لە بارەی كەمی خزمەتگوزاری و داواكاری خەڵكی سنووری باشیك و چۆنیەتی گەڕانەوەیان بۆ سەر هەرێمی كوردستان عامر كاكەیی بەرپرسی ناوچەی باشیك وتی: سنووری باشیك پێكهاتووە لە 116 هەزار كەس، بەڵام پێكهاتەكەی لە 82%ی ئێزیدیە و لە 12% ی مەسیحیە و نزیكەی لە 6% ی موسڵمانە، لە دوای هەڵبژاردنەوەی ئەنجوومەنی پارێزگای موسڵەوە لیستی برایەتی نەینەوا بایكۆتی لە ئیدارەی موسڵ كردووەو بەپێی ئەم بایكۆتەش بۆمان نییە پۆلیسك دابمەزرێنین و ناتوانین داوای كارو پرۆژەیەك بكەین یا بەرپرسێك بگۆڕین، بەڵكو بە پێچەوانەوە هاوكاری و پاڵپشتی ئەو بەرپرسە دەكەن كە خراپەو هانی دەدەن زیاتر لە دژی كورد و خەڵكی سنوورەكە بجووڵێتەوەو لەبەرژەوەندی ئیدارەی نەینەوا(حەدبا) و عەرەبە شۆڤینیەكان بێت، ئەم سنوورە كە بە ناوچە دابڕاوەكان دانراوە، ناوچەیەكی گرنگی كوردستانە بەپێی مێژووی پێكهاتەكەی و بە دەنگدانی خەڵكەكەی، هەر بۆیە ئیدارەی موسڵ هەمووكات لە هەوڵی ئەوەدان كە كاروپرۆژەی خزمەتگوزاری بۆ ئەم سنوورە ئەنجام نەدرێت و ترس و تۆقاندن لە ناو خەڵكەكە بڵاو دەكەنەوە و لەدوای ئازادی عێراقیشەوە لەلایەن بەعسیەكان و عەرەبە ڕەگەزپەرستەكان بە بەردەوامی كاری تیرۆریستی دەرهەق بە هەموو پێكهاتەكان بەبێ جیاوازی كراوەو لە برایانی كوردی ئێزیدی و مەسیحی و شەبەك و...تاد. بەسەدان كەسمان لێ شەهیدو ئاوارەكراوە، ئەو كار و كردەوانەش زیاتر بەمەبەستی ئەوەیە ژمارەی كورد لە سنوورەكە كەم بكەنەوەو كوردستانییەتی ناوچەكە بشێوێن و بیگۆڕن، لەلایەكی ترەوە ناوچەكە لە هەموو بڕیارێك و پێشینەی خانووبەرەو كشتوكاڵی و هاوسەرگیری و كار و خزمەتگوزاری بێبەش كراوە، ئەمەش هەر بۆ ئەوەیە خەڵكەكەی دەشتی نەینەوا بێزارو بێ ئومێدبن و لە ناوچەكە كۆچ بكەن، بێگومان ئەمەش مانای ئەوەیە كە لەم سنوورەدا سیاسەتی تەرحیل و تەعریب و ئەنفالكردن بەردەوامەو پیادەدەكرێت، چونكە لە 2003 تا ئێستاكە (1150) كوردی شەبەك و زیاتر لە هەزار كوردی ئێزیدی و هەزار هاووڵاتی مەسیحی و 150 كەس لەكاكەییەكان شەهیدكراون و لە ناوچەكە و ناو موسڵیشدا زیاتر لە (130) هەزار كەسی كورد كە هەموو پێكهاتەكان لەخۆ دەگرێت ئاوارە و سەرگەردان بوون، زێدی خۆیان بەجێ هێشتووە و لە شارەكانی هەولێر و دهۆك و شوێنی تر دەژین، لەلایەكی ترەوە حكومەتی هەرێمی كوردستانیش كەمتەرخەمە لە خزمەتكردنی ئەم سنوورەو ئەو خەڵكەی كۆچ دەكات.
هەندێ گوند لە سنووركە لەبەر نەبوونی خزمەتگوزاری كارەباو پەروەردەو تەندروستی و ئاوی خواردنەوە رۆیشتون و بەرەو شارو شوێنی تر كۆچیان كردووە لە كاتی ئەوەی كە ناونووسی دەكرا بۆ خۆ ئامادەكردنی سەرژمێری هەوڵدراو ناونووسی ئەم خەڵكەكرا كەژمارەیان(3300) كەسێك دەبوو تاوەكو مافیان لەسەرژمێریكردن نەفەوتێت، بەڵام بەڕێوەبەری ئاماری سەر بەپارێزگای موسڵ قبوڵیان نەكرد ئەمانە لە سنوورەكە نانووس بكرێن، تاوەكە مافیان لە سنووركەو كوردستانیەت بسووتێت، داواكارین لە بەڕێز سەرۆكی هەرێمی كوردستان ئاوڕێكی جددی لەم ناوچەیە بداتەوەو یەكەیەكی ئیداری وەكو گەرمیان بۆ ئەم ناوچەیەش دەستەبەر بكرێت و دابمەزرێت یا سنوورەكە بكرێتە پارێزگایەكی كوردستانی و لیستی برایەتی نەینەوا دەسەڵات و بودجەی پێ بدرێت و كارا بكرێن، چونكە ئێمە زیاتر لەیەك ملیۆن كەسین و دەنگمان(9) كورسی هاوپەیمانی كوردستانە لە پەرلەمانی عێراقی فیدراڵ هەروەكو هێندەی پارێزگای دهۆك دەبین.


هەر سەبارەت بە بارودۆخی ناحیەی باشیك و پێكەوە ژیانی پێكهاتەكانی ئەم سنوورە و ئیدارەی ناوچەكە پێشیمام شێخ فاروق شێخ خلیل وتی: بارودۆخی ئێزیدیەكان لە شاری موسڵ لە دوای ساڵی 2003 بەرەو خراپی رۆیشتووە، ڕۆژانە پەلاماری سەر ماڵ و خەڵكی ئێزیدییەكانیان دەدراو ژمارەیەكی زۆریان شەهیدو ئاوارە كردو تا ئێستاش ئەو حاڵەتی ترس و تۆقاندنە هەر ماوەو ناحیەی باشیك و سنوورە كەشی لەم بارودۆخە بەدەر نەبوون، بەڵام بەهۆی ئاسایش و هێزەكانی پۆلیس و هێزی پێشمەرگەی كوردستانەوە بارودۆخی سنوور ئێستاكە زۆر باشە و هێمن و ئاسایش بەر قەرارە.
ئەم كارە تیرۆریستیانەش هەر لەبەر ئەوەیە كە ئێزیدیەكان كوردی ڕەسەنن و تا دنیا ماوە هەر بە كوردی دەژین و هەر بە كوردیش دەمرین، بەڵام پێویستە ئاماژە بەوەش بكەین ئێمە هەر هەموو پێكهاتەكان لە دەشتی نەینەوا بەتایبەتی لە ناحیەی باشیك لە دێر زەمانەوە وەكو برا دەژین و هاوبەشین لەخەم و ناخۆشی و خۆشییەكانی یەكتریدا، گەرچی دەزانین خەڵكانێك هەن وەكو عەرەبە شۆڤینییەكان و كۆنە بەعسییەكان كە بە درێژایی مێژوو و كوردیان پێ قبوڵ نییە، ئینجا ئەو كەسە ئێزیدی بێت یا ئیسلام بێت یا شەبەك بێت، بەڵگەش بۆ ئەمە ئەوەتا ماوەی 8 ساڵە ئیدارەی موسڵ بە هیچ جۆرێك هەوڵنادات و بە جددی كارو پڕۆژەی خزمەتگوزاری لە سنوورەكەمان ئەنجام نادات و هەوڵدەدەن پێوەندی نێوان پێكهاتەكان تێك بدەن و ناوچەكە ناسەقامگیر بكەن، لەبەر ئەوەی ژێرخانی خزمەتگوزاری بەعشیقە بە جارێك تێچكووەو ماوە و بوودجە زۆری پێویستە تا چاكبكرێتەوە، بۆیە لێرەدا داواكارین لەسەرۆكایەتی هەرێمی كوردستان ئیدارەیەكی سەربەخۆ بۆ ناوچەكە دابمەزرێنێت و بودجەیەكی تایبەتی بۆ دابین بكات تاوەكو لەم بارودۆخە خراپەی خزمەتگوزاری ڕزگارمان دەبێت، لەلایەكی ترەوە ئێمە وەكو كوردی ڕەسەنی ئێزیدی لە 82%ی پێكهاتەی سنوورەكە پێكدەهێنین، خۆشی بێت و ناخۆشی بێت ئەم ژیانەمان قبوڵە و لە كوردایەتی خۆمان هەڵناگەڕێنینەوە و دەتوانین دژی هەموو زوڵم و ستەمێك كە دەرهەقمان دەكرێت ڕاوەستین و موساوەمە لەسەر یەك مەتری خاكی خۆمان كە كوردستانە ناكەین، بۆیە لێرەدا تەئكید لەسەر ئەوە دەكەینەوە كە حكومەتی هەرێمی كوردستان هەموو كاتێك هاوكاری و پاڵپشتی ئێمە بووە، بەڵام ئێستاكە پێویستە جەنابی مسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان ئەم ناوچەیە و سنوورە بەرفراوانە ڕەسەنەی كوردو كوردستان بە بڕیارێك بگێڕیتەوە سەر هەرێمی كوردستان، چونكە ئەوكات ژیان و بارودۆخەكەمان زۆر باش دەبێت و وەكو هەر تاكێكی كوردستانی تر دەژین و بێبەش نابین لە كارەبا و ئاو و هەموو خزمەتگوزارییەكانی تر، بەڵگەشمان بۆ ئەمە ئەوەیە كە ئێستا ئاسایش و هێزی پێشمەرگە لە سنوورەكە هەیەو وایانكردووە بە هێمنی بژین و یاسا بەرقەرارە و خەڵك ئومێدێكی لە ژیان بۆ دروست بۆتەوە.
ئەلخوری جابر ئەلخوری بنیامین لە كەنیسەی مارگۆرگیس بۆ (گوڵان):
سەرۆكی هەرێمی كوردستان لە بارودۆخە خراپ و ناخۆشەكاندا دەرگای بۆ ئێمەی مەسیحی كردۆتەوەو هاوكاریمان دەكات
بۆ زیاتر بەدواداچوونی بارودۆخی ناحیەی باشیكە و سنوورەكە و پێكەوە ژیانی پێكهاتەكان لەم سنوورەدا و داواكارییەكانیان، ئەلخوری جابر ئەلخوری بنیامین وتی: ئێمە لێرەدا ڕاستە لە بواری هەموو خزمەتگوزاریەكان بێبەش و لە ئاستێكی نزمدایە، گەرچی لە ڕووی ژیان و حاڵەتی كۆمەڵایەتی بەبێ كێشەو گرفت دەژین و لە كاتی هەر كێشەو گرفتێكیش بێتەپێش ئێمەی كریستانیەكان و ئێزیدی و موسڵمانەكان وەكو پیاوی ئایینی و شێخ و ڕیش سپییەكان هەوڵدەدەین بەزووترین كات كێشەو گرفتەكان بەڕێگایەكی ئاشتی و لێبوردەیی چارەسەر بكەین، بەڵام لە پاش ساڵی 2003 خێزانە مەسیحیەكان لە شاری موسڵ رووبەڕووی تۆقاندن و تیرۆر بوونەوە كە ژمارەیەكی زۆرمان لێ شەهیدو دەربەدەركران، هەر بۆیە ئێستا لەو باوەڕەداین كە تا دنیا ماوە، ئێمە ناتوانین لەناو شاری موسڵ بژین، چونكە تۆقان و ڕاوەدونان هەر ماوەو كەسیش نییە پارێزگاریمان لێ بكات، هەموو ئەمانەش دەگەڕێتەوە بۆ توندڕەوی و دەمارگیری نەتەوەیی و ئایینی، ژمارەی ئاوارە مەسیحیەكان لە شارەكانی هەرێمی كوردستان ئەوانەی چوونەتە بۆ هەولێر و دهۆك و عەنكاوە و باشیك چەند هەزار خێزانێكە، بەڵام بە هاوكاری حكومەتی هەرێم ئێستا جێگر بووینە و مومارەسەی ژیانی خۆیان دەكەن، هەروەها هەموو كاتێك ئێمە دەڵێین ئەگەر پارێزگاری ئێمە لەم ناوچەیەش لە ژێر دەسەڵاتی ئاسایش و هێزی پێشمەرگەی كوردستان و نەبوایە ئەوە دەبوایە ئێمە لێرەش كۆچ بكەین و ئاوارە ببین، هەروەها دووساڵ پێش ئێستاكە لەگەڵ مەترانی سنوورەكە سەردانی حكومەتی هەرێمی كوردستانمان كرد بۆ دامەزراندنی(400) كەس، بەڵام لە پاشان هەندێ گرفتی بچووك لەنێوان كەسەكانی خۆمان لەسەر ناوەكان پێشكەشكرا بوو، هەر بۆیە دامەزراندنەكانمان بۆ جێبەجێ نەكرا، ئەمەش جێگای نێگەرانییە بۆ ئێمەو مەسیحیەكانی سنوورەكە، هەروەها ئێمە گلەیی و گازاندەمان لە حكومەتی هەرێمی كوردستان هەیە لە بارەی كار و پرۆژە خزمەتگوزارییەكان و داواكارین تۆڕی دابەشكردنی كارەبای ناحیەی باشیك و سنوورەكە بە تۆڕی كارەبای كوردستان ببەسترێتەوە و پرۆژەی ئاوی خواردنەوەمان بۆ ئەنجام بدەن و ڕێگاوبانەكانمان بۆ چاك بكەن.
هەرچەندە هەندێ كاروپڕۆژە لەلایەن حكومەتی هەرێمی كوردستان بۆمان جێبەجێكراوە، هەروەها داواكارین لە جەنابی ڕێزدار مسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان كە سنوورەكەمان بخرێتەوە سەر هەرێمی كوردستان و بودجەیەكی تایبەت بۆ ئەم سنوورە تەرخان بكات، چونكە دەزانین سیستەمی حكومیی لەهەرێمی كوردستان پارێزگاری لە ژیانی هەموو نەتەوەو ئایین و كەسێك دەكات، لەبەرئەوە ئاگادارین كە سەرۆكی هەرێمی كوردستان لە بارودۆخە خراپ و ناخۆشەكاندا دەرگای بۆ ئێمەی مەسیحی كردۆتەوەو مامەڵەی باش و هاوكاریمان دەكات هەروەكو هاووڵاتییەكی كوردستانی و شارەكانی هەولێرو دهۆك و عەنكاوەو باشیك....
داواكارین لەسەركردایەتی سیاسی و حكومەتی هەرێمی كوردستان هەوڵبدەن و كار بكەن بە جددی بۆ جێبەجێكردنی ماددەی (140)ی دەستوور بۆ ئەوەی كێشە و گرفتەكانی ناوچە جێناكۆكەكان یەكلا بكرێتەوە، چونكە ئێمە دڵنیاین بە ڕیفراندۆم و دەنگدان ناحیەی باشیك و سنوورەكەی و هەموو دەشتی نەینەوا دەنگ بەوە دەدات كە سنوورەكە هەر هەموو بگەڕێتەوە سەر ڕەسەنایەتی خۆی كە هەرێمی كوردستانە، هۆكارەكەشی دەگەڕێتەوە بۆ ئەوەی كە خەڵكی ئەم ناوچە و سنوورانە كوردن، لەلایەكی ترەوە لەلایەن عەرەبە شۆڤینیەكان و توندڕەوەكانەوە، پارێزگاری لە ئێمە ناكەن، بەڵكو بە پێچەوانەوە دەمانكوژن وئاوارەمان دەكەن، بەڵام دەبێ باش بزانین حكومەتی عێراقی، بەتایبەتی هەندێ لە لیست و حزبەكانی ناو پەرلەمانی عێراق لە هەولێ ئەوەدان كە ماددەی(140) دوا بكەوێت و جێبەجێ نەكرێت و سنوور و ناوچە دابڕاوو ناكۆكەكان، دووبارە تەرحیل و تەعریب بكەنەوە، بەڵام ئێمە وەك پێكهاتەی مەسیحی لەم ناوچەیەدا قەت لە مافی خۆمان خۆش نابین و پارێزگاری لێ دەكەین.
Top